Vẫn lo lắng về chất lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật

“Nóng” chuyện phân bón, thuốc bảo vệ thực vật

Có diện tích đất nông nghiệp lớn, đa dạng về cây trồng nên Long An là mảnh đất màu mỡ của mặt hàng phân bón, thuốc BVTV. Điều đáng nói, nông dân chính là người tiêu thụ nhưng không thể nhận biết được chất lượng mặt hàng này ra sao.

Vấn đề chất lượng phân bón, thuốc BVTV cũng luôn là đề tài "nóng" được nhiều cử tri phản ánh trong các cuộc tiếp xúc cử tri từ nhiều năm qua.

Nông dân thường xuyên than phiền về chất lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật

Ông Nguyễn Văn Hùng, ngụ ấp Ông Nhan Tây, xã Bình Hiệp, thị xã Kiến Tường cho biết: “Ở vùng Đồng Tháp Mười, cửa hàng, đại lý buôn bán phân bón, thuốc BVTV "mọc lên như nấm". Cứ mỗi lần vào vụ sản xuất, lúa bị bệnh thì tôi lại ra đó hỏi người bán hướng dẫn rồi mua phân bón, thuốc BVTV về bón, phun xịt cho lúa và cũng không biết loại nào bảo đảm chất lượng”.

Thế nên, có nhiều nông dân mua phải phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng, gây thiệt hại cho sản xuất. Trước thực trạng đó, bà Nguyễn Thị Hương, ngụ ấp 3, xã Mỹ Quý Đông, huyện Đức Huệ kiến nghị: “Chúng tôi đề nghị tăng mức xử phạt đối với hành vi sản xuất, buôn bán phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng”.

Ở huyện Châu Thành - nơi cây thanh long đang phát triển mạnh thì các cửa hàng, đại lý buôn bán phân bón, thuốc BVTV cũng xuất hiện ngày càng nhiều nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng phân bón, thuốc BVTV của nông dân. Hiện, ít nhất ở mỗi xã có tới 5-6 cửa hàng buôn bán mặt hàng này.

“Chuyện người dân lo lắng, phản ánh mặt hàng phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng có từ nhiều năm qua” - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Châu Thành - Võ Văn Vấn nói.

Như “ma trận”

Gần đây, ghé vào đại lý T.N, chuyên buôn bán phân bón, thuốc BVTV ở thị trấn Tân Thạnh, huyện Tân Thạnh, chúng tôi dường như bị lóa mắt với rất nhiều loại phân bón, thuốc BVTV được bày bán tại đây. Chỉ cần người mua diễn tả về bệnh trên cây trồng là được người bán tư vấn, giới thiệu ngay loại thuốc, phân bón điều trị.

Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh Long An hiện có hơn 800 cơ sở, đại lý buôn bán vật tư nông nghiệp và 120 cơ sở sản xuất, gia công phân bón.

Thông tin từ Chi cục Trồng trọt và BVTV, thuốc BVTV trên thị trường có hàng ngàn danh mục. Chẳng hạn như thuốc trừ sâu có 1.678 tên thương phẩm, thuốc trừ bệnh có gần 1.300 tên thương phẩm, thuốc trừ cỏ có gần 700 tên thương phẩm, thuốc trừ chuột 28 tên thương phẩm, thuốc trừ ốc gần 150 tên thương phẩm,...

Còn theo thông tin từ Chi cục Quản lý thị trường, hiện danh mục phân bón vô cơ bày bán trên thị trường cũng rất nhiều với hàng trăm danh mục.

Chất lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật là nỗi lo thường trực của nông dân

Từ những số liệu trên cho thấy, phân bón, thuốc BVTV hiện nay bày bán trên thị trường như “ma trận” nên ngành chức năng cũng gặp nhiều khó khăn trong kiểm tra, xử lý sai phạm. Theo đó, việc kiểm tra của ngành chức năng ở tỉnh chủ yếu kiểm tra nhãn mác, điều kiện kinh doanh, còn vấn đề chất lượng gặp nhiều khó khăn.

Chẳng hạn, đơn vị, đại lý sản xuất, buôn bán quá nhiều; việc kiểm tra theo kế hoạch thì phải thông báo cho đơn vị, đại lý biết trước; cơ sở sản xuất phân bón, thuốc BVTV phần nhiều đóng ở các tỉnh khác.

Ngoài ra, việc kiểm tra chất lượng không thể đánh giá bằng mắt thường, theo đó, phải lấy mẫu gửi cơ quan chuyên môn thẩm định. Thế nhưng, khi lấy mẫu phân bón, thuốc BVTV gửi đi cơ quan chuyên môn kiểm tra, thời gian có kết quả phải mất 1 tuần đến 15 ngày. Nhưng khi có kết quả thông báo (nếu hàng kém chất lượng) thì đơn vị cũng bán hết hàng hóa ra thị trường.

Ngoài ra, theo ngành chức năng, hiện nay, việc xử phạt vi phạm theo quy định hiện hành về xử lý những vi phạm trong kinh doanh, buôn bán, sản xuất phân bón, thuốc BVTV cũng còn nhẹ nên chưa đủ sức răn đe.

Phát hiện hàng kém chất lượng không nhiều

Mặc dù phản ánh của nông dân về phân bón, thuốc BVTV giả, kém chất lượng rất phổ biến và liên tục trong nhiều năm qua nhưng theo ngành chức năng, nông dân phản ánh cũng chỉ chung chung và mang tính lo lắng là chính chứ rất ít người phản ánh là nạn nhân của phân bón kém chất lượng; hoặc khi ngành chức năng hỏi người phản ánh trường hợp, người nào cụ thể nghi ngờ sử dụng phải phân bón, thuốc BVTV giả, kém chất lượng thì rất ít người chỉ ra được.

Theo thông tin từ ngành chức năng, những năm qua, trên địa bàn tỉnh cũng phát hiện những vụ việc buôn bán, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng. Chẳng hạn, 6 tháng đầu năm 2017, toàn tỉnh phát hiện 37 vụ buôn bán phân bón vô cơ không bảo đảm chất lượng, gần 30 cơ sở buôn bán thuốc BVTV vi phạm các điều kiện kinh doanh, nhãn mác,...

“Từ đầu năm đến nay, có hàng trăm đợt kiểm tra nhưng số vụ vi phạm chiếm tỷ lệ rất thấp. Thậm chí, trong lĩnh vực thuốc BVTV, qua lấy mẫu kiểm tra thì chưa phát hiện hàng giả, kém chất lượng mà chủ yếu vi phạm về điều kiện kinh doanh, nhãn mác ghi dư đối tượng phòng trừ” - Trưởng phòng Thanh tra - Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật - Trần Thanh Long cho biết.

Đồng tình với đánh giá này, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường - Nguyễn Anh Việt cũng chia sẻ, rất đồng cảm với những bức xúc, phản ánh của nông dân về chất lượng phân bón, thuốc BVTV vì điều này gắn liền với sản xuất, thu nhập của nhà nông. Đó cũng là điều để ngành chức năng tăng cường trách nhiệm của mình trong quản lý, kiểm tra.

“Việc kiểm tra, chúng tôi tiến hành đồng đều ở các vùng, trong đó có cả kiểm tra theo kế hoạch và cả kiểm tra đột xuất. Tuy nhiên, thực tế phát hiện phân bón kém chất lượng chiếm tỷ lệ ít so với số đợt kiểm tra” - ông Việt cho biết thêm.

Theo tìm hiểu, những năm qua, ngành nông nghiệp thường xuyên tổ chức các cuộc hội thảo, tập huấn kiến thức sản xuất cho nông dân, thế nhưng, thực tế, hiện nay, nhiều nông dân vẫn sử dụng phân bón, thuốc BVTV trong sản xuất chưa đúng cách, hàm lượng. Điều này là sai lầm và dễ làm cho các loại dịch bệnh lờn thuốc, gây thiệt hại cho cây trồng và làm ô nhiễm môi trường...

Kiểm tra buôn bán thuốc bảo vệ thực vật tại một đại lý

Theo Trưởng phòng Thanh tra - Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, thường thì nếu sử dụng thuốc BVTV không đúng cách sẽ gây hại cho cây trồng nhưng nông dân lại cho rằng, nguyên nhân là do chất lượng thuốc BVTV "có vấn đề".

Theo đó, chi cục luôn khuyến cáo nông dân cần sử dụng phân bón, thuốc BVTV theo nguyên tắc 4 đúng: “Đúng thuốc, đúng lúc, đúng liều lượng, đúng cách”. Chi cục sẽ thường xuyên phối hợp các huyện, thị xã, thành phố kiểm tra việc buôn bán thuốc BVTV nhằm kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm những vi phạm, nhất là vi phạm việc buôn bán thuốc BVTV giả, kém chất lượng.

Trong khi đó, ông Nguyễn Anh Việt cũng khẳng định, thực hiện theo chỉ đạo của Bộ Công Thương, năm 2017, lực lượng Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, thanh tra tình hình buôn bán, sản xuất phân bón vô cơ. Nếu phát hiện phân bón giả, kém chất lượng, cơ quan chức năng kiên quyết xử lý nghiêm. Đối với những đơn vị sản xuất đóng ở tỉnh, thành khác thì Quản lý thị trường thông báo tên đơn vị sản xuất, mẫu phân bón cho Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố mà đơn vị đó đang sản xuất để cùng phối hợp kiểm tra, xử lý./.

Lê Đức