Nữ trí thức trường đại học trong thời kỳ chuyển đổi số

Nữ cán bộ quản lý, giảng viên trường ĐH Kinh tế Công nghiệp Long An hưởng ứng Tuần lễ áo dài

Vai trò của nữ trí thức trong thời kỳ chuyển đổi số

Nữ trí thức trong giáo dục đại học bao gồm ba nhóm chính: nữ giảng viên, nữ nhà nghiên cứu và nữ cán bộ quản lý. Mỗi nhóm đều giữ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và triển khai chuyển đổi số.

- Nữ giảng viên: Không chỉ truyền đạt kiến thức, họ còn là người định hướng, truyền cảm hứng và dẫn dắt sinh viên tiếp cận các phương pháp học tập sáng tạo và hiệu quả.

- Nữ nhà nghiên cứu: Đóng vai trò chủ chốt trong việc tạo ra tri thức mới, ứng dụng công nghệ vào nghiên cứu khoa học và đưa ra các giải pháp thiết thực cho xã hội.

- Nữ cán bộ quản lý: Điều hành các hoạt động giáo dục, xây dựng chiến lược phát triển, tạo môi trường học tập hiệu quả và thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ số trong quản lý.

Phần lớn là giảng viên và cũng là nhà nghiên cứu, một bộ phận thực hiện cả ba vai trò này: họ vừa giảng dạy, vừa nghiên cứu, vừa quản lý hiệu quả góp phần xây dựng môi trường học tập hiện đại và sáng tạo, vừa thỏa mãn ước mơ là “Cô giáo giỏi, người quản lý tốt, người mẹ tuyệt vời...”

Thực trạng và những thách thức

Trong phạm vi của bài viết này, xin điểm qua về thực trạng nữ trí thức của Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An như sau:

Về cơ cấu đội ngũ giảng viên, nữ chiếm 31,54% tổng số giáo sư, phó giáo sư và tiến sĩ của trường thể hiện sự quan tâm cụ thể của nhà nước và sự tự tin, không ngừng vượt qua khó khăn của nữ giới trong lĩnh vực học thuật và nghiên cứu chuyên sâu.

Trong khối cán bộ quản lý và chuyên viên, nữ chiếm 60,38% khẳng định vai trò nòng cốt trong công tác điều hành và hỗ trợ, góp phần quan trọng vào sự vận hành hiệu quả và phát triển bền vững của nhà trường.

Theo số liệu thống kê, quy mô nữ sinh viên, học viên trên tổng quy mô trường qua các năm có sự ổn định nhưng vẫn có những dao động nhẹ. Cụ thể, tỷ lệ nữ sinh viên, học viên so với tổng số sinh viên, học viên toàn trường lần lượt là 49,6% (năm 2022), 50,2% (năm 2023) và 49,8% (năm 2024). Điều này cho thấy lãnh đạo trường đã có quyết tâm cao để tăng tỷ lệ nữ trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật (công nghệ kỹ thuật xây dựng và công nghệ thông tin) về sự hiện diện của nữ trong các vị trí cao của trường.

Tỷ lệ nữ theo từng hệ đào tạo cho thấy sự phát triển tích cực của học viên, sinh viên nữ nhưng vẫn tồn tại những khoảng cách cần được thu hẹp. Nhằm chuẩn bị cho sự phát triển bền vững, với mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống, các bé gái trong tương lai cần được tạo điều kiện để có cuộc sống tốt hơn các thế hệ trước. Các bé gái sẽ góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống của gia đình, xã hội và toàn thể cộng đồng.

Tuy nhiên, nữ trí thức tại Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức trong thời kỳ chuyển đổi số:

- Hạn chế về kỹ năng công nghệ: Không phải tất cả nữ trí thức đều được đào tạo bài bản về công nghệ số, dẫn đến sự chênh lệch trong khả năng ứng dụng công nghệ vào công việc.

- Áp lực cân bằng công việc và gia đình: Nhiều nữ trí thức phải đảm nhiệm vai trò kép, vừa hoàn thành công việc chuyên môn, vừa đảm bảo trách nhiệm gia đình (dù lập gia đình hay không).

- Sự thay đổi nhanh về tâm lý xã hội: Sự phát triển không ngừng của công nghệ đòi hỏi khả năng thích nghi nhanh chóng, tạo áp lực lớn đối với một bộ phận phụ nữ.

- Điều kiện làm việc và nghiên cứu: Còn nhiều khó khăn với trường đại học (ngoài công lập) ở tỉnh lẻ, Tân An không phải là trung tâm về địa lý, việc tuyển sinh vẫn là vấn đề lớn của trường. 

Giải pháp nâng cao vai trò của nữ trí thức trong chuyển đổi số

Để phát huy hơn nữa vai trò của nữ trí thức, cần triển khai các giải pháp đồng bộ:

- Nâng cao năng lực công nghệ: Tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu về công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và an toàn thông tin.

- Hỗ trợ chính sách và tạo điều kiện phát triển: Xây dựng chính sách ưu tiên cho nữ giảng viên trong nghiên cứu khoa học, đào tạo nâng cao và cơ hội thăng tiến; tạo môi trường làm việc linh hoạt giúp cân bằng công việc và gia đình.

- Thúc đẩy văn hóa đổi mới và sáng tạo: Khuyến khích nữ trí thức tham gia các diễn đàn công nghệ, hội thảo chuyên môn để mở rộng mạng lưới học thuật và phát triển kỹ năng.

- Xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ: Thành lập các nhóm, câu lạc bộ dành riêng cho nữ trí thức nhằm chia sẻ kinh nghiệm, tăng cường kết nối với các tổ chức giáo dục và doanh nghiệp để mở rộng cơ hội hợp tác.

Kết luận

Nữ trí thức Long An đóng vai trò quan trọng trong công cuộc chuyển đổi số, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nhà trường. Việc tạo điều kiện để họ phát huy hết tiềm năng không chỉ là trách nhiệm của nhà trường mà còn là bước đi chiến lược trong việc xây dựng môi trường giáo dục hiện đại, năng động và sáng tạo./.

PGS.TS Đặng Thị Phương Phi