Tiếng Việt | English

05/10/2025 - 07:45

Hãy để con tự lập để vững bước vào đời

​Là cha mẹ, ai cũng luôn mong muốn dành những điều tốt đẹp nhất cho con. Tuy nhiên, sự yêu thương, bao bọc quá mức đôi khi lại vô tình khiến các em thiếu đi khả năng tự lập. Khi bước vào giai đoạn đi học xa nhà, nhiều em lúng túng trong việc xoay xở với cuộc sống thường nhật. Bởi vậy, dạy con tự lập từ sớm không chỉ giúp trẻ trưởng thành, tự tin hơn mà còn là hành trang cần thiết để các em vững vàng bước vào đời.

Không khó để bắt gặp hình ảnh những bạn trẻ, thậm chí đang tuổi học THPT hay đại học vẫn quen với việc “cha mẹ lo hết”. Nhiều em chưa từng tự nấu một bữa ăn, chưa biết giặt giũ quần áo, lúng túng trong việc quản lý chi tiêu cá nhân. Điều này là do phụ huynh vì thương con mà làm thay, lo thay từ những việc nhỏ nhất như xếp quần áo, dọn phòng, chuẩn bị sách vở,...

Hệ quả là khi con bước ra môi trường mới, nhất là khi đi học xa nhà, sự bỡ ngỡ, thiếu kỹ năng sống dễ khiến các em bị động, thậm chí rơi vào căng thẳng. Có em kể rằng chỉ vì không biết nấu cơm, không biết cân đối chi tiêu mà luôn phải “cầu cứu” cha mẹ.

Việc rèn luyện tính tự lập từ khi còn nhỏ giúp các em không bỡ ngỡ khi đi học xa nhà

Em Nguyễn Thị Thúy Duyên - sinh viên năm nhất, Trường Đại học Công Thương TP.Hồ Chí Minh, chia sẻ: “Ngày đầu nhập học, em phải tự đi chợ, nấu ăn. Nhưng vì trước giờ toàn mẹ làm nên em luống cuống, không biết phải làm sao. Lúc đó mới thấy mình thiếu kỹ năng cơ bản. Sau mấy tháng thì cũng quen dần, nhưng nếu em được tập cho biết trước thì chắc đỡ bỡ ngỡ hơn”.

Nhiều bậc cha mẹ cũng bắt đầu nhận thấy việc nuôi dạy con chỉ chú trọng học hành mà thiếu rèn luyện kỹ năng sống là chưa đủ. Chị Nguyễn Thị Trúc Nguyên (ngụ xã Thuận Mỹ, tỉnh Tây Ninh) cho biết: “Ngày trước, vợ chồng tôi hay chiều con, sợ con vất vả nên gần như lo hết mọi thứ. Thế nên khi con gái thi đậu đại học và chuẩn bị lên TP.Hồ Chí Minh, tôi lo lắng lắm. Vậy là mấy tháng hè, tôi tập cho cháu nấu vài món ăn đơn giản, hướng dẫn cách giặt quần áo, dọn phòng. Ban đầu con than khó nhưng dần dần cũng làm được. Tôi thấy con dần tự tin, mình cũng yên tâm hơn”.

Không ít phụ huynh chia sẻ rằng chính trải nghiệm tự lập đã khiến con họ trưởng thành nhanh chóng. Các em biết trân trọng công sức của cha mẹ, biết quý giá trị lao động và học cách quản lý thời gian hợp lý hơn. Theo các chuyên gia tâm lý, tự lập là nền tảng của sự trưởng thành. Trẻ được rèn tính tự lập từ nhỏ sẽ tự tin hơn trong cuộc sống, biết quản lý chi tiêu, rèn kỹ năng ứng xử, giao tiếp và trưởng thành.

Em Phan Thanh Tâm - sinh viên năm nhất, Trường Cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng (TP.Hồ Chí Minh), bày tỏ: “Cha mẹ em hay để em tự nấu ăn, tự đi xe đạp đi học, tự sắp xếp việc nhà. Em được rèn luyện tính tự lập này từ khi còn nhỏ. Nhiều lúc bạn bè chọc là con trai mà bị bắt làm việc nhà nhưng em thấy không sao cả. Nhờ vậy mà bây giờ khi đi học xa, em không bỡ ngỡ như một số bạn”.

Chị Nguyễn Thị Phượng (ngụ xã Thuận Mỹ), mẹ của Tâm, chia sẻ: “Tự lập trước hết là để con biết tự lo cho mình. Việc nhà là trách nhiệm chung, không phân biệt trai hay gái. Tôi không vì con là con trai mà cưng chiều, để con không phải động tay vào việc gì. Ngay từ cấp 2, Tâm đã được rèn thói quen phụ giúp cha mẹ trong việc nhà. Con làm có thể sai, nhưng sai thì sửa. Nếu cứ sợ con không làm được mà làm thay, bao bọc mãi thì sau này con cũng không biết tự làm gì”.

Việc dạy con tự lập không thể “một sớm một chiều” mà cần quá trình rèn luyện từ nhỏ. Cha mẹ có thể giao việc phù hợp theo độ tuổi; khuyến khích con tự làm, không làm thay; tạo cơ hội trải nghiệm hay trò chuyện, định hướng giúp con hiểu ý nghĩa của tự lập là chuẩn bị hành trang để con trưởng thành.

Dạy con tự lập không phải là tách con ra khỏi vòng tay cha mẹ mà là một cách để con biết tự lo cho mình trong những tình huống cần thiết. Trong bối cảnh nhiều học sinh, sinh viên ngày nay phải xa nhà để học tập, kỹ năng tự lập vô cùng quan trọng. Dạy con biết tự lo cho bản thân từ sớm giúp con vững vàng trước thử thách, trưởng thành, sống có trách nhiệm hơn./.

Thùy Minh - Thu Thảo

Chia sẻ bài viết