Ở một dòng họ hiếu học tiêu biểu

Họ Phan duy trì phong tục thờ cúng tổ tiên theo chế độ “hương hỏa kế tự” từ xưa đến nay

Từ xa xưa, cha ông họ Phan đã có nền tảng văn hóa Nho học cùng với chế độ đại gia đình “tam đại đồng đường”, phong tục thờ cúng tổ tiên theo chế độ “hương hỏa kế tự” và được duy trì đến ngày nay. Dòng họ Phan có 1 nhà thờ tổ (nhà thờ chính), 4 nhà thờ nhánh xây dựng từ đầu thế kỷ XX và được trùng tu khang trang sau thời đất nước hòa bình.

“Dòng họ chúng tôi không chỉ đoàn kết, nhận thức cao về cội nguồn, yêu quê hương, đất nước mà còn có truyền thống hiếu học từ lâu đời. Đến nay, truyền thống quý báu ấy vẫn được các thế hệ hệ con cháu giữ gìn và phát huy” - Phó Trưởng ban thường trực Ban Khuyến học họ Phan - Phan Kim Trụ cho biết.

Trò chuyện cùng chúng tôi, ông Phan Kim Trụ tự hào kể về phong trào học tập trong dòng họ. Việc học tập của dòng họ luôn có nền nếp. Mỗi bậc phụ huynh hàng ngày nhắc nhở, khuyên bảo con cháu học hành. Hàng năm, Ban Khuyến học của dòng họ tổ chức lễ phát thưởng tại nhà thờ tộc họ Phan cho các cháu có thành tích học tập tốt. Đây cũng là dịp động viên, khơi dậy ý thức tự giác, tinh thần tự học cho thế hệ trẻ của dòng họ.

Bà Bùi Thị Nhung - vợ ông Phan Văn Hoài (ấp Hồi Xuân, xã Dương Xuân Hội), cho biết: “Gia đình thờ cúng ông bà, gia tiên tại nhà thờ họ nên vào các ngày tết, đám tiệc, con cháu tề tựu về đây đông đủ. Đây là dịp để chúng tôi kể cho con cháu nghe về truyền thống hiếu học của dòng họ cùng những câu chuyện về tinh thần vượt khó vươn lên trong học tập của những người đi trước; nêu danh những tấm gương tiêu biểu trong dòng họ”.

Ông Phan Kim Trụ khuyên bảo con cháu tích cực học tập để phát huy truyền thống hiếu học của dòng họ

Gia đình anh Phan Minh Vinh là một trong những gia đình có con đang học đại học. Phát huy truyền thống hiếu học của dòng họ, con gái của vợ chồng anh là Phan Nguyễn Thị Thúy Hằng luôn cố gắng học tập. Hiện em theo học ngành y, là sinh viên năm thứ 5 Trường Đại học Quốc tế miền Đông. Chị Nguyễn Thị Trúc Hà (vợ anh Vinh) cho biết: “Chúng tôi xác định học tập là con đường thoát nghèo bền vững, giúp con tôi nên người. Do đó, dù có khó khăn đến mấy, chúng tôi cũng không để con mình thiếu kiến thức”.

Đến nay, quỹ khuyến học của dòng họ Phan được 20 triệu đồng dùng để khen thưởng con cháu trong dòng họ có thành tích tốt trong học tập và giúp đỡ các cháu còn khó khăn, quyết tâm không để một cháu nào phải bỏ học. Ngoài quỹ khuyến học, dòng họ còn xây dựng quỹ chăm sóc để thăm viếng khi ốm đau và có hữu sự.

Con cháu trong dòng họ còn hưởng ứng sự vận động của Hội Khuyến học huyện xây dựng mô hình cây thanh long khuyến học để chăm lo việc học cho các con. Điển hình là hộ gia đình anh Phan Hoàng Minh (ấp Hồi Xuân, xã Dương Xuân Hội) đã dùng tiền tiết kiệm từ mô hình cây thanh long khuyến học nuôi 2 con ăn học và khen thưởng nên 2 người con của anh đều chăm ngoan, học giỏi.

Với những việc làm thiết thực ấy, phong trào học tập của dòng họ Phan có nhiều kết quả tốt đẹp. Dưới mái trường xã hội chủ nghĩa, một số con cháu trong họ Phan vừa công tác, chiến đấu, vừa học tập và có người tốt nghiệp đại học rất sớm. Trong quân đội, họ Phan cũng có con cháu mang quân hàm cấp tá. Từ cái nôi của dòng họ, sau năm 1975 đến nay, nhiều người thành đạt, có nhiều đóng góp xây dựng quê hương đổi mới. Đến nay, họ Phan có 1 tiến sĩ, 2 thạc sĩ, 7 bác sĩ, 4 dược sĩ, 2 y sĩ, 30 cử nhân các ngành nghề, 10 cao đẳng, 4 trung cấp nghề, 6 người đang học đại học và 20 người là học sinh lớp 12.

Suốt hàng trăm năm qua, họ Phan luôn phát huy truyền thống đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau dạy bảo con cháu nỗ lực học tập và vươn lên trong cuộc sống. Qua đó, góp phần cùng nhà trường nâng cao chất lượng đào tạo, tích cực góp sức xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp./.

Ngọc Mận