Bài cuối: Khiếu kiện khi mua, bán nền cụm, tuyến dân cư “vượt lũ”

Không biết quy định nộp 50%...

Đối với các trường hợp thuộc đối tượng của chương trình CTDCVL được thụ hưởng nhiều chính sách ưu đãi, trong đó, được hỗ trợ mua trả chậm một nền nhà tối đa không quá 10 triệu đồng. Theo quy định chung, các hộ dân thuộc đối tượng chương trình không được chuyển nhượng, cầm cố, sang bán nền mới được cấp trong thời gian 10 năm. Điều đó có nghĩa, sau thời gian 10 năm mới được chuyển nhượng, mua bán.

Bà Nguyễn Thị Hằng mua 2 miếng đất ở TDCVL ấp 1, xã Mỹ Thạnh Bắc

Như đề cập ở bài trước, ở 165 CTDCVL có khoảng 28.000/33.738 nền được giao cho dân, trong đó, hộ đối tượng của chương trình hơn 18.000 nền. Trong số này, có nhiều trường hợp thời hạn giao nền quá 10 năm và được chuyển nhượng, buôn bán. Tuy nhiên, quy định về chuyển nhượng, mua bán nền CTDCVL thuộc đối tượng của chương trình cũng nêu rõ: “Khi chuyển nhượng, mua bán phải nộp cho ngân sách địa phương 50% tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ theo quy định tại thời điểm chuyển nhượng”.

Thế nhưng, thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh xảy ra việc tranh chấp, khiếu kiện liên quan đến một vụ chuyển nhượng, mua bán nền dân cư “vượt lũ” liên quan đến quy định “nộp 50% tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ,…”.

Theo hồ sơ, trong năm 2016, bà Nguyễn Thị Hằng, ngụ ấp 1, xã Mỹ Thạnh Bắc, huyện Đức Huệ mua 2 nền nhà (300m²) của ông Lê Văn Chỗ, ngụ ấp 3, xã Mỹ Thạnh Đông, huyện Đức Huệ ở TDCVL ấp 1, xã Mỹ Thạnh Bắc.

Bà Hằng giao cho ông Chỗ 195/200 triệu đồng khi hợp đồng được công chứng và chuyển đến bộ phận một cửa UBND huyện Đức Huệ vào ngày 09/9/2016.

Theo lịch hẹn, hơn 10 ngày sau, bà Hằng đến lấy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) thì bất ngờ nhận được trả lời: “Ông Chỗ còn nợ cơ quan thuế 67,5 triệu đồng”. Bà Hằng được giải thích, đây là số tiền 50% tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ theo bảng giá đất của địa phương (300m² x 450.000 đồng/m² x 50%). Bà Hằng muốn nhận được giấy CNQSDĐ thì ông Chỗ phải thanh toán đầy đủ số tiền trên.

“Dù được giải thích là quy định chuyển nhượng, mua bán nền ở CTDCVL là như vậy, nhưng tôi vẫn không hiểu rõ lắm! Khi báo lại cho ông Chỗ vướng mắc này thì ông trả lời, không nợ nần gì cơ quan thuế và cũng không biết quy định này; theo đó, việc mua bán của hai bên coi như đã xong. Do ông Chỗ không đóng số tiền này nên tôi không lấy được giấy CNQSDĐ nên tôi kiện ông ra tòa. Nhưng tòa thông báo, không thụ lý vì việc nợ thuế là giữa ông Chỗ và ngành thuế.

Bà Hằng cho biết, giấy CNQSDĐ được UBND huyện Đức Huệ cấp cho ông Chỗ ngày 17-5-2016 cũng không có gì khác. Trên giấy không có ghi chú gì đến nghĩa vụ phải nộp 50%... Từ những vướng mắc này, hiện nay, bà vẫn chưa lấy được giấy CNQSDĐ. “Còn nếu tôi tự bỏ tiền túi nộp thì chẳng khác gì “mua 2 nền mà trả tiền 3 nền” - bà Hằng bức xúc.

Từ sự việc này, bà Hằng đặt vấn đề, nếu như từ trước trên giấy CNQSDĐ cấp cho ông Chỗ có ghi chú: “Phải có nghĩa vụ nộp 50% tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ theo bảng giá đất của nhà nước ban hành vào thời điểm chuyển nhượng thì tôi và cả ông Chỗ sẽ biết được để tránh chuyện rắc rối xảy ra như hiện nay”.

Ghi nợ trên giấy

Về việc cấp giấy CNQSDĐ nền CTDCVL cho các đối tượng của chương trình thì hiện cũng có những điều chỉnh so với trước. Cụ thể, qua thời gian thực hiện Quyết định số 28 của UBND tỉnh ngày 04/01/2008 về quy định việc cấp giấy CNQSDĐ tại cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ trên địa bàn tỉnh (Quyết định này được ban hành cũng dựa theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng) là không còn phù hợp nên các ngành đã đề xuất UBND tỉnh kiến nghị về Trung ương thay đổi.

Tòa án Nhân dân huyện Đức Huệ trả lại đơn khởi kiện của bà Hằng

Cụ thể, quyết định này quy định, chưa thực hiện việc cấpgiấy CNQSDĐ ở, quyền sở hữu nhà ở cho các hộ dân thuộc đối tượng của chương trình trong thời hạn quy định tại Quyết định số 105/2005 ngày 02/8/2002 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách cho các hộ dân vùng ngập lũ. Ngày 14/10/2016, UBND tỉnh
có công văn gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) về việc hướng dẫn cấp giấy CNQSDĐ đối với đối tượng thuộc chương trình trên địa bàn tỉnh.

Chi cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai (Sở TN&MT) - Phan Văn Cường cho biết: Ngày 23-01-2017, Bộ TN&MT có công văn số 331 trả lời và đồng ý sửa đổi. Trong công văn này nêu rõ, đề nghị UBND tỉnh Long An chỉ đạo việc cấp giấy CNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho các hộ vùng ngập lũ mua nền nhà ở trong CTDCVL. Trường hợp chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai thì ghi nợ trên giấy CNQSDĐ.

Đối với người dân đã trả hết các khoản tiền vay để mua nền và nhà ở trước thời hạn 10 năm thì thực hiện việc ghi những hạn chế về quyền sử dụng đất, sử dụng nhà ở trên giấy CNQSDĐ. Ngày 18/4/2017, UBND tỉnh có văn bản giao Sở TN&MT chủ trì hướng dẫn UBND các địa phương thực hiện việc cấp giấy CNQSSĐ theo hướng dẫn nói trên của Bộ TN&MT.

“Hiện sở có văn bản gửi các địa phương hướng dẫn việc cấp giấy CNQSDĐ ở cụm, tuyến “vượt lũ” như công văn 331 của Bộ TN&MT. Việc ghi nợ trên giấy CNQSDĐ đối với những trường hợp chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính đất đai sẽ rõ ràng hơn. Việc này cũng góp phần ngăn ngừa những phát sinh về tranh chấp, khiếu nại khi mua bán, chuyển quyền. Các địa phương cần tuyên truyền, phổ biến rộng rãi về những quy định mới này để người dân trong chương trình hiểu rõ và thực hiện, chấp hành tốt”, ông Phan Văn Cường cho biết thêm./.

Lê Đức