Nghệ sĩ Nhân dân Đình Quang qua đời

Nghệ sĩ Nhân dân Đình Quang.

Giáo sư, Tiến sĩ, Nghệ sĩ nhân dân Đình Quang tên thật là Nguyễn Đình Quang, sinh ngày 16/7/1928, tại Hà Nội. Ông là đạo diễn sân khấu, nhà viết kịch, nhà nghiên cứu lý luận sân khấu, nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hoá Thông tin, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Việt Nam. Ông đã được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

Trong kháng chiến chống Pháp, ông gia nhập quân đội; sau đó trở thành diễn viên, rồi giữ chức Trưởng đoàn kịch Trung đoàn 77, Trưởng đoàn văn công Sư 325 tại mặt trận Bình Trị Thiên. Ngoài diễn kịch, ông còn nổi tiếng với vai trò nghệ sĩ ngâm thơ với qua các bài: "Đêm nay Bác không ngủ" (Minh Huệ) và "Ta đi tới" (Tố Hữu)… Nguyễn Đình Quang cũng viết nhiều vở kịch kháng chiến như: "Người anh"; "Bên kia"; "Lối vườn hoa"; "Hạt vàng"; "Khăn tang kháng chiến"...

Sau kháng chiến, ông được cử sang học đạo diễn tại Học viện Hý kịch Trung ương Bắc Kinh (Trung Quốc), sau đó tiếp tục tu nghiệp bằng tiến sĩ ở đại học Humboldt ở Berlin (Đức). Thời gian này, ông cũng đã dàn dựng nhiều vở diễn như: "Cờ hồng phấp phới"; "Liệt hỏa hồng tâm"; "Gia đình cách mạng"; "Đông qua xuân đến"...

Về nước, ông đã trở thành một trong thế hệ đạo diễn sân khấu đầu tiên của Việt Nam, là người đầu tiên giới thiệu phương pháp sân khấu Stanislavski và Bertolt Brecht. Ông cũng là người đầu tiên đưa điện ảnh lên sân khấu với vở “Đại đội trưởng của tôi" của tác giả Đào Hồng Cẩm. Bên cạnh đó, ông đã dàn dựng thành công nhiều vở diễn, giành được nhiều thành tích cao tại các hội diễn sân khấu toàn quốc như: "Tàn đêm" (Tất Đạt), "Tuổi hai mươi" (Lưu Trọng Lư), "Bệnh sĩ" (Lưu Quang Vũ), "Hão" (Lê Quý Hiền), "Người tốt thành Tứ Xuyên" (Bertolt Brecht)…

Ngoài biểu diễn, Giáo sư, Tiến sĩ, Nghệ sĩ nhân dân Đình Quang còn là nhà giáo, nhà quản lý. Ông là một trong những người sáng lập và là hiệu trưởng của Trường Nghệ thuật sân khấu Việt Nam (trước là Trường Ca kịch Dân tộc), sau là Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Việt Nam (sáp nhập Trường Nghệ thuật sân khấu và Trường Nghệ thuật Điện ảnh).

Nhiều học trò của ông sau này trở thành các đạo diễn, diễn viên nổi tiếng như: Nghệ sĩ nhân dân Trọng Khôi, Nghệ sĩ nhân dân Doãn Hoàng Giang, Nghệ sĩ nhân dân Đoàn Dũng, Nghệ sĩ nhân dân Thế Anh, Nghệ sĩ nhân dân Doãn Châu; Nghệ sĩ Ưu tú Mỹ Dung, Nghệ sĩ Ưu tú Minh Ngọc,...

Giáo sư, Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Đình Quang còn đóng góp lớn trong lĩnh vực phê bình lý luận sân khấu nói riêng và văn hóa nói chung. Ông đã viết hàng chục cuốn sách nghiên cứu lí luận sân khấu như: "Mấy vấn đề về nghệ thuật biểu diễn"; "Kỹ thuật tâm lý diễn viên"; "Nghệ thuật biểu diễn hiện thực tâm lý"; "Sân khấu tiểu luận"; "Phương pháp sân khấu Bectôn Brêch"; "B.Brecht und das Theater Vietnam" (tiếng Đức); "Bàn về sân khấu tự sự"; "Sân khấu Việt Nam" ...

Ông là tác giả nhiều cuốn sách về văn hóa... Nhiều tác phẩm của ông đã được tập hợp trong bộ "Tuyển tập Đình Quang" gồm 4 tập: "Về sân khấu Việt Nam"; "Về sân khấu nước ngoài"; "Về văn học nghệ thuật"; "Về văn hóa"...

Nguyễn Đình Quang là một tên tuổi đóng góp lớn cho nghệ thuật sân khấu Việt Nam ở cả bốn lĩnh vực: Biểu diễn, đào tạo, lí luận phê bình và quản lý. Ông được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân năm 1993, học hàm Giáo sư năm 1984 và được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt 3 năm 2007./.

Mỹ Bình (TTXVN)/Tin tức