Thỏa thuận thương mại Việt - Mỹ: Dấu mốc trong quan hệ kinh tế song phương

Trong cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Mỹ Donald Trump về quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ và đàm phán về thuế đối ứng giữa hai nước, hai nhà lãnh đạo bày tỏ vui mừng trước sự phát triển mạnh mẽ và tốt đẹp của quan hệ song phương. Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Donald Trump hoan nghênh việc hai đoàn đàm phán của hai nước đã thống nhất Tuyên bố chung Việt Nam - Hoa Kỳ về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng.

Việc Thỏa thuận thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ được ký kết là “cú hích” chiến lược đối với sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân - động lực tăng trưởng chủ đạo được xác định trong Nghị quyết số 68 (Ảnh minh họa: Quế Quyên)

Tổng thống Donald Trump khẳng định Mỹ sẽ cắt giảm đáng kể thuế đối ứng cho nhiều hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong giải quyết những vướng mắc ảnh hưởng đến quan hệ thương mại song phương, nhất là trong các lĩnh vực mà hai bên ưu tiên. “Làm việc trực tiếp với Tổng Bí thư Tô Lâm là một trải nghiệm tuyệt vời. Xin cảm ơn vì đã quan tâm đến thỏa thuận lịch sử này!” - Tổng thống Mỹ đã viết trên trang mạng xã hội cá nhân của mình như vậy.

Thế nhưng khi Thỏa thuận thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ được ký, các thế lực thù địch, phản động xuyên tạc, công kích, chống phá, cho rằng thỏa thuận này là hình thức “đàm phán song phương cưỡng chế”, “Mất chủ quyền thương mại, suy yếu năng lực đàm phán”. Trang Chân trời mới hồ đồ nhận định thỏa thuận này “là một thảm bại” khi cho rằng: “Nếu mô hình Lâm - Trump được xem là tương lai của thương mại quốc tế, thì Việt Nam phải tự hỏi: ai sẽ bảo vệ lợi ích quốc gia, nếu chính quyền không bị ràng buộc bởi pháp quyền và tiếng nói tự do của nhân dân? Đó chính là lúc lực lượng đối lập cần lên tiếng”. Đài Á châu tự do (RFA), trong bài viết “Cơ hội và thách thức nào cho Việt Nam trước mức thuế ông Trump đưa ra?” đã “bình loạn” về cơ hội phát triển khi Thỏa thuận thương mại Việt - Mỹ được ký kết: “Việt Nam liệu có nắm bắt được cơ hội này không? Không. Việt Nam không thể làm được, nếu không có những con người mới. Cuộc cải cách của ông Tô Lâm để chỉnh sửa cơ cấu bộ máy, chứ con người của bộ máy đó vẫn như cũ. Làm sao có thể làm được điều gì mới với những con người cũ kỹ đó?”.

Nguy hiểm hơn, nhiều trang web, mạng xã hội của các tổ chức phản động, phần tử chống đối đã lan truyền cái gọi là “Thư gửi anh chị em công nhân sau tuyên bố ngày 02/7/2025 của Tổng thống Donald J.Trump về thỏa thuận thuế quan giữa Việt Nam và Hoa Kỳ”. Nội dung của lá thư này chủ yếu là đơm đặt xuyên tạc, “ngậm máu phun người” và kích động bạo loạn như “Hệ quả của thuế 20% là: Công nhân bị tăng bóc lột, hoặc bị sa thải”; “Nếu công ty Mỹ yêu cầu giảm giá, thì nhà máy Việt Nam buộc phải: Tăng năng suất: Bắt anh chị em chúng ta làm nhanh hơn, làm nhiều hơn. Giảm chi phí: Cắt lương, cắt thưởng, cắt bảo hiểm, giảm bữa ăn ca. Nếu không thể giảm thêm, thì họ sẽ chọn cách: Cắt hợp đồng, giảm giờ làm, ngừng nhận thời vụ, chuyển nhà máy sang nước khác. Nghĩa là anh chị em công nhân chúng ta: Làm thì bị bóc lột thêm. Không làm thì bị đuổi”.

Việc Thỏa thuận thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ được ký kết, Mỹ cam kết cắt giảm đáng kể thuế đối ứng đối với hàng hóa Việt Nam là một dấu mốc mang tính bước ngoặt trong quan hệ kinh tế song phương, là “cú hích” chiến lược đối với sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân - động lực tăng trưởng chủ đạo được xác định trong Nghị quyết số 68. Khi rào cản thuế quan dần được tháo bỏ, cánh cửa thị trường Mỹ trở nên rộng mở hơn cho các doanh nghiệp Việt.

Cơ hội không chỉ ở gia tăng kim ngạch xuất khẩu mà sâu xa hơn là khả năng mở rộng quy mô sản xuất, tái cấu trúc chuỗi cung ứng và từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh công nghệ, quản trị và tiêu chuẩn chất lượng của khu vực kinh tế tư nhân. Việc giảm thuế không đơn thuần là giảm chi phí, nó là lời mời vào sân chơi lớn, nơi hàng hóa Việt buộc phải cạnh tranh bằng chất lượng, thương hiệu và tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn quốc tế. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp tư nhân vươn lên khỏi tư duy “gia công” sang “sáng tạo giá trị”, có sức cạnh tranh riêng trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Ở chiều ngược lại, việc Việt Nam cam kết mở cửa cho hàng hóa Mỹ như ô tô phân khối lớn, sản phẩm công nghệ cao sẽ là phép thử lớn đối với năng lực sản xuất trong nước. Các doanh nghiệp tư nhân phải hiểu rằng, cạnh tranh không còn là lựa chọn mà là quy luật sống còn. Thay vì co cụm, đây là thời điểm tư duy lại chiến lược sản phẩm, tái cấu trúc chuỗi giá trị nội địa, đầu tư nghiên cứu phát triển và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa không chỉ vì mục tiêu “thay thế nhập khẩu” mà là để gia tăng hàm lượng giá trị trong từng sản phẩm Việt Nam, vươn lên chuẩn quốc tế./.

Cựu chiến binh Tây Ninh