1. Diễn biến xâm nhập mặn trên sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây
- Trên sông Vàm Cỏ Đông
+ Độ mặn 1,0 g/l vượt qua cầu Bến Lức, huyện Bến Lức (1,8 g/l), cách cửa sông Soài Rạp khoảng 58 km (so với cùng kỳ năm 2021-2022 theo ngày Âm lịch, vượt qua cống Xóm Bồ, huyện Cần Đước (1,2 g/l), cách cửa sông Soài Rạp khoảng 40 km; so với cùng kỳ năm 2020 theo ngày Âm lịch, vượt qua Cầu Đức Huệ (1,1 g/l), huyện Đức Huệ, cách cửa sông Soài Rạp khoảng 130 km).
+ Độ mặn 4,0 g/l gần đến cống Ông Bình, huyện Cần Đước (3,7 g/l), cách sông Soài Rạp khoảng 48 km, (so với cùng kỳ năm 2021-2022 theo ngày Âm lịch, chưa xuất hiện, trên sông Vàm Cỏ Đông độ mặn cao nhất tại cống Xóm Bồ, huyện Cần Đước (1,2 g/l), cách cửa sông Soài Rạp khoảng 40 km; so với cùng kỳ năm 2020 theo ngày Âm lịch, gần đến Cầu Rạch Vong, huyện Bến Lức (3,2 g/l), cách cửa sông Soài Rạp khoảng 72 km).
- Trên sông Vàm Cỏ Tây
+ Độ mặn 1,0 g/l gần đến cống Kỳ Son, huyện Châu Thành (0,5 g/l), cách cửa sông soài Rạp khoảng 62 km (so với với cùng kỳ năm 2021-2022 theo ngày Âm lịch, gần đến cống Chợ Giữa, huyện Châu Thành (0,5 g/l), cách cửa sông soài Rạp khoảng 50 km; so với cùng kỳ năm 2020 theo ngày Âm lịch, đến Ngã 3 Tuyên Nhơn, huyện Thạnh Hóa (1,0 g/l), cách cửa sông Soài Rạp khoảng 110 km).
+ Độ mặn 4,0 g/l gần đến cống Chợ Giữa, huyện Châu Thành (3,7 g/l), cách cửa sông soài Rạp khoảng 50 km (so với với cùng kỳ năm 2021-2022, độ mặn chưa xuất hiện, độ mặn cao nhất trên sông Vàm Cỏ Tây tại cống Sông Cui, huyện Châu Thành (0,5 g/l), cách cửa sông Soài Rạp khoảng 42 km; so với cùng kỳ năm 2020 theo ngày Âm lịch, gần đến cống La Khoa, huyện Thạnh Hóa (3,7 g/l), cách cửa sông soài Rạp khoảng 92 km).
Dự báo: Trong vài ngày tới, khả năng độ mặn sẽ giảm nhẹ do ảnh hưởng của kỳ triều kém.
Theo nhận định của Văn phòng Thường trực Ủy ban Sông Mê Công Việt Nam về nhận định diễn biến mặn tới Đồng bằng sông Cửu Long tháng 02/2023:
Trên cơ sở kết quả dự báo dòng chảy về Đồng bằng sông Cửu Long và dự báo triều tháng 02/2023, ranh mặn 1,0 g/l vào sâu nhất trên ba nhánh sông lớn là sông Hậu, sông Tiền và sông Vàm Cỏ Tây (sâu hơn từ 3-7 km so với TBNN), nhưng khi so sánh với xâm nhập mặn cùng kỳ tháng 01/2022 xâm nhập mặn sâu hơn trên sông Tiền, nhưng lại ít hơn ở sông Vàm Cỏ Tây và sông Hậu; ranh mặn 4,0 g/l trên ba nhánh sông vào sâu hơn so với Trung bình nhiều năm từ 4-5 km, và sâu hơn so với tháng 01/2022 từ 0-2 km.
Theo như các phân tích ở trên, nền dòng chảy đầu mùa khô năm 2023 tiếp tục sụt giảm, từ thời gian này, mặn sẽ xâm nhập mạnh hơn vào trong nội đồng. Mặn xâm nhập sâu nhất trong tháng 02/2023 sẽ trong khoảng từ ngày 19-22/02, do đó các khu vực thường xuyên bị ảnh hưởng mặn cần theo sát các thông tin giám sát mặn và các bản tin dự báo xâm nhập mặn để vận hành công trình ngăn mặn phù hợp tranh thủ lấy nước trữ vào trong hệ thống kênh rạch.
Do nguồn nước về sẽ ngày càng khan hiếm hơn trong mùa khô, đề nghị các địa phương lên kế hoạch lấy nước luân phiên trên các sông kênh, nhằm tránh hiện tượng cạn kiệt cục bộ, dẫn đến xâm nhập mặn có thể sâu hơn. Các các huyện thường xuyên bị nhiễm mặn bao gồm: Tân Trụ, Bến Lức, Thủ Thừa, Cần Đước, Cần Giuộc, Thạnh Hóa và Tp. Tân An (Tỉnh Long An); Gò Công Đông, Gò Công Tây, Thị xã Gò Công, Chợ Gạo, Tân Phú Đông (Tỉnh Tiền Giang); Ba Tri, Bình Đại (Tỉnh Bến Tre); Cầu Ngang, Trà Cú, Tiểu Cần, Châu Thành (Tỉnh Trà Vinh); Mỹ Xuyên, Long Phú, Thạnh Trị, Ngã Năm (Tỉnh Sóc Trăng); Vĩnh Lợi, Hòa Bình, Phước Long (Bạc Liêu); Vĩnh Thuận, An Biên, Hòn Đất, Giang Thành (Tỉnh Kiên Giang) và các huyện Long Mỹ, Vị Thủy, Ngã Bảy, Vị Thanh (Tỉnh Hậu Giang).
Theo Đài Khí tượng Thuỷ văn tỉnh Long An dự báo về độ mặn từ ngày 23/02 đến ngày 02/3/2023:
Mực nước trên sông Mê Công xuống chậm, dòng chảy trên sông Mê Công lớn hơn cùng kỳ năm 2022 và TBNN khoảng 07-20%.
Khu vực miền Tây Nam Bộ khả năng có mưa nhỏ vào 1-2 ngày đầu tuần.
Mực nước các sông đạt đỉnh triều cường cuối tháng Giêng đầu tháng Hai âm lịch và bắt đầu xuống. Độ mặn các sông xuống theo triều. Độ mặn cao nhất xuất hiện vào đầu tuần tuần xấp xỉ hoặc thấp hơn cùng kỳ năm 2022.
Dự báo ranh giới độ mặn 4 gam/lít xâm nhập sâu vào nội đồng hơn 60 km ở Vàm Cỏ Tây (xã Phước Tân Hưng, huyện Châu Thành, Xã Đức Tân, huyện Tân Trụ), hơn 60km ở sông Vàm Cỏ Đông (Long Cang, huyện Cần Đước, Tân Bình, huyện Tân Trụ).
Dự báo ranh giới độ mặn 1 gam/ lít xâm nhập sâu vào nội đồng hơn 70km ở Vàm Cỏ Tây (Bình Qưới, huyện Châu Thành, xã Bình Tịnh, huyện Tân Trụ), hơn 77km ở sông Vàm Cỏ Đông (Lương Hòa, Thạnh Hòa, Bến Lức).
Dự báo nguồn nước:
- Khu vực huyện Cần Đước không lấy được nước ngọt kể cả vào lúc triều thấp. Trên sông Vàm Cỏ Tây, từ Tân An trở lên có khả năng lấy được nước vào lúc triều thấp đến ngày 25/2/2023 đến ngày 02/3/2023.
- Trên sông Vàm Cỏ Đông, khu vực Bến Lức trở lên có khả năng lấy được nước vào lúc triều thấp đến ngày 27/2/2023 đến ngày 02/3/2023. Khu vực Lương Hòa, Thạnh Hòa, An Thạnh, Đức Hòa có thể lấy nước vào lúc triều thấp từ ngày 25/2/2023 đến ngày 02/3/2023.
- Khu vực Tuyên Nhơn có thể lấy nước bình thường.
3. Kiến nghị
Đề nghị Trung tâm Quản lý khai thác công trình thủy lợi Long An phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp các huyện phía Nam và thành phố Tân An thường xuyên theo dõi diễn biến độ mặn và xây dựng kế hoạch vận hành các cống đầu mối hợp lý, kiểm tra và có kế hoạch xử lý triệt để các cửa cống bị rò rỉ để phủ bạt, thay thế các ron cửa cống bị hư hỏng để tránh tình trạng nước mặn xâm nhập vào bên trong nội đồng nhằm đảm bảo nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp và cấp nước sinh hoạt cho người dân.
Đề nghị UBND các huyện phía Nam và thành phố Tân An chỉ đạo các cơ quan chuyên môn ở địa phương thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình chất lượng nước trên website Phòng, chống thiên tai của tỉnh (http://pctt.longan.gov.vn), hoặc fanpage: https://www.facebook.com/ThongtinPCTTLongAn và trên các bản tin dự báo, cảnh báo về nguồn nước, xâm nhập mặn của cơ quan chuyên môn về Khí tượng Thủy văn như: Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (http://www.nchmf.gov.vn), Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam (http://www.siwrr.org.vn), Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Long An để kịp thời thông tin, tuyên truyền rộng rãi đến người dân trên các đài truyền thanh huyện, xã về tình 6 hình chất lượng nguồn nước trên các tuyến sông và trong nội đồng, đồng thời khuyến cáo người dân không lấy nước ở các khu vực đã bị nhiễm mặn; tranh thủ lấy nước, tích trữ nước vào ao, đồng ruộng, các trang thiết bị có thể trữ nước (bồn chứa, túi chứa nước …) khi nguồn nước còn dồi dào và nước mặn chưa xâm nhập vào các kênh, rạch nội đồng, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, tránh lãng phí và làm ô nhiễm nguồn nước nhằm đảm bảo cung cấp đủ nguồn nước tưới phục vụ sản xuất và sinh hoạt an toàn./.
BLA