Chiến công vang dội của Tiểu đoàn 309 anh hùng

Chiến thắng hào hùng

Đêm 22 rạng 23/6/1953, trinh sát Tỉnh đội Mỹ Tho phối hợp cơ sở phát hiện địch tập trung lực lượng khá đông ở đồn Thiên Hộ. Lực lượng này là Tiểu đoàn 21 Vĩnh Long, Đại đội Cơ vệ binh; Đại đội Commandos - Cái Bè và 1 pháo đội 2 khẩu 105 ly. Mục đích của cuộc hành quân này là tiếp tục đánh phá vùng Đồng Tháp Mười, gây khó khăn cho lực lượng cách mạng tại vùng căn cứ kháng chiến. Về phía ta, Tỉnh đội Mỹ Tho đang đóng ở xã Nhơn Hòa Lập; Tiểu đoàn 309 và các đơn vị trực thuộc đóng rải rác ở Hậu Thạnh, kinh Bằng Lăng, kinh Năm Ngàn,... Tại xã Tân Ninh có 1 trung đội bộ đội địa phương Cai Lậy đóng quân. Du kích xã Tân Ninh và Nhơn Hòa Lập mỗi địa phương có khoảng 1 tiểu đội được trang bị vũ khí đầy đủ. Sáng ngày 23/6/1953, bộ binh địch xuất phát từ đồn Thiên Hộ, hành quân càn quét vùng Trại Lòn, kinh Năm Ngàn. Từ sáng đến tối, du kích bám sát đánh địch bằng mìn, lựu đạn, súng trường,... nhằm quấy rối, tiêu hao sinh lực địch và không cho chúng có thời gian chỉnh đốn đội hình.

Bia kỷ niệm chiến thắng trận Kinh Bùi

Ngày 24/6/1953, địch tiếp tục đưa quân từ Phụng Thớt lên kinh Bùi, chỉ một bộ phận nhỏ hành quân dọc 2 bờ kinh Năm Ngàn do tên Trần Thanh Bền chỉ huy, còn lại đại bộ phận hành quân ngoài đồng cách bờ kinh Năm Ngàn khoảng 700m. Kinh Bùi lúc bấy giờ rộng khoảng 8m, lòng kinh cạn, ít nước, nhiều bùn nhưng vẫn có thể lội qua kinh dễ dàng.

Qua trao đổi, bàn bạc về phương án tác chiến, Ban Chỉ huy trận đánh thống nhất ý kiến dời trận địa về khu vực kinh Bùi, yêu cầu bộ đội khẩn trương chuyển quân, đơn vị nào đến trước phải lập tức bố trí đội hình theo kế hoạch đề ra. Khoảng 16 giờ ngày 24/6/1953, đại bộ phận quân ta đã đến vị trí quy định. Đội hình chiến đấu của quân ta được bố trí như sau: Lấy kinh Bùi nhìn về hướng Đông làm chuẩn, lấy kinh Năm Ngàn làm giới tuyến giữa các trung đội. Toàn mặt trận được trang bị 10 khẩu trung liên, 2 khẩu cối 60 ly. Ban Chỉ huy trận đánh đóng tại nhà ông Lê Văn Đẩu (nay thuộc ấp Bằng Lăng, xã Tân Ninh).

Khi lực lượng ta bố trí đội hình xong, địch cũng vừa hành quân đến trận địa ta phục kích. Đợi địch đến thật gần, Ban Chỉ huy ra lệnh phát hỏa, quân ta đồng loạt nổ súng. Các đơn vị đã phối hợp chặt chẽ, chia cắt, bao vây tiêu diệt từng bộ phận sinh lực địch. Khí thế chiến đấu của quân ta rất mãnh liệt, địch vừa mệt mỏi, vừa hoang mang. Bị quân ta chia cắt, địch hoàn toàn bị mất thông tin nên hoạt động phi pháo của địch không thực hiện được. Sau hơn 40 phút chiến đấu, quân ta đã tiêu diệt trên 100 tên và Đại đội Commandos - Cái Bè khoảng 70 tên, bắt sống 42 tù binh (trong đó, có tên Trần Thanh Bền - chỉ huy và thiếu úy Sáu - chỉ huy lính Commandos); thu trên 100 súng các loại và nhiều quân trang, quân dụng,... Về phía ta, 6 chiến sĩ hy sinh, một số chiến sĩ bị thương.

Chiến thắng trận Kinh Bùi làm nức lòng quân, dân ta và đã gây tiếng vang lớn trên chiến trường Nam bộ lúc bấy giờ. Thắng trận này, Tiểu đoàn 309 được tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Ba. Sau chiến thắng vang dội trên, Tiểu đoàn 309 tiếp tục hành quân đánh sâu vào những vùng địch tạm chiếm, tạo nên nhiều chiến thắng lớn, mở rộng vùng giải phóng làm cho địch càng thêm rệu rã, tinh thần hoang mang tột độ.

Dự kiến trùng tu khu di tích

Đoàn khảo sát hiện trạng di tích lịch sử “Khu vực Kinh Bùi” - Nơi ghi dấu chiến công vang dội của Tiểu đoàn 309 và quân dân địa phương ngày 24/6/1953

Ngày nay, đến với khu vực Kinh Bùi, xã Tân Ninh, huyện Tân Thạnh đã có nhiều thay đổi, những cánh đồng lúa bạt ngàn, những vườn cây ăn trái trĩu quả, cuộc sống nhân dân nơi đây ngày một ấm no, hạnh phúc. Trải qua chiến tranh, những thành tựu đáng tự hào phần nào làm vơi đi một thời bom đạn ác liệt trên quê hương Tân Ninh, Tân Thạnh. Tuy nhiên, có những điều không thể xóa nhòa trong tâm thức nhiều người, qua nhiều thế hệ, đó là niềm kiêu hãnh của một địa phương đấu tranh kiên cường, bất khuất, chịu đựng gian khổ, hy sinh, dũng cảm, mưu trí làm nên những kỳ tích tuyệt vời.

Để góp phần giáo dục truyền thống yêu nước và phục vụ tham quan du lịch, vừa qua, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành chức năng của tỉnh phối hợp UBND các huyện, thị xã, thành phố; trong đó, có huyện Tân Thạnh khảo sát thực tế các di tích xuống cấp để có kế hoạch, lộ trình trùng tu, tôn tạo di tích, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di tích. Qua khảo sát, di tích Khu vực Kinh Bùi, xã Tân Ninh, huyện Tân Thạnh đã xuống cấp nghiêm trọng. Nơi đây, chỉ có bia chiến thắng được xây dựng từ năm 1993, đến nay đã xuống cấp. Khu vực này giáp đường giao thông và kinh Năm Ngàn, kinh Bùi nên việc phát huy di tích chưa thuận tiện. Hiện nay, huyện Tân Thạnh đã có chủ trương trùng tu, tôn tạo di tích này nhằm phát huy giá trị di tích.

Thời gian tới, với sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở, ngành chức năng phối hợp huyện Tân Thạnh tiến hành trùng tu, tôn tạo Di tích lịch sử “Khu vực Kinh Bùi - nơi ghi dấu chiến công vang dội của Tiểu đoàn 309 và quân dân địa phương” xứng đáng với tầm vóc và ý nghĩa lịch sử; từ đó, ngày càng phát huy giá trị trong công tác giáo dục truyền thống, tri ân các anh hùng liệt sĩ, phục vụ tham quan du lịch, thúc đẩy phát triển KT-XH ở địa phương./.

Văn Hiếu