Trước đây, nền tảng TikTok chỉ có nội dung thuần túy về giải trí, thế nhưng gần đây lại xuất hiện nhiều nội dung lệch lạc
Sử dụng trí thông minh nhân tạo để phân tích sở thích của người dùng và hiển thị nguồn cấp nội dung được cá nhân hóa cho từng người dùng, với những khả năng, tính năng chỉnh sửa; cùng với đó là kho tàng hiệu ứng âm nhạc, âm thanh để người dùng TikTok có thể tạo ra những video đủ sức ấn tượng khiến ứng dụng này trở nên hấp dẫn trên toàn thế giới.
Nở rộ người dùng TikTok
Theo thống kê, người dùng TikTok tại Việt Nam đứng thứ 6 thế giới (khoảng 50 triệu người), trong đó, có tới 4 triệu người dưới 18 tuổi, trong khi đó, người dùng Internet tại Việt Nam có khoảng 77,93 triệu người. Như vậy, có trên 64% người dùng Internet tại Việt Nam đang sử dụng TikTok. Khác với hai “đàn anh” là YouTube hay Facebook, TikTok cung cấp cho người dùng một chế độ xem tự do và đơn giản hơn, cùng với các yếu tố kích thích như âm thanh, hình ảnh xuất hiện liên tục. Do vậy, người dùng chỉ cần bật TikTok là có nội dung xem tức thì mà không cần suy nghĩ lựa chọn, nếu không thích nội dung đang phát, chỉ cần vuốt nhẹ màn hình thì video tiếp theo đã xuất hiện để phục vụ “thượng đế”.
Ngay cả việc lựa chọn nội dung xem của “thượng đế” cũng được nhà mạng phục vụ tận tình tùy theo sở thích. Ðể hiểu “gu” của người dùng, TikTok sẽ thống kê chính xác xem khách hàng có tích cực phản hồi về các video được hệ thống đề xuất hay không? thể hiện qua thời gian xem, lượt tương tác,... Từ đó, sẽ dần dần làm rõ sở thích của người dùng và hình thành một phong cách thống nhất. Người dùng sẽ tin tưởng chắc chắn và thậm chí trở nên thỏa mãn và mất khả năng suy nghĩ, phân tích, sàng lọc thông tin, mất cả quyền lựa chọn độc lập và tư duy lý trí trong quá trình sử dụng TikTok.
Đối tượng sử dụng mạng xã hội TikTok đa phần là người trẻ, thanh, thiếu niên đang dễ bị TikTok “hút hồn” bởi những nội dung độc, lạ, quái gở, phản cảm, trái với thuần phong, mỹ tục.
Với cơ chế hoạt động của TikTok, clip nào càng nhiều người xem sẽ càng được đề xuất, dần phát triển thành xu hướng, rồi nghiễm nhiên trở thành trào lưu. Từ đây, giới trẻ lại tiếp thu và làm theo, đu theo xu hướng một cách mù quáng khiến những trào lưu vô thưởng vô phạt, thậm chí độc hại trở nên phổ biến nhiều hơn. Hậu quả, không ít trẻ em là nạn nhân “nhiễm độc” thụ động từ chính những trào lưu nguy hiểm khi “đu trend” trên TikTok.
Tràn lan nội dung nhảm nhí, phản động
Trước đây, nền tảng TikTok chỉ có nội dung thuần túy về giải trí, thế nhưng gần đây lại xuất hiện nhiều nội dung chống phá Đảng, Nhà nước ta. Các kênh Dòng máu Việt, Vì một Việt Nam thịnh vượng, Tiết lộ bí mật, Dám nói thật,... thường xuyên đăng tải hàng loạt video, clip với nội dung liên quan đến chính trị, chống phá Đảng, Nhà nước ta; nhiều video xuyên tạc về lịch sử, văn hóa Việt Nam; các nội dung sử dụng hình ảnh khêu gợi kèm nội dung hạ thấp con người Việt Nam.
Do TikTok không có các biện pháp kiểm soát hiệu quả những nội dung vi phạm liên quan đến chính trị nên các thế lực thù địch, phản động đang khai thác triệt để môi trường này để chống phá Đảng, Nhà nước ta nhằm thực hiện âm mưu đen tối của chúng. Nhiều người tiếp cận và theo dõi những nội dung sai lệch, xuyên tạc này trong thời gian dài dễ bị tác động bởi những tư tưởng sai lệch, mất lập trường chính trị, phai nhạt lý tưởng cách mạng, mất niềm tin vào Đảng, Nhà nước, dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, nhất là đối với giới trẻ.
TikTok sử dụng thuật toán phân phối nội dung tự động để tạo xu hướng nhằm phát tán những nội dung giật tít, câu view, bất chấp đó là nội dung độc hại, phản cảm, gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng và giới trẻ; hoạt động kinh doanh, buôn bán, quảng cáo hàng giả, hàng nhái;... Nhiều idol TikTok có xu hướng sản xuất những nội dung nhảm nhí, thiếu văn hóa để nhắm vào sự hiếu kỳ của người xem, thậm chí còn tạo trend để thu lãi từ những nội dung này.
Cảnh giác với TikTok
Trong khi tại Mỹ và châu Âu, Ấn Độ,... coi TikTok và các công ty công nghệ, viễn thông Trung Quốc là những công cụ giám sát kỹ thuật số trá hình, cấm các nhân viên chính phủ sử dụng mạng TikTok thì ở Việt Nam, việc mạng TikTok phát triển mạnh mẽ số lượng người dùng, nhất là giới trẻ sẽ làm gia tăng nguy cơ mất an toàn an ninh mạng, đăng tải, tuyên truyền thông tin độc hại, gây mất an ninh, trật tự, xâm phạm an ninh quốc gia trên không gian mạng.
Các sai phạm của TikTok đã được Bộ Thông tin và Truyền thông công bố, gồm: Không có các biện pháp kiểm soát hiệu quả những nội dung vi phạm liên quan đến chính trị, chống phá Đảng, Nhà nước, tin giả, nội dung nhảm nhí, độc hại, thậm chí gây nguy hiểm với trẻ em; sử dụng thuật toán phân phối nội dung tự động để tạo xu hướng (trend) nhằm phát tán những nội dung giật tít, câu view, gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng và giới trẻ; không có biện pháp kiểm soát hiệu quả để ngăn chặn hoạt động kinh doanh, buôn bán, quảng cáo hàng giả, hàng nhái, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.
TikTok đang khiến giới trẻ bắt chước, học theo những trào lưu xấu, phản cảm, gây lệch lạc nhận thức, lối sống, làm băng hoại giá trị văn hóa của dân tộc; tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh bất hợp pháp, tràn lan các nội dung vi phạm bản quyền. Vì thế, để chung tay đẩy lùi hành vi phản cảm, những trào lưu mang tính tiêu cực trên các trang mạng xã hội, các tổ chức chính trị - xã hội, nhà trường, gia đình và mỗi cá nhân cần có các biện pháp kiểm soát, ngăn chặn, đấu tranh với những hành vi phản văn hóa, góp phần giúp giới trẻ tham gia sử dụng các ứng dụng trên mạng xã hội theo hướng tích cực, tạo thêm nhiều trào lưu lành mạnh và có ích./.
Cựu chiến binh Long An