Hiện nay, tình hình sâu, bệnh trên lúa diễn biến phức tạp, nhất là bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá xảy ra trên diện tích lớn, chủ yếu ở các huyện vùng Đồng Tháp Mười. Nếu không có biện pháp quản lý tốt thì nguy cơ bùng phát dịch bệnh, bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá trong vụ Hè Thu và các vụ tới là rất cao.
Thời tiết năm nay diễn biến khá phức tạp, mưa trái mùa liên tục xuất hiện tạo điều kiện thuận lợi cho một số dịch hại trên lúa phát triển mạnh, trong đó có bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá.
Mặt khác, sau nhiều năm quản lý tốt bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá, nông dân chủ quan “xé rào” không gieo sạ theo lịch khuyến cáo, không bảo đảm thời gian cách ly giữa 2 vụ lúa. Về kỹ thuật chăm bón, nông dân có khuynh hướng sạ dày trở lại, bón nhiều phân đạm, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật nên khả năng bộc phát rầy nâu rất cao.
Việc thâm canh, tăng vụ, sản xuất 3 vụ/năm, thậm chí 2 năm 7 vụ tạo điều kiện tích lũy sinh vật gây hại trên đồng ruộng. “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” là kinh nghiệm nằm lòng của nhà nông. Yếu tố chuyên cần gắn liền với việc thường xuyên thăm đồng, theo dõi đồng ruộng, kịp thời phát hiện các đối tượng gây hại trên cây trồng để có biện pháp chủ động phòng trừ hiệu quả. Bên cạnh đó, nhà nông phải áp dụng kỹ thuật chăm sóc khoa học như mô hình “3 giảm - 3 tăng”, “1 phải - 5 giảm” để tiết kiệm, hiệu quả trong sản xuất lúa.
Về phía chính quyền và ngành chức năng, trước hết, cần thường xuyên theo dõi tình hình sâu, bệnh; tiếp tục hướng dẫn nông dân các biện pháp chăm sóc để tăng khả năng đền bù của cây lúa nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá; tăng cường thông tin về bệnh này, khuyến cáo nông dân không nên chủ quan, chú trọng đối tượng dịch hại rầy nâu trên cây lúa.
Về lâu dài, cần kiên quyết chỉ đạo, khuyến cáo người dân gieo sạ đúng theo lịch để né rầy và bảo đảm thời gian cách ly giữa 2 vụ lúa; có biện pháp xử lý theo luật định đối với các trường hợp vì hám lợi mà “xé rào” gieo sạ không theo lịch thời vụ làm lây lan dịch bệnh trên đồng ruộng. Có như vậy, nhà nông mới có những vụ mùa bội thu./.
Kim Quy