Buôn lậu thuốc lá giữa “đại dịch” (Bài 1)

Bài 1: Chốt kiểm soát dày đặc nhưng vẫn đi buôn lậu

Chống buôn lậu hiệu quả phải đấu tranh triệt xóa các ổ, nhóm, đối tượng cầm đầu và có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, chủ động của các lực lượng chức năng.

Khởi tố 92 đối tượng

Kể từ năm 2017 đến nay, hoạt động buôn lậu thuốc lá qua biên giới vào địa bàn tỉnh Long An được kiềm chế, kéo giảm nhiều. Năm 2020, ngành chức năng đánh giá, so với trước năm 2016, buôn lậu thuốc lá giảm tới 60%. Để có được chuyển biến này là nhờ sự quán triệt, chỉ đạo của cấp trên, sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng chức năng, các địa phương.

Với yêu cầu đặt ra trong đấu tranh với buôn lậu thuốc lá là “đánh cho đúng đầu sỏ, làm cho rõ đường dây”, nhiều đối tượng đã sa lưới pháp luật, đường dây bị triệt xóa. Mặt khác, theo quy định của pháp luật, hành vi buôn lậu thuốc lá bị xử lý chế tài nặng hơn, vận chuyển, tàng trữ từ 1.500 gói thuốc lá trở lên bị truy cứu trách nhiệm hình sự nên có những đối tượng buôn lậu, tiếp tay cho buôn lậu vì sợ đã “rửa tay, gác kiếm”.

Lực lượng chức năng thu giữ tang vật thuốc lá lậu

Thời gian qua, dịch Covid-19 xảy ra phức tạp, từ biên giới đến nội địa dày đặc các chốt kiểm soát phòng, chống dịch bệnh và xâm nhập biên giới trái phép; đồng thời, thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, bắt giữ tội phạm. Đơn cử, ngoài các tổ, chốt lưu động và cố định bố trí từ trước, đầu năm 2020 đến nay, trên tuyến biên giới dài hơn 134km qua địa phận tỉnh, lực lượng bộ đội biên phòng (BĐBP) chủ trì phối hợp các ngành chức năng tăng cường thêm 36 tổ, chốt với hàng trăm cán bộ, chiến sĩ trực 24/24 giờ.

Thời gian qua, khi thực hiện giãn cách xã hội, việc lưu thông, đi lại rất khó khăn nhưng có những đối tượng vẫn bất chấp, tìm nhiều cách, thủ đoạn, phương thức tuồn thuốc lá từ bên Campuchia vào địa bàn tỉnh để đưa đi tiêu thụ. “Thời gian gần đây, vẫn phát hiện một số người dân ở biên giới lấy cớ đi ra đồng, tìm trâu bò,... rồi lợi dụng lúc sơ hở của lực lượng chức năng để tiếp nhận thuốc lá lậu từ các đối tượng bên kia đường biên giới” - Đại tá Đoàn Văn An - Chính ủy BĐBP tỉnh, cho biết.

Theo Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, 9 tháng năm 2021, phát hiện 855 vụ kinh doanh, vận chuyển hàng lậu, qua đó thu giữ hơn 1,639 triệu gói thuốc lá, khởi tố 86 vụ, 92 đối tượng, thu giữ gần 160 xe máy, gần 100 xe ôtô.

Nếu tính riêng từ tháng 7 đến hết tháng 9, các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 336 vụ kinh doanh, vận chuyển hàng lậu, thu giữ hơn 527.000 gói thuốc lá ngoại, 81 xe máy và 49 xe ôtô. Trong đó, BĐBP phát hiện 101 vụ, tạm giữ gần 131.000 gói thuốc lá ngoại. Lực lượng công an xử lý 195 vụ, thu giữ 346.560 gói thuốc lá ngoại, khởi tố điều tra 30 vụ/34 đối tượng. Quản lý thị trường phát hiện 38 vụ, thu giữ 48.000 gói thuốc lá ngoại.

Có ngày, một địa phương bắt 5 vụ

Cục trưởng Cục Quản lý thị trường tỉnh - Phạm Đức Chinh cho biết: “Từ đầu năm 2021 đến nay, nhất là trong tháng 6, 7, có những đối tượng bị bắt quả tang tàng trữ, vận chuyển thuốc lá lậu với số lượng hàng ngàn gói”.

Nổi cộm như đêm 25/6, Công an huyện Tân Thạnh bắt quả tang đối tượng Trần Minh Nhại (21 tuổi, ấp 4, xã Bình Thành, huyện Đức Huệ) đang vận chuyển 17.800 gói thuốc lá ngoại. Chưa đến 24 tiếng sau, Công an huyện Thạnh Hóa bắt 2 đối tượng: Nguyễn Quốc Cường (33 tuổi) và Nguyễn Vũ Phương (30 tuổi, ấp Ông Nhan Tây, Bình Hiệp, thị xã Kiến Tường) khi đang vận chuyển 8.700 gói thuốc lá ngoại. Tiếp đó, ngày 28/6/2021, Công an thị xã Kiến Tường bắt quả tang đối tượng Trần Văn Tình (SN 1965) và Nguyễn Thanh Hùng (SN 1976) về hành vi buôn bán hàng cấm, tang vật thu giữ là 26.800 gói thuốc lá ngoại.

Các đối tượng sử dụng ôtô chở thuốc lá lậu

Tại huyện Thạnh Hóa, trong cuối tháng 6 và đầu tháng 7, hoạt động vận chuyển thuốc lá lậu qua địa bàn khá phức tạp. Báo cáo với Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, Chủ tịch UBND huyện - Hồ Thị Ngọc Lan cho biết: “Có ngày, công an bắt 5 vụ vận chuyển thuốc lá lậu”. Trong đó, 2 giờ ngày 05/7, Công an huyện bắt quả tang đối tượng Võ Văn Phai (SN 1989, ấp 3, xã Bình Hòa Hưng, huyện Đức Huệ) vận chuyển 7.480 gói thuốc lá ngoại.

Tại Tân Hưng, ngày 17/7, Đồn Biên phòng Sông Trăng bắt quả tang đối tượng Phan Vũ Luân (21 tuổi) và Lê Đức Minh (25 tuổi), cùng ngụ huyện Tân Hưng, vận chuyển 7.850 gói thuốc lá ngoại,...

Với số lượng tang vật bị thu giữ trong 9 tháng năm 2021 như trên cho thấy, buôn lậu thuốc lá có lúc, thời điểm vẫn phức tạp. Đặc biệt, nếu nhìn từ năm 2019 đến nay, hoạt động buôn lậu thuốc lá qua địa bàn tỉnh có chiều hướng được kiềm chế, giảm nhưng chưa thật rõ nét. Năm 2020, các lực lượng phát hiện, bắt giữ 1.239 vụ kinh doanh, vận chuyển hàng lậu, chỉ riêng thuốc lá đã thu giữ hơn 2,249 triệu gói. Trong khi năm 2019 chỉ phát hiện 1.162 vụ, nhưng tang vật thuốc lá lậu lại nhiều hơn khi thu giữ hơn 2,657 triệu gói.

Từ đầu năm 2020 đến nay, lực lượng tuần tra, kiểm soát chặt chẽ hơn từ biên giới vào nội địa để phòng, chống dịch nên phát hiện, bắt giữ được nhiều vụ việc, đối tượng buôn lậu là lẽ đương nhiên. Tuy nhiên, ở khía cạnh khác cũng đặt ra câu hỏi, nếu trong trạng thái "bình thường mới", có thể hoạt động buôn lậu thuốc lá sẽ còn phức tạp hơn?

Một trong những khả năng các đối tượng buôn lậu vẫn liều lĩnh, tìm mọi thủ đoạn để đưa thuốc lá lậu qua chốt từ biên giới vào nội địa tiêu thụ vì lợi nhuận cao. Qua tìm hiểu, giá thuốc lá ở trong nước và bên Campuchia từ đầu năm 2021 đến nay có sự chênh lệch lớn. Có những thời điểm, thuốc lá ngoại nhập lậu nhãn hiệu Jet đưa vào Việt Nam tiêu thụ có giá cao hơn bên Campuchia từ 23.000-27.000 đồng/gói, thuốc lá ngoại nhãn hiệu Hero có giá cao hơn từ 21.000-24.000 đồng/gói. Từ tháng 7 đến nay, giá trong nước chênh lệnh cao hơn bên Campuchia từ 7.000-12.000 đồng/gói.

“Từ đầu năm 2021 đến nay, hoạt động buôn lậu thuốc lá nhìn chung vẫn còn phức tạp. Thời gian gần đây, lực lượng chức năng phát hiện những vụ việc các đối tượng buôn lậu giả dạng xe “luồng xanh” để nhằm mục đích qua chốt kiểm soát dịch” - Cục trưởng Cục Quản lý thị trường - Phạm Đức Chinh thông tin.

Gần đây, qua tìm hiểu, ngày 14/8, tại chốt phòng dịch Covid-19, Công an TP.Tân An bắt quả tang 2 đối tượng: Nguyễn Ngọc Dũng (39 tuổi, ấp 3, xã Mỹ An, huyện Thủ Thừa) và Nguyễn Thị Diệu Hiền (32 tuổi, huyện Thủ Thừa) vận chuyển gần 6.000 gói thuốc lá ngoại.

Thượng tá Nguyễn Quốc Cường - Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh, cho biết, mới đây nhất, vào ngày 06-10, các trinh sát Phòng Cảnh sát kinh tế mật phục tại địa bàn huyện Tân Thạnh và bắt quả tang vụ việc sử dụng xe ôtô đầu kéo chở 115.450 gói thuốc lá ngoại nhập lậu. Vụ việc này đang tiếp tục được điều tra, làm rõ./.

(còn tiếp)

Vũ Quang