Từ mốc son ấy, trải qua hai cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm và công cuộc xây dựng đất nước, lực lượng TNXP đã viết nên những bản anh hùng ca bất tử, góp phần làm nên lịch sử vinh quang của dân tộc. Ngày 30/6/1995, thể theo nguyện vọng của đông đảo cán bộ, đội viên TNXP các thế hệ, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 382/TTg quyết định lấy ngày 15/7 hàng năm làm Ngày truyền thống của lực lượng TNXP Việt Nam.
Mục đích thành lập Đội TNXP nhằm “Phát huy sức mạnh dời non lấp biển của tuổi trẻ, xung phong phục vụ cuộc kháng chiến cứu nước đi đến toàn thắng và làm “trường học lớn” đào tạo rèn luyện đội ngũ cán bộ của Đảng, Nhà nước phục vụ công cuộc kiến quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội tương lai”.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, gần 5.000 cán bộ, đội viên TNXP đã hoạt động ngày đêm, sát cánh cùng các đơn vị lực lượng vũ trang, giao thông - vận tải, dân công, đồng bào các dân tộc Việt Bắc và Tây Bắc hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ quan trọng: Phục vụ chiến đấu, tham gia chiến đấu, mở đường, bảo đảm giao thông, rà phá bom mìn, vận chuyển và chăm sóc thương, bệnh binh, mai táng liệt sĩ,... góp phần làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Với tinh thần “Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền”, lực lượng TNXP là biểu tượng tiêu biểu của lớp lớp thanh niên Việt Nam giàu lý tưởng cách mạng, sẵn sàng xông pha nơi tuyến lửa, chấp nhận hy sinh vì sự nghiệp chung của dân tộc.
Khi đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh, lực lượng TNXP tiếp tục được tổ chức lại, thực hiện nhiệm vụ chống Mỹ, cứu nước. Cùng thời điểm ấy, phong trào thanh niên nở rộ trên cả nước: Miền Bắc có phong trào “Ba sẵn sàng” (sẵn sàng chiến đấu, nhập ngũ, làm bất cứ việc gì Tổ quốc cần), miền Nam có phong trào “Năm xung phong” (xung phong tiêu diệt địch, tòng quân, phục vụ tiền tuyến, đấu tranh chính trị, sản xuất tiết kiệm). Với tinh thần “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, hơn 250.000 TNXP đã lên đường phục vụ chiến đấu. Họ đã có mặt tại những điểm nóng nhất để bảo đảm giao thông, tiếp tế lương thực, tải thương, xây dựng công trình quốc phòng. Không ít người đã ngã xuống nơi rừng sâu núi thẳm, để lại tuổi xuân mãi mãi trên những cung đường huyền thoại.
Sau ngày đất nước thống nhất, TNXP tiếp tục có mặt trong những nhiệm vụ đặc biệt của thời bình: Khai hoang phục hóa, xây dựng vùng kinh tế mới, tham gia chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam và tiếp tục hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ. Dù ở giai đoạn nào, khi Tổ quốc cần, TNXP luôn sẵn sàng.
Trong thời bình, các thế hệ cựu TNXP tiếp tục phát huy truyền thống “nghĩa tình đồng đội”, giúp nhau vượt khó, ổn định cuộc sống, tích cực tham gia công tác xã hội, xây dựng quê hương. Tiêu biểu với phong trào “Cựu TNXP làm kinh tế giỏi - Vì nghĩa tình đồng đội” do Trung ương Hội Cựu TNXP Việt Nam phát động. Hưởng ứng phong trào, nhiều hội viên đã mạnh dạn khởi nghiệp, phát triển kinh tế phù hợp với điều kiện địa phương. Không ít người tuổi cao nhưng vẫn sáng tạo, nỗ lực vươn lên từ hai bàn tay trắng, đồng thời sẵn sàng hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm cho người cùng cảnh ngộ. Không ngừng gìn giữ và lan tỏa truyền thống tốt đẹp, các cấp Hội Cựu TNXP ngày càng trở thành mái nhà chung ấm áp, nơi hội viên cùng sẻ chia, giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Hướng tới mục tiêu “Sống vui - Sống khỏe - Sống có ích”, nhiều hoạt động ý nghĩa được triển khai: Hỗ trợ xây, sửa nhà tình nghĩa; thăm hỏi, tặng quà hội viên có hoàn cảnh khó khăn; khám, chữa bệnh miễn phí; vận động quỹ nghĩa tình;…
Trải qua 75 năm lịch sử vẻ vang, lực lượng TNXP đã ghi dấu bao hy sinh, cống hiến thầm lặng của những con người kiên trung, giàu lòng yêu nước và tinh thần dân tộc sâu sắc. Ngày truyền thống lực lượng TNXP (15/7) là dịp để tri ân, tôn vinh những đóng góp to lớn của các thế hệ TNXP, đồng thời nhắc nhở thế hệ trẻ hôm nay tiếp bước cha anh, phát huy tinh thần xung kích, dấn thân, sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc./.
Hoài Yên