Cung - cầu chưa gặp nhau
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Long An có hơn 30 hợp tác xã (HTX) sản xuất rau an toàn, trong đó có 18 HTX được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, các HTX còn lại được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm (ATTP). Trong số các HTX trên, có 12 HTX sản xuất rau có các doanh nghiệp, cơ sở tham gia liên kết: Công ty Hào Min, Công ty TNHH Jia Hsin, Siêu thị Co.op, Công ty Tâm Tuấn Phát,...
Từ các HTX này, mỗi ngày bình quân cung cấp cho thị trường hơn 9 tấn rau an toàn các loại. Tuy nhiên, thực tế lại thường xuyên xảy ra như một nghịch lý, rau an toàn chưa đủ đáp ứng nhu cầu nhưng người trồng rau và các HTX rau vẫn gặp khó khăn về đầu ra do giá cả không ổn định, tốc độ tiêu thụ chậm khi rau vào mùa thu hoạch rộ.
Giám đốc HTX Rau an toàn Phước Hiệp - Trần Thanh Minh cho biết: “Để sản xuất rau an toàn, các xã viên phải đầu tư cơ sở vật chất phục vụ sản xuất: Điện, đường, giếng khoan, máy bơm, bạt che,... với kinh phí vài trăm triệu đồng/ha. Những chi phí này khiến sản phẩm rau an toàn thường có giá thành cao hơn so với những mặt hàng rau không minh bạch về nguồn gốc, xuất xứ. Chính vì vậy, khi đưa ra thị trường, giá rau an toàn thường “nhích” hơn nên bán cũng chậm hơn”.
Rau an toàn còn gặp khó khăn trong việc tìm thị trường tiêu thụ
Chị Nguyễn Phương Dung, ngụ xã Phước Lại, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An cho biết: “Tôi thường mua rau ở Cửa hàng rau an toàn Phước Thịnh. Các sản phẩm rau được bày bán tại cửa hàng được kiểm soát chặt chẽ từ khâu sản xuất, sơ chế, đóng gói và kinh doanh nên tôi an tâm hơn. Tuy nhiên, các điểm bán như thế vẫn còn ít so với nhu cầu của người tiêu dùng”.
Bà Lê Thị Hân, ngụ phường 4, TP.Tân An, chia sẻ: “Với tình trạng thực phẩm bẩn tràn lan như hiện nay, việc người tiêu dùng lo lắng về chất lượng thực phẩm sử dụng trong bữa cơm hàng ngày là hoàn toàn có cơ sở. Tôi thấy nhu cầu của người tiêu dùng đối với thực phẩm an toàn khá cao, nhất là rau. Nhưng hiện nay, ở các chợ có rất ít điểm bán rau an toàn nên người tiêu dùng khó tìm mua”.
Hiện nay, đời sống người dân ngày càng nâng cao nên nhu cầu tiêu thụ thực phẩm an toàn ngày càng tăng, thế nhưng, để mua được rau an toàn cho bữa ăn gia đình hàng ngày lại rất khó khăn.
Chị Nguyễn Kiều Phượng, ngụ phường 1, TP.Tân An, cho rằng: “Mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng hiện nay là ATTP và bảo vệ sức khỏe. Trong bữa cơm hàng ngày, rau, quả chiếm gần 70% nên nhu cầu mua rau an toàn của người tiêu dùng rất cao, nhưng các điểm bán rau an toàn hiện nay vẫn chưa đáp ứng”.
Thị trường tiêu thụ bấp bênh
Quy trình sản xuất rau an toàn được ghi nhật ký rõ ràng, thời gian sản xuất rau an toàn cũng lâu hơn so với rau thông thường và đương nhiên, giá thành cao hơn. Khi tiêu thụ sản phẩm rau an toàn cũng tuân theo quy trình nghiêm ngặt, từ đóng bao bì, vận chuyển cho tới bảo quản, chi phí khâu này tiếp tục đẩy giá rau lên cao.
Trong khi đó, số người sẵn sàng chi trả mua rau an toàn với giá cao không nhiều, đó cũng là nguyên nhân dẫn đến việc tiêu thụ rau gặp khó khăn.
Nhân viên bán hàng tại điểm bán rau an toàn của HTX Phước Hòa (chợ phường 2) cho biết: “Mỗi ngày, cửa hàng cung cấp khoảng 300-400kg rau, củ, quả các loại. Để tạo dựng lòng tin và bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng, chúng tôi cam kết cửa hàng chỉ bán rau an toàn do HTX sản xuất. Các bà nội trợ có tâm lý luôn muốn tìm mua rau sạch nhưng khi giá cả cao hơn vài ngàn đồng so với rau sản xuất bên ngoài là họ lại e dè. Cụ thể, ở đây, chúng tôi bán giá sạch 20.000 đồng/kg, trong khi bên ngoài chỉ từ 8.000-10.000 đồng/kg”.
Bên cạnh đó, khi được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, một số HTX chưa ký được hợp đồng tiêu thụ với đối tác nào hoặc ký với số lượng rất ít, tất cả loại rau, quả đạt tiêu chuẩn VietGAP còn lại đều chấp nhận bán trôi nổi trên thị trường như các loại khác.
Vì vậy, mặc dù ở một số địa phương có rất nhiều tiềm năng để tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP nhưng thị trường tiêu thụ không ổn định đã trở thành “nút thắt” gây khó khăn cho các HTX sản xuất rau an toàn. Hành trình đưa sản phẩm rau an toàn đến tận tay người tiêu dùng vẫn còn là câu chuyện dài và bài toán cung - cầu vẫn chưa có lời giải trọn vẹn./.
Hoàng Lê