Học nghề trong trại giam: Tái sinh những cuộc đời lầm lỡ

Phạm nhân học nghề tại Trại giam Long Hòa

Học để thay đổi số phận

Mỗi phạm nhân có một hoàn cảnh, một lứa tuổi, một bản án khác nhau. Thế nhưng, họ gặp nhau ở điểm chung là sự quyết tâm học nghề để sau khi chấp hành xong án phạt tù có thể tự lập, làm lại cuộc đời.

Phạm nhân N.D.M.N. (sinh năm 2001) chia sẻ: “Tôi may mắn được học lớp nghề may vào năm 2023. Ban đầu bỡ ngỡ nhưng nhờ sự hướng dẫn tận tình của giáo viên, anh chị đi trước, nay tôi may thành thạo áo mưa, quần áo bảo hộ. Tôi hy vọng sau khi ra trại có thể xin việc ở một công ty may mặc, phụ giúp gia đình”.

N. chia sẻ thêm: "Điều quý giá nhất mà tôi nhận được không chỉ là tay nghề mà còn là niềm tin và sự kiên nhẫn. Mỗi sản phẩm hoàn thiện, tôi thấy mình trưởng thành hơn, biết trân trọng sức lao động và khát khao làm lại cuộc đời".

Mỗi lớp học nghề trung bình có khoảng 35 phạm nhân. Ngoài được thầy cô trực tiếp hướng dẫn, các phạm nhân còn động viên nhau, người học trước chỉ lại cho người học sau, cùng tiến bộ từng ngày. Chính sự gắn kết đó tạo nên không khí học tập vừa nghiêm túc, vừa ấm áp tình người. Cô Ngô Thị Ánh Nguyệt - giảng viên Trường Cao đẳng Long An là người trực tiếp đứng lớp tại Trại giam Long Hòa. Với nhiều năm gắn bó, cô hiểu rõ những nỗ lực và cả khó khăn của học viên nơi đây.

“Qua quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy đa số phạm nhân đều có ý thức học tập, tinh thần rèn luyện tốt. Dù còn một số phạm nhân chưa siêng năng nhưng so với trước đây đã thay đổi nhiều. Học nghề không chỉ là tiếp thu kiến thức chuyên môn mà còn rèn sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và khả năng hợp tác. Khi có nghề trong tay, các phạm nhân tự tin hơn, bớt mặc cảm về quá khứ, có niềm tin để tái hòa nhập cộng đồng” - cô Ngô Thị Ánh Nguyệt chia sẻ.

Dạy nghề gắn với cải tạo

Học nghề đã mở ra cánh cửa tái hòa nhập cộng đồng cho nhiều phạm nhân

Nhận thức sâu sắc về vai trò, ý nghĩa giáo dục của công tác tổ chức lao động gắn với dạy nghề, truyền nghề cho phạm nhân, thời gian qua, Đảng ủy Trại giam Long Hòa tập trung lãnh, chỉ đạo thực hiện hiệu quả công tác này. Các đơn vị tích cực tổ chức lao động tiểu thủ công nghiệp, gia công, chế biến trong nhà xưởng thông qua việc liên kết với doanh nghiệp để dạy nghề, truyền nghề cho phạm nhân.

Bên cạnh đó, trại giam phát huy tiềm năng đất đai sẵn có để tổ chức trồng trọt, chăn nuôi, góp phần tạo việc làm và điều kiện học nghề cho phạm nhân. Công tác xây dựng kế hoạch lao động, dạy nghề hằng năm luôn bám sát thực tế, bảo đảm phù hợp với điều kiện từng đơn vị, đặc biệt là chú trọng tổ chức lao động, dạy nghề trong các nhà xưởng có rào vây nhằm bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối. 

Phạm nhân N.Đ.C. (sinh năm 2006) là một trong những học viên trẻ tuổi đang tham gia lớp đào tạo nghề xây dựng tại Trại giam Long Hòa. Trước khi chấp hành án, C. từng sống buông thả, thiếu sự định hướng trong cuộc sống và sớm vướng vào vòng lao lý. Những ngày đầu vào trại, C. thường khép mình, ít giao tiếp, tinh thần có phần bất ổn. Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm, động viên của cán bộ quản giáo cùng môi trường cải tạo nghiêm túc, tích cực, C. dần thay đổi nhận thức, chủ động đăng ký tham gia lao động và học nghề.

C. chia sẻ: “Theo học nghề trong trại, tôi và các bạn được thầy cô chỉ dạy tận tình. Sau khi học xong vài tháng, tôi được tham gia trực tiếp xây dựng một số công trình trong trại. Khi được mọi người khen công trình đẹp, tôi rất vui và thấy mình có ích”.

Đảng ủy Trại giam Long Hòa chủ động ký kết kế hoạch phối hợp Sở Nội vụ về công tác hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân, đồng thời phối hợp Trường Cao đẳng Long An tổ chức các lớp đào tạo, cấp chứng chỉ nghề. 10 năm qua, các đơn vị đã tổ chức được 61 lớp nghề cho hơn 1.900 phạm nhân với các ngành nghề như: may công nghiệp, điện công nghiệp, điện lạnh dân dụng, sửa chữa thiết bị may, đan lát, hàn cắt kim loại, mộc, điêu khắc gỗ, xây dựng,...

Đáng chú ý, trên 50% phạm nhân trong độ tuổi lao động khi chấp hành xong án phạt tù được học nghề và cấp chứng chỉ nghề, góp phần tạo điều kiện tái hòa nhập cộng đồng sau khi chấp hành xong án phạt tù. Trên 90% phạm nhân trong độ tuổi lao động được truyền nghề, học nghề. Hằng năm, các chỉ tiêu, định mức lao động, dạy nghề đều đạt và vượt kế hoạch.

Trung tá Lê Ngọc Quý - Phó Đội trưởng Đội Kế hoạch, hướng nghiệp, dạy nghề và xây dựng Trại giam Long Hòa, cho biết: “Mục tiêu của chúng tôi là giúp phạm nhân nắm được kỹ năng nghề để sau này có thể tìm kiếm công việc phù hợp, ổn định cuộc sống. Nhiều phạm nhân bày tỏ sự yêu thích đối với các ngành nghề học. Thời gian tới, trại giam dự kiến mở thêm một số ngành nghề mới như trang điểm, cắt tóc,... nhằm tạo thêm lựa chọn cho phạm nhân học nghề”.

Việc tổ chức dạy nghề cho phạm nhân tại Trại giam Long Hòa không chỉ giúp họ tiếp cận kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp mà còn mở ra cánh cửa tái hòa nhập cộng đồng một cách tích cực, bền vững. Qua mỗi lớp học, phạm nhân không chỉ học được một nghề mà còn học cách sống có trách nhiệm, có mục tiêu. Đây chính là tiền đề quan trọng để sau khi chấp hành xong án phạt, họ có thể tự tin làm lại cuộc đời, trở thành người có ích cho gia đình và xã hội. Kết quả đã đạt trong công tác dạy nghề tại Trại giam Long Hòa là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của mô hình “lao động - dạy nghề gắn với cải tạo”, thể hiện sự nhân văn trong chính sách hình sự và khẳng định vai trò giáo dục, cảm hóa con người của môi trường trại giam./.

Song Mây - Mỹ Uyên