Bước qua lầm lỡ, gây dựng tương lai

Chị Lan Hương (bìa phải) và anh Điền Vũ (bìa trái) là những người "truyền lửa" hoàn lương cho các phạm nhân đang chấp hành án (Ảnh: PHAN CƯỜNG)

Nỗ lực hoàn lương

Ngày 05/02/2024 là một ngày vô cùng đáng nhớ của chị Lan Hương (tên nhân vật đã được thay đổi). Đó là ngày chị được trở về gia đình sau thời gian thi hành án tại Trại giam Long Hòa, tỉnh Tây Ninh (Cục C10, Bộ Công an). Chia sẻ về nguyên nhân vướng vòng lao lý, chị Lan Hương ngậm ngùi: “Cũng vì chữ “tham”. Tôi đã lạm dụng tiền của cơ quan khi làm kế toán và phải trả giá bằng khoảng thời gian hơn 4 năm 9 tháng trong trại giam. Cơ hội để tôi phát triển sự nghiệp cũng từ thời điểm đó đóng lại”.

Chấp hành xong án phạt tù, chị Lan Hương trở về tỉnh Đồng Nai với một tâm trạng đầy lo lắng. Chị sợ ánh mắt kỳ thị, e ngại của người địa phương, sợ tình thân lạnh nhạt. Nhưng thật may mắn, chị đã không phải trải qua những điều ấy. Sự quan tâm, động viên từ gia đình và chính quyền địa phương đã tiếp cho chị thêm sức mạnh và quyết tâm làm lại cuộc đời trên chính quê hương mình.

Trong thời gian chấp hành án tại Trại giam Long Hòa, chị Lan Hương được Hội đồng cán bộ quan tâm, tạo điều kiện tham gia học lớp nghề may. Hoàn thành khóa học và nhận được chứng nhận nghề, chị tự tin hướng tới việc mở cơ sở may gia công sau khi chấp hành xong bản án. Hơn 1 năm đi vào hoạt động, cơ sở của chị đã có 19 máy may, giải quyết việc làm cho 19 lao động nữ nông thôn địa phương. Ngoài may tại cơ sở, chị Lan Hương còn cho nhân công nhận hàng về nhà may để tăng thu nhập. Chị em nào nhà có máy may, tay nghề cứng và có mong muốn cải thiện kinh tế bằng nghề may gia công, chị Lan Hương sẵn sàng cho nhận hàng. Nhờ bạn bè ở TP. Hồ Chí Minh giới thiệu, kết nối các công ty, xí nghiệp nên chị bảo đảm được nguồn hàng. Chị đang mở rộng quy mô xưởng may, tăng thêm máy.

Bên cạnh quản lý cơ sở may gia công, chị Lan Hương còn nhận làm kế toán thêm cho doanh nghiệp. Bởi theo chị, mình vấp ngã ở đâu sẽ đứng lên ở đó. Nhận làm kế toán doanh nghiệp vừa có thu nhập đầu tư cho cơ sở may, vừa là một cách nhắc nhở mình luôn chấp hành quy định của pháp luật trong mọi việc. Hiện tại, cuộc sống của chị Lan Hương đã ổn định với nguồn thu nhập từ cơ sở may và công việc làm thêm này.

Cuối năm 2024, chị Lan Hương trở lại Trại giam Long Hòa. Nhưng lần này, chị trở lại với một tâm thế mới: người “truyền lửa”. Chị chia sẻ những nỗ lực của bản thân trong thời gian chấp hành án cùng quyết tâm làm lại cuộc đời tại Hội nghị đại biểu gia đình phạm nhân. Chị Lan Hương tâm sự: “Những cán bộ ở Trại giam Long Hòa rất trách nhiệm và đầy tình thương với phạm nhân, luôn tạo điều kiện tốt nhất cho phạm nhân sinh hoạt, lao động. Do vậy, khi được mời về lại để chia sẻ, tôi nhận lời ngay. Nhờ những cán bộ ở đây định hướng, lại thêm bạn bè, gia đình hỗ trợ tôi mới được như bây giờ. Trên con đường làm lại cuộc đời, tôi đã không hề đơn độc” - chị Lan Hương nói.

Đứng lên từ nơi vấp ngã

Cũng như chị Lan Hương, chị Ngọc Anh (tên nhân vật đã được thay đổi) không trốn tránh mà nhìn thẳng vào những sai lầm mình mắc phải. Với chị, đó là cách để tự răn mình. Chị nhớ lại, thời gian đầu vào trại giam cảm thấy rất hụt hẫng và lo sợ bởi công việc, tương lai đều không còn. Nhưng nhờ được sự quan tâm, động viên của cán bộ, chiến sĩ trại giam, chị đã lấy lại tinh thần và quyết tâm rèn luyện tốt, chăm chỉ học nghề để sớm được trở về gia đình, hòa nhập với xã hội. 

Ngày 31/8/2023 là ngày kết thúc bản án 4 năm phải thi hành vì những vi phạm của mình, chị Ngọc Anh trở về tỉnh Đồng Tháp thăm nhà, tìm "điểm tựa" bước qua những mặc cảm, tự ti để đi trên con đường mới. “Thật ra, trong 4 năm đó, tôi đã học được rất nhiều điều, như: tính kỷ luật, tinh thần tự giác,... Tôi biết cách sống chậm lại, điều tiết cuộc sống để không bị cuốn vào những cám dỗ, sa vào những việc làm trái pháp luật” - chị Ngọc Anh chia sẻ.

Được công an và chính quyền địa phương tạo điều kiện, chị Ngọc Anh trở lại tỉnh Long An (nay là tỉnh Tây Ninh) tìm việc. Sau hơn 1 tháng gửi hồ sơ xin việc cho nhiều nơi, cuối cùng đã có công ty gọi phỏng vấn. Một tương lai mới đã mở ra khi chị Ngọc Anh được nhận vào làm. Dù bận rộn nhưng chị vẫn dành thời gian học thêm để hoàn thiện năng lực chuyên môn. “Tôi đã 40 tuổi - cái tuổi không còn trẻ để có thể làm lại nếu như tiếp tục mắc sai lầm. Tôi luôn trân trọng công việc hiện tại của mình” - chị Ngọc Anh tâm sự.

Theo Đại úy Phạm Thảo Nguyên - cán bộ Quản giáo, Trại giam Long Hòa, đa số phạm nhân chấp hành nghiêm nội quy, quy định của trại giam đều có quyết tâm hoàn lương. Tuy vậy, thời gian đầu khi về địa phương, họ thường mặc cảm, cuộc sống cũng gặp nhiều khó khăn. Thế nên, khi biết được thông tin có ai đó từng là phạm nhân chấp hành án ở đây nay đã chí thú làm ăn, có cuộc sống ổn định, chúng tôi rất vui. Chúng tôi luôn nỗ lực làm tốt nhiệm vụ, góp phần cảm hóa người vi phạm, cùng với cán bộ, chiến sĩ giúp họ tái hòa nhập xã hội một cách tốt nhất.

Công tác thực hiện tái hòa nhập cộng đồng cho người đã chấp hành xong án phạt tù là một quá trình trang bị kiến thức - văn hóa, pháp luật, tâm lý, nghề nghiệp được bắt đầu từ khi phạm nhân chấp hành án cho đến khi trở về với cuộc sống xã hội - nhằm giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi để họ sớm ổn định cuộc sống. Song song với sự hỗ trợ, giúp đỡ tích cực của cơ quan nhà nước, gia đình, xã hội thì ý chí, nghị lực của bản thân người chấp hành xong án phạt tù là điều quan trọng nhất để có thể vững bước trên con đường hướng thiện.

Bước qua quá khứ, không ngừng phấn đấu, hướng tới tương lai, những người từng vấp ngã nay đã trở thành những công dân tốt, mở ra một trang mới tươi sáng của cuộc đời./.

Yến Mai