Để văn hóa thật sự là sức mạnh nội sinh, động lực cho phát triển

Các hoạt động biểu diễn nghệ thuật là “sức mạnh mềm” góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Trong suốt chiều dài lịch sử hình thành và phát triển của Đảng, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến văn hóa. Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Liên - Trưởng khoa Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị khu vực II, khẳng định, dự thảo văn kiện trình ĐH Đảng lần thứ XIV đã kế thừa, tiếp thu, chắt lọc và nâng tầm nội dung định hướng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam tại các văn kiện cũng như các nghị quyết chuyên đề về văn hóa trước đây. Qua đó, tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí hết sức quan trọng và đề ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới cho lĩnh vực văn hóa trong sự nghiệp phát triển đất nước.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Liên nhấn mạnh, trên lĩnh vực văn hóa, Đảng đề cao nhiệm vụ hoàn thiện thể chế phát triển văn hóa và con người Việt Nam, trong đó bao gồm việc ban hành hệ giá trị quốc gia, văn hóa, gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam, tích hợp sâu vào giáo dục, truyền thông và hoạt động văn hóa cơ sở.

Đặc biệt, dự thảo văn kiện cũng đề cập những điểm mới so với các nghị quyết của Đảng về văn hóa trước đây. Đảng ta luôn xác định vai trò quan trọng của văn hóa: Văn hóa chính là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực, sức mạnh nội sinh quan trọng để phát triển bền vững đất nước. Trong dự thảo, văn hóa không chỉ là nền tảng tinh thần mà văn hóa là nền tảng của xã hội.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Liên cho rằng, phân tích các nội dung liên quan đến văn hóa được đề cập trong các dự thảo, cần làm rõ các cụm chủ đề gồm: Vai trò, vị thế của văn hóa: “Hệ điều tiết” và “Ngang hàng với chính trị, kinh tế, xã hội”; thể chế hóa hệ giá trị: Hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình, chuẩn mực con người; kinh tế văn hóa và chuyển đổi số: Công nghiệp văn hóa, văn hóa số, sức mạnh mềm; kinh tế di sản và bảo tồn: Gắn di sản với phát triển kinh tế bền vững; nguồn nhân lực văn hóa nghệ thuật.

“Dự thảo lần này thể hiện tư duy chiến lược mới khi Đảng đặt phát triển văn hóa và con người ngang tầm với kinh tế, chính trị, xã hội chứ văn hóa không còn là lĩnh vực phụ trợ. Văn hóa đã trở thành trụ cột phát triển của quốc gia, một động lực mang tính quyết định. Bên cạnh đó, dự thảo cũng nhấn mạnh sự quan tâm của Đảng đến vấn đề xây dựng văn hóa số, môi trường văn hóa số cũng như xây dựng, phát triển ngành công nghiệp văn hóa, văn hóa ứng xử trên môi trường mạng,...” - Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Liên cho biết.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Liên, bên cạnh những thành tựu trên lĩnh vực văn hóa trong thời gian qua, dự thảo cũng đề cập đến những hạn chế. Đó là văn hóa vẫn chưa thật sự trở thành nguồn lực, sức mạnh nội sinh quan trọng và là động lực mạnh mẽ cho sự phát triển bền vững của đất nước. Vấn đề xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam vẫn chậm được làm rõ. Đầu tư cho văn hóa, đầu tư nguồn lực cho văn hóa vẫn còn thấp và dàn trải.

Thị trường văn hóa vẫn chưa phát triển mạnh mẽ. Ngành công nghiệp văn hóa, dịch vụ văn hóa, du lịch phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Mức độ hưởng thụ, tiếp cận những thành tựu cách mạng về văn hóa vẫn chưa đồng bộ, đồng đều giữa các khu vực thành thị, nông thôn, các vùng, miền trên cả nước…

“Vì vậy, tôi mong muốn trong văn kiện ĐH XIV của Đảng sẽ xác định được hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, chuẩn mực con người Việt Nam,… Cần phải có những kế hoạch triển khai thực hiện để những hệ giá trị này đi vào cuộc sống, đồng thời trong công nghiệp văn hóa cần phải xác định rõ đâu là những lĩnh vực trọng tâm để đầu tư trực tiếp. Ngoài ra, vấn đề môi trường văn hóa vẫn chưa thật sự được lành mạnh, do đó cần quan tâm nhiều hơn, nhất là trên môi trường mạng,… để văn hóa thật sự trở thành nguồn sức mạnh nội sinh quan trọng và khơi dậy, phát huy những giá trị con người Việt Nam, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc” - Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Liên cho biết thêm./.

Thanh Nga