Có một nghề 'hữu danh vô ảnh'

Từ lồng tiếng phim đến voice talent

Tuổi thơ của thế hệ 7X, 8X gắn liền với những bộ phim: Hoàn Châu cách cách, Bao Thanh Thiên, Hồ sơ trinh sát,... Ngoài sự hóa thân tài tình của các diễn viên thì người “thổi hồn” và mang tác phẩm đến gần hơn với khán giả chính là các diễn viên lồng tiếng. Đảm nhận lồng tiếng cho vai Tiểu Yến Tử trong phim Hoàn Châu cách cách lúc đó là diễn viên Minh Hương.

Hơn 20 năm trôi qua, không nhớ hết mình đã lồng tiếng bao nhiêu phim nhưng ấn tượng nhất với bà vẫn là vai diễn Tiểu Yến Tử. Ngoài việc phải có một giọng đọc tốt, truyền cảm, những người đảm nhận việc lồng tiếng phim phải có khả năng cảm và hiểu nhân vật mới có thể truyền tải hết cảm xúc đến khán giả. Và điều thú vị là một diễn viên lồng tiếng thường đảm nhận 2 - 3 vai diễn trong một bộ phim. Thế nên họ phải chuyển giọng, nhập tâm vào từng nhân vật để thể hiện tròn vai, vừa xong câu thoại của vai ác lại chuyển sang câu thoại của vai thiện. Chỉ có những diễn viên nhiều kinh nghiệm mới có khả năng nhập vai như thế!

Bao Thanh Thiên cũng là một trong những nhân vật được nhiều khán giả yêu thích. Lồng tiếng cho Bao Thanh Thiên lúc đó là diễn viên Huy Dũng. Trải qua hơn 2 thập kỷ, ông vẫn hạnh phúc khi được nhiều người biết đến qua giọng của Bao Thanh Thiên.

Những buổi gặp gỡ, giao lưu giúp hội trau dồi kinh nghiệm

Lồng tiếng chưa được xem như nghề chính thức. Những người đến với nghề chỉ có niềm đam mê và sự truyền nghề từ người đi trước. Qua thời hoàng kim, những tưởng nghề lồng tiếng mất dần đi sức hút nhưng nó lại phát triển theo một hướng khác và cũng giúp nhiều bạn trẻ “hái ra tiền” với voice talent. Voice talent là khái niệm chỉ những người có giọng đọc tốt, thu âm đọc quảng cáo, sách nói,...

Những năm gần đây, nắm bắt nhu cầu của khán giả, nhiều đoạn phim ngắn, clip hài, phản ánh nhiều khía cạnh của đời sống được thực hiện trên nền tảng mạng xã hội. Ngoài ý tưởng về nội dung thì chính giọng đọc quyết định sự thu hút của một đoạn clip. Cũng từ đó, nhiều bạn trẻ quan tâm hơn đến lĩnh vực voice talent.

Người đến với lĩnh vực này trước hết phải có giọng đọc tốt, kế đến là sự tự rèn luyện, trau dồi kinh nghiệm và khả năng cảm tác phẩm. Bởi chưa có trường, lớp nào đào tạo ngành học này nên muốn theo nghề, các bạn trẻ phải học hỏi kinh nghiệm từ người đi trước. Theo đó, những người có kinh nghiệm thường mở các khóa ngắn hạn để giúp người học hiểu hơn về giọng nói và truyền lại những kỹ năng mà bản thân đã tích lũy được.

Voice talent có gì mà thu hút bạn trẻ và muốn theo nghề phải làm sao? Đó là câu hỏi của nhiều người khi tìm hiểu về lĩnh vực này. Trong nghề vẫn truyền tai nhau câu chuyện về một hợp đồng quảng cáo mà người đọc chỉ cần đọc 2 từ “đúng rồi” cho một nhãn hàng nổi tiếng và nhận về hơn 70 triệu đồng thù lao. Nói như vậy không có nghĩa đây là nghề dễ kiếm tiền bởi khi đạt đến khả năng truyền cảm xúc qua giọng nói như thế đòi hỏi người đọc phải có sự rèn luyện trong thời gian dài. Với mẩu quảng cáo dài 15 - 30 giây, người đọc phải thể hiện được "thần thái" của nội dung sao cho tạo ấn tượng với khán, thính giả. Họ đã dùng giọng nói để nâng tầm sản phẩm thì việc nhận lại khoản thù lao tương xứng là điều đương nhiên.

Nhắc đến những giọng đọc nổi tiếng, được các nhãn hàng lựa chọn, nhiều người nhớ đến Đông Quân, Trung Châu, Thy Mai,... Và dù rất ít xuất hiện trước công chúng nhưng giọng đọc của họ đã gắn liền với nhiều khán, thính giả bởi chạm đến trái tim người nghe.

Sức mạnh của giọng đọc

Khi mạng xã hội phát triển và trở thành phương tiện giải trí của nhiều người thì nghề đọc quảng cáo, sách nói, bình luận,... cũng được biết đến nhiều hơn. Với các tác giả, khi thực hiện một đoạn phim, clip ngắn, ngoài việc đầu tư về hình ảnh thì giọng nói chính là yếu tố quyết định đến chất lượng tác phẩm. Thế nên, chọn được những giọng đọc phù hợp sẽ giúp nâng tầm tác phẩm. Có giọng đọc phù hợp với mảng kinh tế, phân tích thị trường, có giọng phù hợp truyền tải những thông điệp yêu thương,... Nhiều người tìm đến tác phẩm không phải vì độ nổi tiếng mà do vô tình nghe được giọng đọc ấm áp, truyền cảm.

Chị Nguyễn Hòa không nhận mình là giáo viên mà chỉ là người chia sẻ kinh nghiệm cho những ai yêu thích về giọng nói

Hầu hết các voice talent tìm đến nghề qua việc tham gia đọc sách nói. Ngoài những yêu cầu cơ bản về giọng đọc còn yêu cầu người thể hiện tác phẩm phải có khả năng cảm văn học. Khi hiểu tác phẩm thì mới thể hiện hết “phần hồn” của nó, bởi khi đó công cụ duy nhất để biểu cảm là ngôn ngữ.

Chị Nguyễn Hòa chia sẻ về sách nói

Đọc nội dung cho các đoạn clip trên Tiktok, Youtube có phần đơn giản và phù hợp với các bạn trẻ hơn. Có bạn tự xây dựng nội dung và thể hiện bằng giọng đọc của chính mình. Để làm được điều này, cần nắm vững những kỹ thuật cơ bản.

Chị Nguyễn Hòa (TP.HCM), một trong những voice talent kỳ cựu, chia sẻ: “Nắm bắt nhu cầu về luyện giọng nói, tôi mở các lớp online để chia sẻ kinh nghiệm, đến nay đã mở được 12 lớp. Tôi không dạy, chỉ chia sẻ kinh nghiệm và hướng dẫn các bạn yêu thích voice talent nên làm từ đâu và làm những gì”.

Cũng như chị Nguyễn Hòa, Nguyễn Minh Tuấn đến với voice talent từ niềm đam mê và muốn lan tỏa đam mê đó đến các bạn trẻ. Tuấn đến từ Gia Lai, tốt nghiệp ngành bác sĩ đa khoa nhưng lại yêu thích việc khám phá sức mạnh của giọng đọc. Đó cũng là lý do mặc dù bận rộn với công việc chuyên môn nhưng mỗi khi có thời gian rảnh, Tuấn lại mở các lớp học miễn phí về luyện giọng đọc. Học viên của Tuấn có cả những cô, chú 50, 60 tuổi và những học sinh mới 12, 13 tuổi. Không những thế, Tuấn còn tổ chức những buổi gặp gỡ giữa các học viên để cùng diễn đọc, trau dồi kinh nghiệm.

Tốt nghiệp bác sĩ đa khoa nhưng Minh Tuấn lại có niềm đam mê với voice talent

Hiểu về sức mạnh của giọng đọc, chương trình truyền hình Thanh âm quyền năng đã tạo ra sân chơi thú vị cho những ai yêu thích giọng đọc. Với game show này, khán giả không chỉ được thưởng thức những màn thị phạm lồng tiếng đỉnh cao của các diễn viên gạo cội mà còn được xem những màn biến hóa tài tình của người chơi khi biểu diễn giọng đọc. Chương trình cũng tạo cơ hội cho các bạn trẻ thử sức với lĩnh vực lồng tiếng.

Nếu sở hữu một chất giọng đẹp và yêu thích về lồng tiếng, sao không thử sức với voice talent. Biết đâu bạn sẽ khám phá được những điều thú vị từ chính bản thân mình./.

Tâm Yên