Trại giam Long Hòa - Nơi quản lý, giáo dục và hỗ trợ phạm nhân tái hòa nhập cộng đồng

Đại diện Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tặng hoa chúc mừng Chương trình "Thắp sáng uớc mơ hoàn lương" năm 2024 tổ chức tại Trại giam Long Hòa (Ảnh: PHAN CƯỜNG)

1. Trong giai đoạn đầu mới thành lập (9/2015), Trại giam Long Hòa gặp không ít những khó khăn, thách thức, cơ sở vật chất thiếu thốn và chưa đồng bộ. Tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn đơn vị đóng quân cơ bản ổn định, song vẫn tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh, an toàn do có nhiều khu, cụm công nghiệp, nhiều người nhập cư đến sinh sống, làm việc. Đơn vị cũng quản lý nhiều loại đối tượng phạm nhân khác nhau.

Trong khi đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ phục vụ công tác giam giữ, quản lý còn gặp khó khăn do Phân trại số 3 (Trại giam Thạnh Hòa) đã xây dựng lâu, xuống cấp và tiếp quản cơ sở vật chất từ Trường Giáo dưỡng số 5 không đảm bảo các yêu cầu trong công tác quản lý, giam giữ phạm nhân. Việc tổ chức lao động, dạy nghề cho phạm nhân gặp nhiều khó khăn; đội ngũ cán bộ, chiến sĩ của đơn vị còn thiếu so với yêu cầu nhiệm vụ, phải kiêm nhiệm thêm công tác tại Cơ sở lưu trú số 2...

Mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng từ khi thành lập đến nay, Đảng ủy, Ban Giám thị cùng cán bộ, chiến sĩ đã quán triệt và thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của lãnh đạo Tổng cục VIII, nay là Cục C10, cùng đoàn kết, vượt qua khó khăn, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ, chương trình, kế hoạch công tác đề ra. Từ những ngày đầu, trại đã đặt nền móng cho công tác giáo dục và cải tạo với mục tiêu giúp phạm nhân nhận ra lỗi lầm và hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Được sự quan tâm của lãnh đạo Bộ Công an, Cục C10 đầu tư, nâng cấp, sửa chữa, đến nay cơ sở vật chất dần được hoàn thiện. Hệ thống các công trình giam giữ đảm bảo cho công tác quản lý, giam giữ và thực hiện các chế độ, chính sách đối với phạm nhân. Các buồng giam đều được vệ sinh thường xuyên, bảo đảm sức khỏe phạm nhân chấp hành án. Hội trường và khu học tập với không gian rộng rãi, trang bị đầy đủ âm thanh và ánh sáng. Nơi đây diễn ra nhiều hoạt động quan trọng như Lễ Công bố Quyết định đặc xá hay các chương trình giáo dục,… Ngoài ra, khu học tập còn có các lớp học nghề, giúp phạm nhân trang bị kỹ năng cho cuộc sống sau này. Không những vậy, Ban Giám thị trại giam còn chú trọng tổ chức lao động cho phạm nhân, từ các công việc thủ công đến sản xuất nông nghiệp. Thông qua hoạt động lao động, học nghề và truyền nghề giúp cho phạm nhân có việc làm ổn định và tự nuôi sống bản thân khi trở về với xã hội...

2. Các chương trình như Thắp sáng ước mơ hoàn lương, Viết thư gửi lời xin lỗi... được tổ chức thường xuyên, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đến việc tái hòa nhập cộng đồng cho phạm nhân. Những sự kiện này không chỉ nâng cao uy tín của trại mà còn khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống thi hành án.

Tổ chức tư vấn pháp luật cho phạm nhân đủ điều kiện đặc xá Ảnh: PHAN CƯỜNG

Không chỉ dừng lại ở việc giam giữ, trại giam còn tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa nhằm giáo dục và cải tạo phạm nhân. Những sự kiện này không chỉ mang tính nhân văn mà còn nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng, trong đó có Chương trình Thắp sáng ước mơ hoàn lương. Sự kiện này không chỉ mang lại niềm vui mà còn khơi dậy khát vọng hoàn lương trong lòng phạm nhân, giúp họ có thêm động lực cải tạo. Hay đó còn là Hội nghị đại biểu gia đình phạm nhân. Hoạt động này được tổ chức thường niên để thông báo tình hình, kết quả công tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân của Trại giam Long Hòa để thân nhân gia đình phạm nhân biết về tình hình chấp hành án của phạm nhân.

Qua Hội nghị Đại biểu gia đình phạm nhân, thân nhân phạm nhân được bày tỏ quan điểm, nguyện vọng của mình về công tác giáo dục, thực hiện chế độ, chính sách của Nhà nước đối với con em mình là phạm nhân đang chấp hành án tại trại giam. Hội nghị Đại biểu gia đình phạm nhân cũng là cơ hội để gia đình và phạm nhân gắn kết, song song đó giúp họ hiểu rõ hơn về quá trình cải tạo.

Đặc biệt, kể từ khi Luật Đặc xá có hiệu lực đến nay, Trại giam Long Hòa đã đề nghị lãnh đạo các cấp quyết định đặc xá cho nhiều phạm nhân. Theo Đại tá Võ Nhựt Hải - Giám thị Trại giam Long Hòa, đặc xá là chủ trương lớn, thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước ta đối với những người đang chấp hành án phạt tù có quá trình học tập, lao động, cải tạo tốt. Ban Giám thị đã tổ chức quán triệt đến toàn thể cán bộ, chiến sĩ và các phân trại. Cán bộ quản giáo tổ chức, hướng dẫn phạm nhân có đủ điều kiện được đề nghị xem xét đặc xá. Việc bình xét các phạm nhân ở từng phân trại được tiến hành theo đúng quy định, bảo đảm công tác đặc xá đúng đối tượng, công khai, minh bạch, tạo được niềm tin cho phạm nhân. Hội đồng xét, đề nghị đặc xá của trại họp tiến hành xét và niêm yết công khai danh sách người được xét đặc xá theo quy định.

Gần đây nhất, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), tại Trại giam Long Hòa đã tổ chức Lễ Công bố Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước cho các phạm nhân đang chấp hành án phạt tù, có đủ điều kiện được hưởng đặc xá đợt 2 năm 2025. Trong đợt đặc xá đợt 2 năm 2025, Trại giam Long Hòa có 244 phạm nhân được hưởng chính sách đặc xá theo quyết định của Chủ tịch nước. Đây đều là những phạm nhân có quá trình chấp hành án, lao động, cải tạo tốt, đủ điều kiện được hưởng chính sách.

Xuyên suốt 10 năm từ khi hình thành, xây dựng và trưởng thành đến nay, Trại giam Long Hòa đã khắc phục mọi khó khăn, không ngừng phấn đấu, từng bước lớn mạnh về mọi mặt, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ chính trị được giao, cảm hóa, giáo dục người phạm tội trở thành những người lương thiện, có ích cho xã hội. Trại giam Long Hòa không chỉ thực hiện nhiệm vụ quản lý, giáo dục mà còn hỗ trợ phạm nhân tái hòa nhập cộng đồng. Nơi đây đã trở thành một trong những đơn vị được đánh giá cao bởi Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng.

Tại Hội nghị sơ kết công tác TG, CSGDBB, TGD 6 tháng đầu năm 2025, Trại giam Long Hòa vinh dự nhận Cờ thi đua của Chính phủ vì có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua Vì an ninh Tổ quốc năm 2024. Thời gian tới, trại tiếp tục đổi mới, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục, tạo mọi điều kiện thuận lợi để phạm nhân yên tâm tư tưởng rèn luyện, cải tạo, sớm tái hòa nhập cộng đồng.

Trong mỗi chặng đường phát triển của lực lượng công an nói chung, trại giam luôn là một “mặt trận đặc biệt” - nơi góp phần giữ gìn trật tự xã hội, cải tạo con người bằng tính nhân văn, kỷ luật và cả niềm tin vào sự hoàn lương. Trại giam Long Hòa không chỉ là nơi thực thi pháp luật mà còn là nơi giáo dục, hỗ trợ phạm nhân trên bước đường tái hòa nhập cộng đồng./.

Thanh Nga