Buôn lậu giảm sâu nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc trong xử lý

Khó khăn, vướng mắc gì?

Bên cạnh công tác chống buôn lậu, vận chuyển thuốc lá lậu đã đạt kết quả quan trọng, nhất là thuốc lá giảm sâu thì việc phát hiện, xử lý vẫn còn gặp một số khó khăn. Thông tin từ Công an tỉnh, vướng mắc là bởi đối tượng lợi dụng kẽ hở của luật.

Công an thu giữ thuốc lá lậu

Cụ thể, cơ quan chức năng hiện không tịch thu được xe ôtô là phương tiện được sử dụng để vận chuyển hàng cấm là thuốc lá điếu nhập lậu theo quy định tại khoản 1, Điều 126 Luật Xử lý vi phạm hành chính và điểm b, khoản 3, Điều 25 Nghị định 185, ngày 15/11/2013 của Chính phủ. Nguyên nhân, do khó chứng minh chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp có lỗi cố ý trong việc để người vi phạm sử dụng phương tiện vi phạm hành chính.

Ngoài ra, qua công tác xác minh, điều tra, xử lý của lực lượng Công an tỉnh cho thấy nổi lên vấn đề chủ sở hữu phương tiện và các đối tượng buôn lậu, vận chuyển hàng cấm thông đồng để ký các hợp đồng dân sự thuê phương tiện và cho thuê phương tiện (qua nhiều trung gian), với mục đích khác nhau (du lịch, công tác,...) nhằm mục đích hợp thức hóa việc vận chuyển hàng lậu khi bị lực lượng chức năng bắt giữ.

Bằng thủ đoạn trên, một số doanh nghiệp ở các tỉnh lân cận cho các đối tượng thuê phương tiện vận tải để vận chuyển thuốc lá lậu. Quá trình điều tra, xác minh cho thấy, phương tiện của các doanh nghiệp này đã bị cơ quan chức năng bắt giữ nhiều lần. Tuy nhiên, ngành chức năng không tịch thu được phương tiện do các đối tượng hợp thức hóa bằng các hợp đồng thuê mướn như đã nêu trên, rất khó chứng minh lỗi cố ý trong việc để người vi phạm sử dụng phương tiện vi phạm.

Hay như việc thực thi các quyết định xử phạt vi phạm hành chính của cấp có thẩm quyền đối với hành vi vận chuyển hàng cấm còn hạn chế do đối tượng đa số là những người có hoàn cảnh gia đình khó khăn về kinh tế tham gia với vai trò vận chuyển thuê cho các đối tượng buôn lậu. Đồng thời, việc chứng minh “yếu tố qua biên giới” của tội phạm quy định tại Điều 188, 189 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 rất khó, nhất là khi hàng hóa đã thẩm lậu vào nội địa để tiêu thụ. Thực tế, tỷ lệ số vụ bắt giữ hàng hóa thẩm lậu vào nội địa thường cao hơn nhiều so với bắt giữ tại khu vực biên giới; quá trình điều tra, xử lý gặp rất nhiều khó khăn, dễ dẫn đến bỏ lọt tội phạm, công tác đấu tranh không được triệt để.

Song song đó, thời gian qua, lực lượng chức năng bắt giữ nhiều vụ vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu có số lượng 1.500 gói trở lên nhưng không bắt được đối tượng. “Cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án hình sự, tuy nhiên do không xác định được đối tượng thực hiện hành vi phạm tội nên sau khi hết thời hạn điều tra phải ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án” - Đại tá Phạm Thanh Tâm - Phó Giám đốc Công an tỉnh, cho biết.

Công an kết hợp nhiều giải pháp chống buôn lậu

Thông tin từ Công an tỉnh, các nhóm đối tượng thường tập kết hàng lậu sát biên giới rồi cho người đai, vác qua biên giới, sau đó sử dụng xe môtô vận chuyển thuốc lá lậu vào nội địa tiêu thụ. Đáng chú ý, trong quá trình vận chuyển, ngoài các đối tượng ở địa phương còn có sự tham gia của số đối tượng lưu động ở các tỉnh lân cận (Tây Ninh, TP.HCM, Đồng Nai,...) gây khó khăn cho công tác quản lý.

Thượng tá Nguyễn Quốc Cường - Trưởng phòng Cảnh sát Kinh tế, cho biết: “Các đối tượng buôn lậu tổ chức canh đường, cảnh giới và điều chỉnh phương thức, thay đổi luồng, tuyến địa bàn thường xuyên hoặc lợi dụng địa bàn giáp ranh để hoạt động”.

Không những thế, một số đối tượng cầm đầu đường dây, băng nhóm buôn lậu, vận chuyển hàng cấm gia tăng thuê đối tượng nghiện ma túy, kể cả người không có giấy phép lái xe ôtô, sử dụng biển kiểm soát phương tiện ôtô giả.

Thời gian gần đây, các đối tượng còn gia tăng thuê người già, trẻ em ở địa phương đai, vác hàng lậu qua biên giới với số lượng nhỏ, lẻ (5-10 cây) theo các đường mòn, lối mở, đường tiểu ngạch đưa vào nội địa tiêu thụ.

Để phòng, chống buôn lậu, vận chuyển hàng cấm đạt hiệu quả cao, thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục yêu cầu các đơn vị, cán bộ, chiến sĩ nêu cao trách nhiệm, nghiệp vụ, không để bị động, bất ngờ mà luôn chủ động, có nhiều phương án, kế hoạch cụ thể, sát tình hình để kịp thời phát hiện, đấu tranh, bắt giữ; tiến hành rà soát, nắm kỹ địa bàn, các đối tượng để theo dõi nhằm đấu tranh, ngăn chặn buôn lậu, kiên quyết không để hình thành các điểm nóng mới.

“Ngoài tăng cường tuần tra, kiểm soát, chốt chặn phát hiện, bắt giữ thì Công an tỉnh sẽ thường xuyên phối hợp hiệu quả với các cấp, các ngành, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, cảm hóa từ bỏ buôn lậu” - Đại tá Phạm Thanh Tâm - Phó Giám đốc Công an tỉnh, nhấn mạnh.

Lê Đức