Hôm nọ, tôi đến nhà một người quen chơi nhưng gia chủ vắng nhà. Tôi hỏi đứa cháu nhỏ của người quen rằng ông bà của con đâu thì cháu trả lời: “Con khum (không) biết” rồi cúi xuống cắm mặt vào điện thoại.
Ảnh minh họa (Nguồn: thanhnien.vn)
Không phải mới đây người ta mới nghe đến khái niệm “ngôn ngữ mạng”. Có những từ, cụm từ xuất hiện rồi trở thành “trend”, thành “mốt” trên mạng xã hội, những ứng dụng giải trí được giới trẻ sử dụng để giao tiếp với nhau.
Trong một hộp tin nhắn của người trẻ, rất dễ bắt gặp những từ, cụm từ như: ck (chồng), vk (vợ), tới công chiện (chuyện), thoy (thôi), kỳ zậy (kỳ vậy), quánh giá (đánh giá), hay thặc (hay thật), pà con (bà con), bình lựng (bình luận),...
Không chỉ làm méo mó tiếng Việt, không ít người còn chêm từ tiếng Anh vào các mẩu hội thoại, đối thoại làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt trong những ngữ cảnh vốn không cần phải vay mượn từ.
Trong kỷ nguyên số với sự bùng nổ thông tin như ngày nay, tốc độ lan truyền cũng cực kỳ nhanh. Người trẻ thì lại dành quá nhiều thời gian cho không gian mạng. Khi có một từ, cụm từ lệch chuẩn nào đó có vẻ “sành điệu” gây sức hút được sử dụng, nếu những người trẻ “bắt được sóng” thì lập tức trở thành hiện tượng ngôn từ.
Có thể chúng ta cho rằng đó chỉ là những câu từ mang tính chất mua vui, chỉ được sử dụng trong phạm vi khá hẹp là tin nhắn qua lại. Tuy nhiên, cái gì được lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ trở thành thói quen. Sự sai lệch năm này qua tháng khác trở nên khó sửa.
Thiết nghĩ, trong thời kỳ hội nhập, việc trau dồi văn hóa giao tiếp cũng là vấn đề cấp thiết. Việc lạm dụng ngôn ngữ “công nghệ”, tùy tiện trong sử dụng ngôn ngữ mạng, tiếng lóng làm mất đi tính trong sáng, chuẩn mực của tiếng Việt.
Gia đình và nhà trường cần có định hướng về quy chuẩn, thẩm mỹ ngôn ngữ trong giáo dục giới trẻ hiện nay. Xin đừng thờ ơ, xem đó là bình thường mà hãy hướng con em mình đến lối văn hóa giao tiếp chuẩn mực.
Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt cũng là giữ gìn cốt cách dân tộc, mỗi người cần có ý thức bảo vệ tiếng mẹ đẻ trước làn sóng hội nhập ngày nay./.
Kha Nguyên