Những thách thức đặt ra
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Long An, CĐS tác động mạnh mẽ trên tất cả lĩnh vực của đời sống xã hội như ứng dụng dữ liệu lớn vào dịch vụ tài chính, quản lý đầu tư, bán lẻ và thanh toán tài chính trong ngân hàng, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm cải thiện chi phí, năng suất, hiệu quả trong nông nghiệp, cơ khí, điện lực hay chăm sóc y tế,... Phần lớn mọi người đều làm việc với máy vi tính và sử dụng các ứng dụng trên điện thoại thông minh mỗi ngày. Hoạt động mua sắm, giao lưu, tìm kiếm cơ hội việc làm, hợp tác diễn ra trên không gian mạng ngày càng tăng. Các cuộc trò chuyện qua Messenger, Snapchat, Zalo,... trở nên phổ biến. Mạng xã hội như Twitter, Facebook, TikTok,... là một phần không thể thiếu trong đời sống của mỗi cá nhân, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Các lãnh đạo tỉnh nhấn nút ra mắt Trung tâm IOC và Kho cơ sở dữ liệu tỉnh Long An
Nhận thức rõ ưu thế cũng như những tác động mãnh liệt của CĐS, Đảng và Nhà nước ta đã chủ trương nhanh chóng đón nhận và bắt kịp để tạo ra cơ hội, lợi thế cạnh tranh cũng như sự lớn mạnh của đất nước trong tương lai. Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, Báo cáo Chính trị về định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030 và Nghị quyết số 52-NQ/TW, ngày 27/9/2019 đã xác định rõ mục tiêu cấp bách đẩy nhanh quá trình CĐS. Trên cơ sở đó, ngày 03/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình CĐS quốc gia đến năm 2025, định hướng đến 2030, nêu rõ chủ trương xây dựng Chính phủ số, phát triển kinh tế số trên cơ sở ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Mục tiêu của chương trình CĐS quốc gia không chỉ dừng lại ở mức độ nâng cao năng lực cạnh tranh kinh tế, kinh tế số chiếm 30% GDP, gia tăng tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, từng lĩnh vực mà quan trọng hơn là đưa Việt Nam trở thành 1 trong 30 nước dẫn đầu về an toàn, an ninh mạng. Tính đến tháng 01/2020, nước ta có 68,17 triệu người (chiếm 70% dân số) sử dụng Internet (đứng 12 trên thế giới và thứ 6 châu Á), 65 triệu người sử dụng mạng xã hội, chủ yếu là Facebook (đứng thứ 7 trong số 10 quốc gia sử dụng Facebook nhiều nhất), trong đó, đa số là thanh niên, trí thức trẻ.
Bên cạnh tiện ích không thể phủ nhận, cần phải thấy rằng thông tin trên mạng xã hội như hình ảnh, bài đăng, clip, cuộc trò chuyện,... đều có thể tác động đến sự thật, lòng tin, hành vi và cuộc sống của mỗi cá nhân. Sự kết nối chặt chẽ giữa con người và các phương tiện kỹ thuật số trong xã hội hiện đại đã làm giảm mức độ tương tác với những người xung quanh và hạn chế sự liên hệ với cuộc sống thực. Mọi tìm kiếm đều có sẵn trên Internet, mỗi cú nhấp chuột là một lượng thông tin lớn được truyền tải đến người dùng, trong đó, không thiếu những thông tin xấu, độc hại, xuyên tạc. Nhu cầu truy cập, tìm kiếm mỗi ngày càng lớn, sự kết nối với cuộc sống thực, với mọi người xung quanh ngày càng giảm, dẫn đến khả năng nhận biết và sàng lọc thông tin bị hạn chế, điều này tạo cơ hội cho các tổ chức, thế lực thù địch lợi dụng tấn công vào an ninh tư tưởng, làm suy yếu niềm tin của nhân dân theo nhiều cách khác nhau và dễ dàng hơn. Hơn nữa, do lượng người dùng mạng xã hội nhiều nên các nguy cơ tấn công vào an ninh tư tưởng, an ninh mạng của nước ta trở nên thường trực hơn.
Các thủ đoạn chống phá
Tận dụng ưu thế của không gian mạng, các phương tiện truyền thông cũng như các đặc điểm về người dùng của nước ta, các thế lực thù địch xác định đây là địa hạt quan trọng cần có sự chuẩn bị tài chính và công nghệ. Trong khi đó, một số nơi, lực lượng và cơ sở vật chất của chúng ta còn non yếu, nhiều cán bộ, đảng viên thiếu ý thức, trách nhiệm trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, lệch lạc nên các thế lực thù địch đã đẩy mạnh sử dụng hàng loạt website, thư điện tử, Zalo, Messenger, các đài phát thanh tiếng Việt,... để tung lên những ấn phẩm, tin tức xấu, độc, hình ảnh “giật gân” từ các trang tin nước ngoài ngụy tạo thành hình ảnh trong nước chèn vào các nội dung xuyên tạc nhằm mục đích làm suy giảm niềm tin, gây chia rẽ nội bộ, làm mất ổn định chính trị và an ninh tư tưởng ở đất nước ta. Những thủ đoạn của chúng ngày càng diễn ra tinh vi và phức tạp nhằm phủ nhận học thuyết Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Chúng còn ra sức phủ nhận chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng, công kích đường lối, chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước ta. Đặc biệt, để thực hiện thành công mưu đồ gây chia rẽ, mất đoàn kết nội bộ, dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, các thế lực thù địch tìm mọi cách xuyên tạc, bôi nhọ cán bộ, đảng viên.
Mặt khác, chúng lợi dụng kết quả của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý cán bộ, đảng viên sai phạm để xuyên tạc, vu khống là “đấu đá nội bộ”, “phe cánh”, “trả thù cá nhân”. Ngoài ra, chúng bịa đặt đưa ra những sai trái về đời tư, tình trạng sức khỏe, nhân phẩm, trình độ, năng lực của cán bộ, đảng viên để gây hoang mang, nghi ngại trong nhân dân,...
Đấu tranh bảo về nền tảng tư tưởng của Đảng trong chuyển đổi số là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách hiện nay
Nhận diện và đấu tranh với những thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị lợi dụng các phương tiện kỹ thuật số tấn công vào nền tảng tư tưởng của Đảng là yêu cầu then chốt trong kiến tạo nền móng CĐS để phát triển đất nước, bên cạnh huy động sức mạnh của hệ thống chính trị và nhân dân thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết cần tập trung các vấn đề quan trọng sau:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền với cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, xuyên tạc, bảo vệ an ninh tư tưởng, an ninh quốc gia. Mỗi cán bộ, đảng viên phải có ý thức tự rèn luyện bản lĩnh chính trị, giữ vững niềm tin vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội và sự lãnh đạo của Đảng, chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; luôn nêu cao tinh thần nêu gương trong cuộc chiến chống lại quan điểm sai trái, thù địch, chủ động phản bác lại các thông tin xấu, độc và đóng vai trò tiên phong, lan tỏa những thông tin tích cực góp phần định hướng dư luận xã hội.
Đoàn viên, thanh niên tham gia tập huấn cách tìm kiếm thông tin việc làm trên hệ thống Trung tâm Dịch vụ Việc làm Long An. Ảnh Trà Long
Hai là, xây dựng và nâng cao nhận thức về chủ trương, chính sách CĐS của Đảng và Nhà nước với sự nghiệp phát triển đất nước. Cần nhận thức và xác định CĐS là xu thế tất yếu, vừa tạo ra cơ hội và thách thức cho đất nước, vừa bảo đảm an ninh quốc gia, giữ vững an ninh tư tưởng, kịp thời ngăn chặn các nguy cơ xâm phạm đến nền tảng tư tưởng của Đảng cũng như quyền riêng tư của mỗi người dân; đồng thời là nhiệm vụ quan trọng trong quá trình xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số. Người dân đóng vai trò trung tâm; máy tính và thiết bị thông minh chính là phương tiện gắn liền với mỗi người dân trong quá trình CĐS. Để nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân về an ninh tư tưởng trong quá trình tham gia vào CĐS cần tuân thủ các giá trị đạo đức truyền thống của dân tộc Việt Nam và giá trị đạo đức căn bản của nhân loại, nhằm nâng cao trách nhiệm, tinh thần thượng tôn pháp luật và ý thức đấu tranh với những thủ đoạn xâm phạm an ninh tư tưởng.
Ba là, tăng cường quản lý không gian mạng xã hội, kịp thời phát hiện, xác định chính xác các thông tin sai lệch, xuyên tạc, kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, gỡ bỏ. Phát huy tối đa lợi thế công nghệ thông tin và mạng lưới báo chí chính thống, chủ động đưa tin phản ánh kịp thời nhằm phản biện thông tin sai lệch, xấu, độc, góp phần định hướng dư luận xã hội; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nắm bắt tư tưởng, tâm trạng xã hội qua các fanpage, group, blog...; đồng thời, xây dựng các trang Facebook, Twitter, Zalo với những thông tin đề cao tinh thần đoàn kết, "tương thân, tương ái", người tốt, việc tốt,... lan tỏa những điều tốt đẹp, góp phần loại bỏ thông tin xấu, độc, bóp méo, xuyên tạc sự thật.
Xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số là xu thế tất yếu trong bối cảnh thông tin bùng nổ và sự phát triển vượt bậc của các phương tiện công nghệ hiện đại. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu đó, cần chú trọng đến bảo đảm an ninh quốc gia, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; nhận thức rõ những thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị trong bối cảnh CĐS để có những giải pháp hiệu quả nhằm tận dụng các lợi thế và vượt qua các thách thức, đưa đất nước phát triển ổn định và bền vững./.
Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy - Hoàng Đình Cán