Niềm đam mê
Chúng tôi hẹn gặp anh Đặng Hùng Minh, ngụ thị trấn Tân Hưng, huyện Tân Hưng, tỉnh Long An giữa không gian vườn đầy nắng với nhiều loại cây cảnh quý: Mai chiếu thủy, mai vàng, kim quýt, cần thăng, linh sam,... được uốn, tỉa khéo léo. Từ niềm đam mê thôi thúc anh học hỏi, tích góp kinh nghiệm cho bản thân để trở thành người trồng cây cảnh có tiếng ở trong và ngoài địa phương. Đam mê cây cảnh từ nhỏ, năm 1993, nhận thấy nghề trồng, tạo dáng cây cảnh đầu tư vốn ít, anh Minh quyết định làm thử. Ban đầu, để có nguồn giống cây cảnh, anh tìm kiếm những gốc cây tự nhiên có thế đẹp đem về trồng rồi học cách tạo dáng.
Hơn 25 năm chơi cây cảnh, anh Đặng Hùng Minh sở hữu hơn 300 gốc bonsai có giá trị
Trồng cây tự nhiên sống đã khó, việc tạo dáng để trở thành cây cảnh đẹp càng khó hơn, anh bắt đầu học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước rồi tìm đọc thêm tài liệu liên quan. Thị hiếu người chơi cây cảnh thay đổi thường xuyên, để làm ra những sản phẩm mới, mang đặc trưng riêng, năm 2006, anh tham gia lớp đào tạo ngắn hạn tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên TP.HCM và tham gia câu lạc bộ bonsai của trường để nâng cao tay nghề. Sau thời gian kiên trì học hỏi, tích lũy kinh nghiệm, anh tự tạo được những dáng, thế cây đa dạng để cung cấp cho thị trường.
Gắn bó với nghề trồng và tạo dáng cây cảnh hơn 25 năm, đến nay, anh Đặng Hùng Minh sở hữu vườn cây cảnh đẹp mắt với hơn 300 cây các loại. “Trồng cây cảnh là nghề đòi hỏi sự khéo léo, cẩn thận và am hiểu về quá trình sinh trưởng, phát triển của từng loại cây. Đó là cơ sở để người trồng cây cảnh có thể tạo ra những dáng cây mang tính nghệ thuật, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng” - anh Minh cho biết.
Mấy năm trở lại đây, trào lưu chơi chim cảnh rộ lên ở nhiều địa phương, Long An cũng không ngoại lệ. Những cửa hàng bán chim cảnh mọc lên để thỏa mãn nhu cầu của người chơi. Chủng loại chim được bày bán cũng rất phong phú với nhiều loài: Chích chòe, sơn ca, chào mào,... Lý do khiến ngày càng có nhiều người theo đuổi thú chơi chim cảnh bởi nó giúp con người thư giãn. Nghệ nhân Mai Hữu Tiếng, ngụ phường 3, TP.Tân An, có thâm niên hơn 15 năm nuôi chim cảnh, cho biết: “Mỗi người có một sở thích khác nhau như du lịch, câu cá,... còn tôi thích chơi chim, bởi nuôi chim là một cách giúp tôi xả stress sau những ngày lao động mệt nhọc, không gây ảnh hưởng xấu đến những người xung quanh. Đặc biệt, chơi chim cảnh giúp người ta tập tính kiên nhẫn. Tôi thường dành thời gian rảnh rỗi để chăm sóc chim cảnh”.
Theo giới sành chơi, chim cảnh phải hội tụ được 3 yếu tố đó là thanh (hót), sắc (màu sắc), bộ (bộ dạng). Chim cảnh hót hay phải theo những “chuẩn” nhất định mà chỉ những người chơi chim lâu năm hay có những kiến thức nhất định về chim cảnh mới biết được. Chim phải có bộ lông nhiều màu sắc, mượt mà. Bộ dạng bên ngoài phải bảnh chọe, dáng chuẩn. Thú chơi chim thích hợp với rất nhiều lứa tuổi khác nhau, bởi vậy, thú vui này là điểm gặp gỡ của mọi lứa tuổi. Với nhiều người thì nuôi chim là một việc tốn kém thời gian và tiền bạc nhưng đối với những người say mê chơi chim cảnh thì nó lại là niềm đam mê, là thú chơi dân dã, một sự trải nghiệm và hứng thú.
Lắm công phu
Theo anh Đặng Hùng Minh thì nghề trồng và tạo dáng cây cảnh ngoài niềm đam mê, có tâm trong sáng, cần có những hiểu biết về từng thế, dáng cây. Chẳng hạn như thế bạt phong thể hiện ý chí mạnh mẽ; thế quần thụ thể hiện sự đoàn kết, sung túc, sum vầy. Dáng trực thể hiện tính quân tử, cương trực; dáng huyền, siêu nói lên sự mềm dẻo, khéo léo;... Vốn có tính ham học hỏi cùng với năng khiếu về tạo dáng cây cảnh, sản phẩm cây cảnh do anh Minh tạo ra đều có một đặc điểm rất riêng, mang sự khác biệt, không theo lối mòn. Mỗi gốc cây là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo theo từng chủ đề riêng, được khách hàng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Bên cạnh đó, anh Minh còn nhận tạo dáng cây cảnh theo ý tưởng riêng của từng khách hàng khi có nhu cầu.
Theo kinh nghiệm của anh thì chăm sóc cây cảnh phải cẩn trọng, tỉ mỉ, kiên trì. Để cây sinh trưởng và phát triển phù hợp với mục đích tạo dáng của mình, cần cung cấp đủ nước, phân bón cho cây và phải thường xuyên kiểm tra, kịp thời phun thuốc phòng trừ sâu, bệnh hại cây,... Bình quân, mỗi cây cảnh từ ươm giống đến khi cây hoàn thiện cung cấp cho thị trường mất từ 3-5 năm. Sau khi trừ mọi chi phí, mỗi năm, anh Minh thu nhập khoảng 200 triệu đồng từ vườn cây cảnh. Với anh, trồng và kinh doanh cây cảnh vừa là thú chơi lành mạnh, đồng thời là một cách phát triển kinh tế hiệu quả và có tính bền vững.
Nghệ nhân Mai Hữu Tiếng đoạt nhiều giải lớn ở các hội thi chim cảnh trong và ngoài tỉnh
Với kinh nghiệm chơi chim lâu năm, nghệ nhân Mai Hữu Tiếng cho biết: “Chơi chim cảnh đòi hỏi rất nhiều thời gian cũng như công sức. Chăm chim cũng như chăm sóc những đứa con của mình vậy, đòi hỏi tính cẩn thận, kỹ lưỡng đến từng chi tiết. Chẳng hạn như tắm chim cảnh, phải tập cho chim tự tắm trong lồng nước chứ con người không thể trực tiếp tắm cho nó, nếu không cẩn thận có thể làm cho lông chim bị hư hỏng, khiến chim sợ hãi,... Rồi cung cấp thức ăn theo chế độ, đảm bảo dinh dưỡng,... Đó là chưa kể chuyện cho chim tắm nắng, tập hót. Nhờ am hiểu nhiều về chim cùng với cách chăm sóc công phu và độc đáo, anh Tiếng sở hữu nhiều con chim với phong thái hót, múa đỉnh cao. Anh nhiều lần tham gia và đoạt giải cao trong các cuộc thi trong và ngoài tỉnh.
“Thú chơi chim cảnh độc đáo và công phu lắm! Người mà có “máu” rồi thì không thể nào bỏ được. Đáng nói là khi có những con chim đoạt giải nhất, nhì tại bất kỳ hội thi chim cảnh lớn nào thì dù có bỏ ra đến chục triệu đồng cũng không thể nào mua được. Bởi, đối với họ, chim giống như bạn tri âm, tri kỷ, để trò chuyện hay tâm tình trong lúc vui buồn” - anh Tiếng quả quyết./.
Trung Kiên