Lúa Đông Xuân giảm năng suất do hạn, mặn
Năng suất giảm
Đến nay, diện tích gieo cấy lúa mùa và lúa Đông Xuân toàn tỉnh ước đạt 234.788ha, đạt 99,7%, bằng 98,2% so với cùng kỳ năm 2015. Diện tích thu hoạch ước đạt 234.192ha, năng suất bình quân ước đạt 62,4 tạ/ha (giảm 3,1 tạ/ha so với cùng kỳ), sản lượng 1.461.489 tấn, đạt 52% so với kế hoạch năm 2016 (2,82 triệu tấn). Diện tích lúa còn lại đang phát triển tốt, dự kiến sẽ kết thúc vào giữa tháng 4-2016. Lúa Hè Thu gieo sạ 43.985ha/kế hoạch 222.500ha, bằng 217% so với cùng kỳ, tập trung ở các huyện vùng Đồng Tháp Mười.
Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino gây hiện tượng khô hạn làm thiệt hại 6.420ha, trong đó, mất trắng 1.689ha lúa mùa và lúa Đông Xuân.
Theo dự báo, mặn tiếp tục xâm nhập sâu vào các tuyến sông nên toàn tỉnh sẽ có 14.630ha lúa bị ảnh hưởng, giảm năng suất từ 30-50% và hơn 30.000ha lúa có khả năng bị thiếu nước trong tháng 3, tháng 4 tới.
Trong tháng 4-2016, sẽ có khoảng 5.400ha lúa Hè Thu sớm bị thiệt hại từ 30-50% và 20.000ha có khả năng sẽ bị thiếu nước tại các huyện: Thạnh Hóa, Tân Thạnh, Mộc Hóa, thị xã Kiến Tường, ven sông Vàm Cỏ Đông, huyện Đức Hòa, Đức Huệ, phía Bắc huyện Bến Lức và phía Bắc huyện Thủ Thừa.
Ông Lê Văn Bình, ngụ xã Thuận Bình, huyện Thạnh Hóa cho biết: “Hiện nay, do tình hình hạn, mặn, nhiều diện tích lúa Hè Thu sớm gặp nhiều khó khăn. Nhiều diện tích lúa bị ảnh hưởng khoảng 10-30%; một số cây trồng khác cũng đang thiếu nước ngọt để tưới. Trước tình hình trên, chính quyền địa phương đã khuyến cáo nông dân gieo sạ lúa Hè Thu đúng lịch, tăng cường chống hạn, mặn”.
Theo ông Nguyễn Thanh Phong, ngụ xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa: “Vụ Đông Xuân năm nay, nông dân gặp nhiều khó khăn, nhất là ảnh hưởng tình hình xâm nhập mặn làm năng suất lúa giảm rất nhiều. Hiện gia đình tôi có trên 5 công đất sản xuất lúa vừa được tiếp nước đợt 2 nên trước mắt không bị thiệt hại, nhưng năng suất ước tính sẽ giảm khoảng 30%. Vụ Hè Thu sắp tới, chúng tôi sẽ gieo sạ đúng lịch thời vụ để có sự ứng phó kịp thời với hạn, mặn và dịch bệnh”.
Hè Thu 2016 cần tuân thủ lịch thời vụ
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tập trung chỉ đạo bố trí thời vụ xuống giống Hè Thu năm 2016 nhanh, gọn, hợp lý cho từng tiểu vùng nhằm né tránh hạn, mặn. Không xuống giống lúa Hè Thu sớm, nếu lượng nước khan hiếm vào các tháng đầu năm 2016. Đối với những vùng không chủ động về nguồn nước tưới, kiên quyết không gieo sạ khi chưa bắt đầu mùa mưa nhằm tránh thiệt hại. Dự kiến lịch thời vụ như sau: Đợt 1 từ 17 đến 27-4-2016; đợt 2 từ 15 đến 25-5-2016; đợt 3 từ 13 đến 23-6-2016.
Về cơ cấu giống, ngoài ưu tiên sản xuất các giống lúa phù hợp cơ cấu mùa vụ, thị trường, cần chú ý đến các giống phù hợp với diễn biến nguồn nước, tình hình xâm nhập mặn. Cần sử dụng các giống lúa ngắn ngày, bố trí nhóm giống cùng thời gian sinh trưởng để thuận tiện cho việc cung cấp nước tưới, bảo đảm sử dụng nước tiết kiệm và hiệu quả. Nhóm giống chủ lực như: OM 4900, OM 6976, IR 50404, OM 2517, nếp, Jasmine 85, RVT, Nàng Hoa 9,... và các giống lúa chịu hạn, phèn mặn trung bình-khá như: AS 966, OM 2517, OM 5451, OM 6677, OM 576, OM 6976,... cho những vùng khó khăn về nước tưới, chịu ảnh hưởng phèn, mặn.
Một số diện tích lúa ứng dụng công nghệ cao tại Cty TNHH Nghiên cứu và Sản xuất giống ứng dụng công nghệ cao Hưng Thịnh (huyện Tân Hưng) đang gieo cấy
Tập trung vùng lúa chất lượng cao
Đến nay, vùng lúa chất lượng cao của tỉnh khoảng 45.791ha, tập trung tại vùng Đồng Tháp Mười, gồm các huyện: Tân Thạnh, Mộc Hóa, Vĩnh Hưng, Tân Hưng và thị xã Kiến Tường, trong đó, Tân Hưng chiếm diện tích lớn nhất - khoảng 12.406ha.
Thời gian qua, tình hình hạn, mặn diễn biến phức tạp, tỉnh và chính quyền các cấp áp dụng nhiều giải pháp chống hạn, mặn để giảm ảnh hưởng, thiệt hại cho nông dân. Vùng lúa chất lượng cao của tỉnh chưa bị ảnh hưởng của vấn đề hạn, mặn,... tuy nhiên, công tác phòng, chống được triển khai thực hiện một cách nghiêm túc nhằm bảo đảm việc sản xuất. Ngoài ra, vùng lúa nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chiếm khoảng 20.000ha trong tổng số diện tích lúa chất lượng cao.
Vừa qua, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức đoàn khảo sát do Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Nguyễn Văn Được đến làm việc với chính quyền địa phương, doanh nghiệp tại các huyện, thị xã vùng Đồng Tháp Mười về việc thực hiện vùng lúa ứng dụng công nghệ cao. Đoàn khảo sát đề nghị các huyện, thị xã thực hiện việc phân chia diện tích lúa ứng dụng công nghệ cao theo bản đồ, từng xã cụ thể và được nhất trí, đồng ý của từng địa phương, sẽ có kế hoạch cụ thể báo cáo về tỉnh trong thời gian sớm nhất. Đồng thời, các địa phương, doanh nghiệp đề nghị tỉnh hỗ trợ đầu tư hạ tầng giao thông, các trạm bơm điện để phục vụ cho việc bơm nước phục vụ sản xuất,...
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Lê Văn Hoàng cho biết: “Nhận định El Nino còn tiếp tục kéo dài đến tháng 6-2016 và ảnh hưởng gay gắt, tình trạng thiếu nước nghiêm trọng trên các hệ thống sông Mekong, do các quốc gia trữ nước trên thượng nguồn, ngành chủ động triển khai các biện pháp khắc phục tình trạng hạn và xâm nhập mặn ngay từ đầu vụ Đông Xuân 2015-2016, bố trí kiểm tra chất lượng nước trên các tuyến sông, rạch để có kế hoạch vận hành các cống, nhằm ngăn mặn, trữ ngọt, bảo đảm hạn chế thiệt hại ở mức thấp nhất. Thời gian tới, ngành tập trung khuyến cáo nông dân sản xuất vụ Hè Thu đúng lịch thời vụ, cơ cấu giống thích hợp”./.
Lê Huỳnh-Thanh Mỹ