Thơm ngon cơm Nàng Thơm, khô cá lóc

Khô cá lóc cũng là món ăn hương đồng gió nội, níu hồn thực khách
Sinh ra, lớn lên ở mảnh đất Mỹ Lệ, chị có lạ lẫm gì với gạo Nàng Thơm Chợ Đào. Sài Gòn phồn hoa cũng chẳng thiếu những loại gạo ngon nhưng hương vị thơm, ngọt của Nàng Thơm cứ làm chị thương hoài, nhớ mãi. Còn nhớ, có lần chị kể, mấy ông cụ trong xóm nói: “Gạo Nàng Thơm “ngộ” lắm, trồng bất cứ nơi đâu vẫn sống được nhưng chỉ riêng ở đất Mỹ Lệ mới trổ bông, làm đòng, cho ra loại gạo chất lượng”. Khó lý giải được nguyên nhân, nhiều người dân địa phương thường nói, có lẽ nhờ đặc trưng thổ nhưỡng, đó là sự giao hòa giữa dòng nước ngọt của sông Rạch Đào (từ sông Vàm Cỏ Đông) và dòng nước mặn của rạch Nha Ràm (từ sông Rạch Cát), nuôi dưỡng cây lúa Nàng Thơm mang những đặc trưng riêng, cao khoảng 1,5m. Hạt gạo thì bóng mượt, thon dài, bên trong có hạt lựu lòng màu trắng đục.

“Nàng Thơm” - cái tên mỹ miều nhưng “tính tình” cũng có phần hơi đỏng đảnh khi hàng năm, loại lúa này chỉ đồng loạt trổ vào tiết đông chí, sau thời gian gần 6 tháng gieo trồng. Nông dân nơi này dù xuống giống sớm hơn, bảo đảm đủ thời gian sinh trưởng nhưng nếu trời chưa lạnh, đêm không dài thì “Nàng Thơm” vẫn không “chịu” trổ bông. Vì vậy, mỗi lần muốn mua loại gạo gắn liền với ký ức quê hương, chị hai phải đợi đến những phiên chợ miền hạ cuối năm, khi nông dân bắt đầu thu hoạch lúa Nàng Thơm Chợ Đào.

Chị nói: “Ở Sài Gòn đã lâu nhưng năm nào, mỗi khi tiết trời chuyển mùa, se lạnh, chị lại nhớ quê da diết. Nhớ mùi cơm Nàng Thơm lan tỏa một gian bếp nhỏ khi nấu vừa sôi. Nhớ nồi cá bống dừa kho tiêu ăn cùng loại cơm này của mẹ. Vì vậy, những ngày cuối năm, chị tranh thủ trở về thăm quê, mua gạo đặc sản quê hương mang về Sài Gòn đón tết”. Gạo Nàng Thơm vốn thơm ngon, nổi tiếng như thế đấy! Câu nói “Gạo Cần Đước, nước Đồng Nai” thật không ngoa khi ví von Nàng Thơm Chợ Đào là gạo đặc sản. Chỉ tiếc rằng, diện tích lúa Nàng Thơm hiện không còn nhiều như trước, chỉ khoảng 200ha, chủ yếu ở ấp Cầu Chùa. 

Lúa Nàng Thơm chợ Đào cao khoảng 1,5m , chỉ trổ đúng tiết đông chí

Thưởng thức cơm Nàng Thơm Chợ Đào cũng không quá cầu kỳ, chỉ cần "Nàng Thơm Chợ Đào". Có cá kèo kho tiêu. Đúng vị dân dã. Không đâu sánh bằng” như câu vè của người dân địa phương cũng đủ hấp dẫn. Cũng vì “vị dân dã” nên ngoài cá kho tiêu, khô cá lóc vẫn có thể dùng làm món ăn kèm cơm Nàng Thơm Chợ Đào.

Ở miệt sông nước, khô cá lóc cũng là món ăn hương đồng gió nội “níu hồn” bao thực khách. Chị hai cũng thế, tết năm nào cũng không quên nhờ người bạn ở huyện Tân Thạnh mua vài ký khô này để mang về Sài Gòn làm quà biếu và chế biến món ăn cho gia đình ngày tết. “3 ngày xuân, ăn thịt, cá nhiều cũng ngán nên đổi vị với cơm trắng, khô cá lóc chiên, nướng hoặc trộn gỏi với xoài”. 

Món ăn hương quê 

Một chén cơm trắng, dậy mùi thơm, vài miếng khô cá lóc chiên vàng ươm trong mâm cơm gia đình ngày tết còn gì bằng. Tuy đơn giản nhưng ấm tình thân. Thưởng thức những món ăn, mỗi người vừa cảm nhận độ xốp dẻo, ngọt ngào của cơm Nàng Thơm hòa với vị mặn, ngọt, giòn, thơm của khô, vừa kể nhau nghe những câu chuyện tết quê gắn liền thời thơ ấu. Khoảnh khắc ấy thật ấm áp, hạnh phúc biết bao! 

Chị hai hay nhiều người con xa xứ khác, dù đi đâu, làm gì cũng “nặng lòng” với hương vị tết quê. Ở nơi đó, có đặc sản gạo Nàng Thơm Chợ Đào miền hạ, khô cá lóc vùng sông nước Đồng Tháp Mười vừa thơm ngon, vừa chất chứa bao kỷ niệm, nghĩa tình quê hương. Và, ngày tết, thưởng thức những món ăn mang đậm hương quê như một lời nhắc nhớ, dù đi xa vẫn luôn nghĩ về nguồn cội, về nơi chôn nhau cắt rốn đã nuôi khôn lớn đời ta./.

Thùy Vy