Gặp gỡ tác giả bài ca Tự hào trăm năm Báo chí cách mạng Việt Nam

Soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ sáng tác bài ca Tự hào trăm năm Báo chí cách mạng Việt Nam để khắc họa về nghề như một niềm tự hào. Phóng viên Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An có cuộc trò chuyện cùng soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ về ca khúc này.

- PV: Soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ đến với nghề báo từ năm nào và đã đoạt những giải thưởng gì trong những năm làm báo, thưa soạn giả?

Soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ: Tôi bắt đầu vào Đài Phát thanh và Truyền hình Long An năm 1995 khi Đài phát sóng truyền hình vào ngày 23/9/1995, đến đầu năm 2019 thì nghỉ hưu. Thời điểm năm 1995, mảng văn nghệ chưa hình thành nên các PV đều làm phóng sự, làm tin. Năm 1996, mảng văn nghệ thành lập, tôi được phân công làm biên tập văn nghệ.

Trong khoảng 25 năm làm ở Đài, tôi thực hiện một số phóng sự, trong đó có phóng sự tài liệu mang tên Sống với lũ do tôi làm biên tập, nhà báo Võ Huy quay hình, đã đoạt Huy chương Bạc Liên hoan Truyền hình toàn quốc năm 1996. Đó là một khởi đầu tươi đẹp khi mới bước chân vào nghề báo.

Những năm tiếp theo, tôi có những tác phẩm đạt bằng khen tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc năm 2000 với tác phẩm Đường về quê Bác, năm 2005 với vở cải lương Mặt trời qua đêm. Tại các kỳ liên hoan phát thanh toàn quốc, tôi cũng có các tác phẩm đoạt giải như năm 2010 đoạt Huy chương Bạc với tác phẩm Dòng sông trở lại, năm 2012 đoạt Huy chương Đồng với tác phẩm Cảm tạ kế và năm 2014 với tác phẩm Ngôi cổ miếu.

- PV: Khi nhắc đến soạn giả Diệp Vàm Cỏ, khán giả sẽ nhớ đến các bài ca như Tình bậu muốn thôi, Yêu em như thuở binh nhì, Ký ức hoa đào, Bao giờ anh đau khổ (Hãy đến với em), Bằng lăng tím,… Vậy soạn giả tham gia sáng tác trước hay làm báo trước?

Soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ: Trước đó, tôi không biết gì về làm báo mà mê văn học - nghệ thuật, mê bài ca vọng cổ. Đầu tiên, tôi làm thơ mà thơ với lời ca của bài vọng cổ như hình với bóng, rất gần gũi nên ai biết làm thơ thì sẽ chuyển qua viết vọng cổ rất dễ dàng. Biết mình làm thơ không bằng người ta nên tôi chuyển qua viết vọng cổ và may mắn lại thành công.

Nhờ vậy, tôi được chuyển về công tác tại Đài Phát thanh và Truyền hình Long An thời bấy giờ. Sau đó, cơ quan tạo điều kiện để tôi được tham gia khóa đào tạo chuyên môn với chương trình đại học về báo chí nên tôi càng vững vàng hơn với nghề báo. Như vậy, tôi tham gia sáng tác văn học - nghệ thuật trước khi đến với nghề báo.

Trong sáng tác văn học - nghệ thuật, ngoài thơ, bài ca vọng cổ, tôi còn tham gia viết kịch bản cải lương. Trong đó, vở Hồi xuân dược là kịch bản cải lương đầu đời, được Đoàn Cải lương Long An và Tây Ninh dàn dựng, rồi các vở như Mặt trời qua đêm, Mùa bông điên điển,... và sau này tôi còn viết vài ca khúc nhạc bolero.

- PV: Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, soạn giả, nhà báo có tác phẩm nào viết về sự kiện đặc biệt này?

Soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ: Nhân sự kiện kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh - đơn vị đảm nhận chương trình nghệ thuật biểu diễn trong lễ kỷ niệm, đã đặt hàng tôi viết một bài vọng cổ cho sự kiện này. Chính nhờ sự gợi mở đó, tôi cảm thấy vinh dự và may mắn vì đây là điều mình ấp ủ từ lâu. Tôi đã viết bài ca Tự hào trăm năm Báo chí cách mạng Việt Nam.

=PV: Vì là đề tài yêu mến và ấp ủ nên soạn giả đưa cảm xúc tích cóp bao nhiêu năm làm báo vào bài ca này ra sao?

Soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ: Với bài ca này mà chỉ gửi gắm những điều của mình thì chắc hẳn chưa đầy đủ lắm. Vì hành trình 100 năm báo chí đã trải qua rất nhiều gian khổ và chính Bác Hồ đã khai sáng ra báo chí với tờ báo Thanh Niên đầu tiên vào ngày 21/6/1925 nên câu vọng cổ đầu tiên tôi đã viết: “... Nhớ “Ngày hăm mốt, tháng sáu, năm một ngàn chín trăm hai mươi lăm” tại Quảng Châu - Trung Quốc. Bác Hồ kính yêu vẫn một lòng bất khuất, Người đã phát hành số đầu tiên của tờ báo Thanh Niên, đặt nền móng cho Báo chí cách mạng Việt Nam phát triển không... ngừng”.

Với mấy câu vọng cổ thì cũng không thể nào kể hết nhưng với lịch sử 100 năm đầy ý nghĩa của Báo chí cách mạng Việt Nam, bài ca phần nào khắc họa hình ảnh những nhà báo tham gia giai đoạn đầu, đặc biệt là Bác Hồ - người vừa là nhà báo, vừa là người thầy dạy bao người cầm bút.

Để rồi nền móng Báo chí cách mạng Việt Nam ngày càng vững chắc, góp phần vào công cuộc giải phóng đất nước, tiến tới xây dựng quê hương giàu đẹp. Và ở câu 5, câu 6 trong bài ca, tôi đưa vào những thời điểm đặc biệt sau này, tức là khi đất nước thanh bình với chuyên mục Những việc cần làm ngay của Tổng Bí thư, nhà báo Nguyễn Văn Linh trên tờ Nhân Dân nhật báo, đã thổi một luồng sinh khí mới cho Báo chí cách mạng Việt Nam càng được muôn người trân quý. Tôi hy vọng bài ca sẽ được đón nhận từ các đại biểu, nhà báo trong Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam.

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, tôi xin chúc tất cả các anh chị nhà báo có một ngày kỷ niệm thật vui vẻ, luôn sáng mãi niềm đam mê với nghề, tiếp tục có những đóng góp tích cực cho nền báo chí tỉnh nhà nói riêng và cả nước nói chung.

- PV: Xin cảm ơn soạn giả, nhà báo Diệp Vàm Cỏ!./.

Diễm Trang (thực hiện)