Ngăn chặn hàng giả, hàng nhái trên sàn thương mại điện tử

Không khoan nhượng với hàng giả trên môi trường số

TMĐT mở ra cơ hội chưa từng có cho DN, hợp tác xã, hộ kinh doanh địa phương trong việc mở rộng thị trường, tiếp cận khách hàng không giới hạn không gian địa lý. Tuy nhiên, cùng với đó, các thủ đoạn lợi dụng sàn TMĐT để tiêu thụ hàng giả, hàng nhái ngày càng tinh vi: sử dụng hình ảnh thật nhưng giao hàng giả, quảng cáo một đằng - chất lượng một nẻo, tạo tài khoản ảo rồi biến mất sau vài ngày hoạt động. Điều này gây thiệt hại không nhỏ cho người tiêu dùng, làm giảm niềm tin vào TMĐT và ảnh hưởng trực tiếp đến thương hiệu các sản phẩm đặc trưng Tây Ninh.

Ngành Công Thương tập huấn kỹ năng bán hàng trên sàn thương mại điện tử cho các hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh

Theo Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Tây Ninh Nguyễn Minh, thời gian qua, TMĐT phát triển mạnh mẽ cả về chiều rộng và chiều sâu. Cùng với đó, các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thương mại cũng gia tăng với tính chất, mức độ, quy mô và thủ đoạn ngày càng phức tạp. Các đối tượng vi phạm đã lợi dụng sự phát triển nhanh chóng của công nghệ để tiêu thụ hàng giả, hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa không bảo đảm chất lượng.

Từ đầu năm đến nay, lực lượng QLTT tỉnh đã chủ động phối hợp các lực lượng chức năng kiểm tra, xử lý 71 vụ vi phạm trong hoạt động TMĐT, kinh doanh hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Hành vi vi phạm chủ yếu gồm: không thông báo website TMĐT với cơ quan quản lý nhà nước; không công bố đầy đủ thông tin chủ sở hữu website; sử dụng biểu tượng chưa được duyệt; kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc hoặc nhập lậu;… Tổng số tiền xử phạt hơn 1 tỉ đồng.

Cụ thể, trong 11 tháng năm 2025, lực lượng QLTT tỉnh đã kiểm tra hơn 300 trường hợp kinh doanh online, phát hiện và xử lý hàng chục vụ việc với hàng ngàn sản phẩm có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, không rõ nguồn gốc. Nhiều vụ được phát hiện thông qua kiểm tra thực tế các kho hàng, điểm tập kết phục vụ giao dịch TMĐT tại phường Tân Ninh, phường Hòa Thành, phường Gò Dầu và phường Trảng Bàng.

Song song với kiểm tra trực tiếp, tỉnh chủ động phối hợp các sàn TMĐT lớn như Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki... Thông tin từ Sở Công Thương, Sở phối hợp định kỳ với các sàn TMĐT để rà soát, đối chiếu thông tin người bán trên địa bàn tỉnh, yêu cầu tăng cường định danh chủ thể và gỡ bỏ sản phẩm có dấu hiệu vi phạm.

Từ đầu năm đến nay, hơn 20.000 đường link sản phẩm nghi vấn và hơn 500 tài khoản vi phạm liên quan đến địa bàn tỉnh đã bị gỡ bỏ hoặc khóa. Nhờ đó, tình trạng mạo danh các thương hiệu địa phương giảm đáng kể. Một số nông sản nổi tiếng của tỉnh như muối tôm, bánh tráng, rau củ sấy,... từng bị làm giả và rao bán tràn lan trên trang mạng xã hội và các sàn TMĐT, nay đã được kiểm soát tốt hơn.

Người tiêu dùng chọn mua sản phẩm trực tiếp tại cửa hàng sau khi tham khảo thông tin và giá bán trên các sàn thương mại điện tử

Chị Nguyễn Thanh Trúc - người dân phường Tân Ninh, chia sẻ: “Trước đây, tôi thường gặp hàng kém chất lượng, nhất là mỹ phẩm và phụ kiện. Gần đây, khi tỉnh đẩy mạnh kiểm tra, tôi thấy rõ sự thay đổi. Các gian hàng chính hãng được gắn nhãn, giá bán minh bạch hơn, tôi cảm thấy yên tâm hơn mỗi khi đặt hàng online”.

DN cũng ý thức hơn trong việc bảo vệ sản phẩm. Anh Phạm Hữu Hậu (ngụ xã Bến Lức) - chủ một cửa hàng bán đặc sản uy tín trên Shopee, cho biết: “Chúng tôi áp dụng tem chống giả, mã QR truy xuất nguồn gốc và đăng ký gian hàng chính hãng. Sau khi phối hợp QLTT và các sàn TMĐT xử lý gian hàng vi phạm, doanh số tăng lên rõ rệt, từ 20-30%. Khách hàng tin tưởng hơn và quay lại mua nhiều hơn”.

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Những tháng cuối năm là mùa cao điểm mua sắm, đặc biệt trên các nền tảng TMĐT, đây cũng là lúc các đối tượng kinh doanh gian lận hoạt động mạnh nhất. Do đó, tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp nhằm chủ động kiểm soát và ngăn chặn hàng gian, hàng giả xâm nhập thị trường.

Chi cục trưởng Chi cục QLTT tỉnh Nguyễn Minh cho biết: “Chúng tôi đang triển khai đợt cao điểm kiểm tra với trọng tâm là nhóm hàng tiêu dùng thiết yếu, bánh kẹo, rượu bia, mỹ phẩm và thời trang - những ngành hàng có nguy cơ bị làm giả cao trong dịp tết. Các đội QLTT tăng cường giám sát kho hàng, bưu cục, đơn vị vận chuyển; thực hiện kiểm tra đột xuất tại các điểm tập kết hàng hóa TMĐT; đồng thời siết chặt kiểm soát tại Cửa khẩu Mộc Bài và Xa Mát để ngăn chặn từ sớm hàng nhập lậu, hàng hóa không rõ nguồn gốc”.

Người tiêu dùng tra cứu thông tin và lựa chọn sản phẩm trên ứng dụng thương mại điện tử

Phó Giám đốc Sở Công Thương Châu Thanh Long thông tin: “Thời gian tới, Sở đặc biệt chú trọng ứng dụng công nghệ để giám sát TMĐT. Chúng tôi tiếp tục phối hợp các sàn TMĐT triển khai công cụ tự động quét từ khóa, giá bất thường, hình ảnh trùng lặp, đồng thời khuyến khích DN áp dụng tem truy xuất, hóa đơn điện tử và đăng ký thương hiệu để tăng tính nhận diện. Mục tiêu là xây dựng không gian TMĐT an toàn, minh bạch, tạo niềm tin cho người dân trong giai đoạn cao điểm hiện nay và lâu dài”.

Người dân - “mắt xích” quan trọng trong cuộc chiến chống hàng giả cũng ngày càng nâng cao nhận thức. Anh Trần Bách Thành (ngụ phường Long An) chia sẻ: “Tôi bắt đầu thay đổi thói quen, chỉ chọn gian hàng chính hãng hoặc được đánh giá cao. Nếu thấy giá rẻ bất thường, tôi bỏ qua ngay. Tỉnh cũng tuyên truyền nhiều trên báo, đài nên người dân ngày càng có thêm kỹ năng nhận diện hàng giả”.

Song song với quản lý nhà nước, tỉnh cũng đẩy mạnh chương trình hỗ trợ DN chuyển đổi số trong bán hàng online, tập huấn kỹ năng tạo gian hàng chính hãng, hướng dẫn đăng ký mã số mã vạch, bảo hộ nhãn hiệu, tem truy xuất QR và kiểm soát chuỗi cung ứng. Các sản phẩm OCOP và nông sản chủ lực của tỉnh được hỗ trợ xây dựng gian hàng chính hãng trên sàn TMĐT, góp phần bảo vệ thương hiệu địa phương trước nguy cơ bị làm giả.

Lực lượng Quản lý thị trường Tây Ninh kiểm tra kho chứa hàng có dấu hiệu vi phạm về nguồn gốc, xuất xứ tại xã Thủ Thừa

Về phía người tiêu dùng, các cơ quan chức năng khuyến cáo cần lựa chọn gian hàng uy tín, kiểm tra kỹ đánh giá, phản hồi từ khách hàng trước đó, kiểm tra tem truy xuất và phản ánh kịp thời khi phát hiện dấu hiệu đáng ngờ. Sự chung tay của cả hệ thống - cơ quan quản lý, DN, sàn TMĐT và người dân là yếu tố then chốt giúp thị trường TMĐT phát triển lành mạnh, bền vững.

TMĐT đang trở thành động lực quan trọng trong phát triển kinh tế số của Tây Ninh. Tuy nhiên, để môi trường này phát triển ổn định và an toàn, công tác ngăn chặn hàng giả, hàng nhái phải được duy trì liên tục, nghiêm ngặt và phối hợp đa ngành. Tây Ninh khẳng định quyết tâm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, hỗ trợ DN chân chính và xây dựng thị trường TMĐT minh bạch, đáng tin cậy, đặc biệt trong thời điểm mua sắm cao điểm cuối năm và Tết Nguyên đán./.

Thanh Tùng