Giữ vững tỷ số giới tính khi sinh ở mức cân bằng tự nhiên

Cộng tác viên dân số, gia đình và trẻ em tuyên truyền người dân về những hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh

Nhiệm vụ thường xuyên và liên tục

Mất cân bằng giới tính khi sinh (MCBGTKS) có nguyên nhân sâu xa từ việc các gia đình mong muốn sinh con trai để “nối dõi tông đường”. Vì nghĩ rằng con trai mang họ của dòng tộc mới đủ khả năng gánh vác việc thờ cúng tổ tiên, củng cố địa vị gia đình và kế thừa tài sản của cha mẹ, nhiều gia đình tìm mọi cách để sinh con trai, khiến cho DS có sự chênh lệch rõ rệt về tỷ lệ nam và nữ.

Nếu không có những giải pháp can thiệp kịp thời, Việt Nam sẽ thừa 1,5 triệu đàn ông vào năm 2034 và sẽ tăng lên 2,5 triệu vào 25 năm sau đó. Từ đó, gây bất ổn về an toàn, trật tự tại cộng đồng, gia tăng tệ nạn mại dâm, buôn bán trẻ em gái, phụ nữ và các loại tội phạm xã hội khác. Phụ nữ có thể phải kết hôn sớm, tỷ lệ ly hôn và tái hôn của phụ nữ tăng cao.

Cũng như các địa phương khác trong tỉnh, huyện Tân Hưng xác định đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên là nhiệm vụ thường xuyên và liên tục. Hàng năm, Trung tâm Y tế huyện xây dựng và triển khai Đề án kiểm soát MCBGTKS. Theo đó, công tác giáo dục sức khỏe, tuyên truyền, vận động người dân thực hiện các chính sách DS và phát triển được đẩy mạnh. Vì vậy, từ năm 2019-2023, tỷ số giới tính khi sinh ở mức 96,62-106,72 bé trai/100 bé gái (chỉ tiêu của tỉnh là 103-107 bé trai/100 bé gái).

Riêng 9 tháng năm 2024, tỷ số giới tính khi sinh của huyện là 93,37 bé trai/100 bé gái. Trưởng phòng DS - Truyền thông và Giáo dục sức khỏe (Trung tâm Y tế huyện Tân Hưng) - Bùi Thị Hồng cho biết: “Đạt kết quả này là nhờ sự quan tâm lãnh, chỉ đạo của tỉnh, huyện và các xã, thị trấn đối với công tác DS và phát triển. Các hoạt động kiểm soát MCBGTKS được các xã, thị trấn thực hiện gắn với nhiệm vụ chính trị của địa phương”.

Người dân đồng thuận

Thời gian qua, ngoài tuyên truyền qua hệ thống loa đài và panô, áp phích, băng rôn, lực lượng cộng tác viên DS, gia đình và trẻ em trong tỉnh tích cực tuyên truyền, vận động các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, nhất là những hộ gia đình sinh con một bề là gái thực hiện nghiêm Pháp lệnh DS và việc cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức.

Đội ngũ làm công tác DS còn thường xuyên phối hợp tổ chức các cuộc nói chuyện chuyên đề, họp nhóm, sinh hoạt câu lạc bộ và phát tờ rơi cung cấp kiến thức giáo dục về bình đẳng giới, giúp người dân thấy được hệ lụy của MCBGTKS.

Nhận thức của mỗi cá nhân, gia đình về thực hiện quy mô gia đình sinh đủ 2 con để nuôi dạy tốt được nâng lên, góp phần quan trọng vào sự phát triển KT-XH của địa phương và xây dựng gia đình hạnh phúc. Nhiều cặp vợ chồng không còn quan niệm phải có con trai để “nối dõi tông đường”.

Vợ chồng anh Trần Chí Thiện và chị Nguyễn Thị Trang (ấp Cả Sách, xã Vĩnh Lợi, huyện Tân Hưng) cưới nhau hơn 12 năm và sinh được 2 cô con gái, con lớn 10 tuổi, con nhỏ 3 tuổi. Dù mẹ chồng thường xuyên khuyên sinh thêm con trai để “đủ nếp, đủ tẻ” nhưng vợ chồng chị áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại, quyết dừng lại ở 2 con để nuôi dạy tốt và phát triển kinh tế gia đình.

Chị Trang bày tỏ: “Dù sinh 2 con là gái nhưng chúng tôi quan niệm “dù gái hay trai, chỉ 2 là đủ”, làm sao để có thể nuôi dạy các con ăn học đến nơi, đến chốn, trở thành người có ích cho xã hội mới là điều quan trọng”.

Gia đình anh Nguyễn Thanh Vũ (ấp Lò Gạch, xã Vĩnh Trị, huyện Vĩnh Hưng) cũng không đặt nặng tư tưởng “nhà đông con là nhà có phúc” nên dù vợ chồng sinh 2 con 1 bề là gái, anh vẫn chủ động bàn bạc với vợ thôi đẻ hẳn để chăm lo chu đáo cho các con. Anh Vũ chia sẻ: “Dù gia đình khá giả nhưng vợ chồng tôi không có ý định sinh thêm con. Giáo dục các con ngoan hiền, hiếu thảo, khỏe mạnh, có cuộc sống ổn định chính là niềm vui và hạnh phúc đối với vợ chồng tôi”.

Với nhiều giải pháp thiết thực, giai đoạn 2016-2023, tỷ số giới tính khi sinh trên địa bàn tỉnh được kiểm soát và nằm ở mức cân bằng. Có thể khẳng định rằng, không chỉ đàn ông mới là trụ cột gia đình mà phụ nữ hoàn toàn có thể đảm đương mọi việc cũng như phụng dưỡng tốt cho ông bà, cha mẹ. Vì vậy, các cặp vợ chồng nên để quá trình sinh đẻ diễn ra một cách tự nhiên.

Kiểm soát MCBGTKS rất cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành, địa phương trong việc tuyên truyền về bình đẳng giới, nâng cao vai trò, vị thế của phụ nữ, trẻ em gái, hướng đến xã hội bình đẳng và phát triển bền vững./.

Ngọc Mận