Ngăn chặn lục bình 'tấn công' sông, rạch

Cắm chà nuôi cá trên sông khiến lục bình sinh sôi nhanh

Thời gian qua, cứ đến các tháng mùa khô, lục bình sinh sôi nhanh chóng, ùn ứ dẫn đến cản trở giao thông đường thủy. Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là người dân cắm chà giữ lục bình để nuôi cá tại một số đoạn trên sông.

Ông Võ Văn Hiền (ngụ ấp Nam Bến Sỏi, xã Ninh Điền, tỉnh Tây Ninh) chia sẻ, việc dựng chà dưới sông là hình thức nuôi cá tự nhiên từ hàng chục năm nay của nhiều ngư dân ở đây. Tại những khu vực có chà cá, lục bình phát triển khá tốt so với số lục bình trôi trên mặt sông. Đến mùa khô, ngư dân dỡ cọc chà để thu hoạch cá cũng là lúc “giải phóng” một lượng lớn lục bình ra mặt sông kết hợp với lục bình từ thượng nguồn đổ về gây ùn ứ tại những khúc cua, đoạn cong, cản trở ghe tàu và phương tiện thủy qua lại trên sông.

Tại khu vực đoạn sông gần cầu Bến Sỏi, nhiều người dân cắm chà nuôi cá khiến lục bình sinh sôi

Ông Nguyễn Văn Bình (ngụ khu phố Thanh Trung, phường Thanh Điền) nói: "Năm nào cũng vậy, cứ đến mùa khô, lục bình lại ùn ứ dày đặc, phủ kín mặt sông, nhất là tại các khúc cua khiến việc vận chuyển nông sản bằng đường sông vô cùng khó khăn. Dù lục bình tại các điểm nghẽn đã được xử lý nhưng tình trạng ùn ứ vẫn chưa được cải thiện. Việc trục vớt lục bình chỉ giải quyết phần "ngọn", trong khi một trong những nguyên nhân "gốc" là tình trạng cắm chà lưu giữ lục bình để nuôi cá thì lại chưa được giải quyết dứt điểm.

Theo Sở Xây dựng, từ trước đến nay, người dân ven hai bên bờ sông thường cắm cọc để giữ lục bình làm nơi trú ngụ cho các loài thủy sản. Tuy nhiên, việc làm này vô tình tạo điều kiện cho lục bình phát triển nhanh hơn.

Đến mùa khô, các hộ này đồng loạt dỡ cọc để thu hoạch cá. Lúc đó, lượng lớn lục bình trôi ra sông kết hợp với lục bình từ thượng nguồn đổ về gây ùn ứ tại những khúc cua, đoạn cong trên sông Vàm Cỏ Đông. Do đó, từ cuối năm 2024, tỉnh đã có văn bản đề nghị các địa phương tuyên truyền người dân về việc tháo dỡ cọc, chà ven sông, đồng thời phối hợp đơn vị thi công diệt lục bình từ hai bên bờ ra giữa dòng sông, lợi dụng con nước dồi dào vào mùa mưa để lục bình trôi về phía hạ lưu nhằm hạn chế tình trạng phát triển nhanh vào các tháng mùa khô.

Công ty Cổ phần Phát triển nông nghiệp AgriS đẩy lục bình tại một số khu vực cắm chà ven sông

Ông Huỳnh Long Định - Giám đốc Khối Nhà máy thuộc Công ty Cổ phần Phát triển nông nghiệp AgriS (tên cũ là Công ty Cổ phần Phát triển Nông nghiệp Thành Thành Công - đơn vị trúng thầu xử lý lục bình trên sông Vàm Cỏ Đông từ năm 2022 đến nay) cho biết, hiện nay đang vào mùa mưa nên lượng lục bình trên sông giảm, mặt sông khá thông thoáng. Tuy nhiên, tình trạng người dân sống ven sông cắm cọc chà giữ lục bình để nuôi cá vẫn còn phổ biến. Vì vậy, Ban Chỉ đạo công tác xử lý lục bình tỉnh và chính quyền địa phương - nơi có tuyến sông, rạch chảy qua cần tăng cường tuyên truyền, vận động người dân tự nguyện tháo dỡ cọc, chà ven sông.

Thời gian tới, đơn vị tiếp tục xử lý lục bình trên sông Vàm Cỏ Đông và các kênh, rạch để mặt sông thông thoáng, bảo đảm an toàn giao thông đường thủy và phục vụ hiệu quả hoạt động sản xuất nông nghiệp, vận chuyển hàng hóa của người dân.

"Xâm chiếm" cả kênh, rạch

Theo nhiều người dân canh tác lúa ven sông Vàm Cỏ Đông, những năm gần đây, lục bình không chỉ xuất hiện nhiều trên sông mà còn “xâm chiếm” các tuyến kênh, rạch, gây cản trở lưu thông, hạn chế nguồn cấp nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp. Trước vấn nạn lục bình, một số hộ dân sử dụng thuốc hóa học để diệt gây ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng.

Ông Trần Quốc Hùng, canh tác hơn 2,3ha lúa tại xã Thanh Điền, cho biết, trước đây, con kênh cặp bên ruộng của gia đình không có lục bình nên mỗi lần đi ruộng, ông chạy xuồng máy đến tận nơi. Lúa sau khi thu hoạch thì đưa lên bờ kênh, chờ thương lái đưa ghe lớn đến cân. Thế nhưng, hơn 3 năm nay, việc vận chuyển vật tư nông nghiệp, lúa sau thu hoạch đều phải tốn thêm chi phí thuê người khuân vác đến ruộng. "Khu vực ruộng của gia đình cách bờ sông Vàm Cỏ Đông khoảng 500m, lại có kênh lớn nhưng vì lục bình quá nhiều nên cản trở giao thông thủy. Mỗi vụ, gia đình phải tốn thêm vài triệu đồng thuê người khuân vác phân bón, lúa sau thu hoạch" - ông Hùng nói.

Lục bình cản trở giao thông đường thủy vào các tháng mùa khô

Còn theo ông Lê Văn Hải (ngụ xã Ninh Điền), tình trạng lục bình phát triển dày đặc trên các tuyến kênh, rạch khiến lượng nước phục vụ sản xuất bị hạn chế, nhất là trong các tháng cao điểm mùa khô, mực nước sông xuống thấp, không đủ để bơm tưới lúa. “Lúc nước ròng, nước rút cạn trong kênh; đến khi nước lớn, do lượng lục bình quá dày nên cản trở dòng chảy, nước chưa kịp vào kênh thì lại ròng, người dân phải xuống kênh dẹp lục bình, tạo một đường dẫn nhỏ giữa kênh để đưa nước vào ruộng nhưng chỉ được vài ngày lục bình lại phủ kín. Một số người quá bức xúc nên phun thuốc diệt cỏ, tuy lục bình chết nhưng nước cũng bị ô nhiễm nặng” - ông Hải cho biết.

Lục bình "tấn công" sông, rạch dường như trở thành "điệp khúc" vào những tháng mùa khô. Xử lý dứt điểm tình trạng này cần sự chung tay của chính quyền và người dân, nhất là những hộ cắm chà trên sông để giữ lục bình phục vụ việc nuôi thủy sản./.

Minh Dương