Đến cù lao Ông Hổ thăm Khu lưu niệm Bác Tôn

Tượng ông Hổ được đặt nơi trang nghiêm

Sự tích về cù lao Ông Hổ

Để tham quan cù lao Ông Hổ thì du khách phải đón phà Ô Môi từ bên phía TP.Long Xuyên qua (hoặc thuê thuyền riêng). Cả bến thuyền và phà đều nằm kề chợ Long Xuyên nên rất thuận tiện.

Qua đến ốc đảo, du khách sẽ thấy ngay hai bức tượng hổ to lớn được tạc bằng đá uy nghi trấn cổng. Đó là biểu tượng của vùng đất này từ hơn 300 năm qua. Theo nhiều bậc cao niên, thuở xưa, vùng đất này được phù sa bồi đắp, nổi lên giữa dòng sông Hậu, cây cối rậm rạp hoang sơ, rắn độc, hùm dữ tụ quần nên không người lui tới. Đến thời khẩn hoang, người dân bắt đầu đến đây dựng nhà, lập làng, làm ăn và sinh sống cho đến ngày nay.

Gắn liền với địa danh Ông Hổ có rất nhiều truyền thuyết để giải thích tên gọi này. Một trong những truyền thuyết được người dân lưu truyền nhiều nhất là xưa kia có vợ chồng ông lão chèo xuồng đi bắt cá, lượm củi thì thấy bám trên mảng lục bình trôi trên sông con vật giống như mèo nhưng khi đến gần không phải mèo mà là con hổ con vừa đói, vừa rét.

Thấy thương nên ông bà đem về chăm sóc. Con hổ dần lớn lên trong tình thương đó nên rất hiền lành. Khi ông bà qua đời, người dân đến vùng này sinh sống nhiều hơn nên hổ lui vào rừng sâu. Hàng năm, đến ngày giỗ của ân nhân, hổ đều mang về con heo rừng hoặc nai rừng đặt bên mộ rồi đi.

Lần cuối cùng, người ta thấy hổ đi quanh mộ ông bà và đến nửa đêm thì hổ chết cạnh đó. Thương con vật sống có tình, dân làng chôn cất con vật giữa hai nấm mồ của ông bà. Từ đó, dân làng lập miếu thờ ông Hổ và đặt tên cho cù lao này là cù lao Ông Hổ. Tên gọi cù lao Ông Hổ là niềm tự hào của người dân nơi đây, bà con hay nói với nhau đó là hổ nghĩa, hổ tình, không phải hổ dữ.

Nơi đây có ngôi Bửu Long cổ tự mà người dân còn hay gọi với cái tên thân thương “chùa Ông Hổ”. Chùa Ông Hổ diện tích nhỏ, nằm thu mình dưới tán những cây dầu cổ thụ nhưng mang đậm nét cổ xưa. Đối với những người muốn tìm hiểu về văn hóa thì chùa Ông Hổ sẽ là điểm dừng chân thú vị vì mọi thứ đều có giá trị, từ tượng thờ, không gian, điển tích,...

Hàng năm, lễ giỗ ông Hổ được tổ chức vào ngày 28/10 (Âm lịch) với sự tham gia đông đảo người dân địa phương cũng như du khách gần xa. Đây là dịp cầu mong mùa màng bội thu, quốc thái dân an,...

Thăm khu lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng

Đến cù lao Ông Hổ, không thể không ghé thăm Khu lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Đây là "địa chỉ đỏ" mà bất kỳ du khách nào cũng muốn viếng để tìm hiểu về cuộc đời của người anh hùng dân tộc Tôn Đức Thắng. Nơi đây trước là nhà thân sinh của Bác Tôn (cụ Tôn Văn Đề cất năm 1887), được công nhận Di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1984.

Nhân dịp kỷ niệm sinh nhật lần thứ 110 của Chủ tịch Tôn Đức Thắng, chính quyền và nhân dân tỉnh An Giang đã khánh thành Khu lưu niệm và đền thờ Bác Tôn với nhiều công trình mới được xây dựng trên khuôn viên 6,7ha. Năm 2012, nơi đây được Chính phủ công nhận Di tích quốc gia đặc biệt.

Khu di tích có: Nhà trưng bày giới thiệu về cuộc đời hoạt động của Bác Tôn, nhà lưu niệm thời niên thiếu, đền tưởng niệm, nhà trưng bày các tác phẩm nghệ thuật điêu khắc gỗ, chiếc phi cơ chở Bác Tôn vào Sài Gòn để làm lễ mít-tinh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, phục chế mô hình nhà lán của Bác Tôn ở Thái Nguyên, cầu treo dài 80m đón khách tham quan bằng đường sông và nhiều tác phẩm văn học - nghệ thuật khác. Mỗi khu có một vẻ đẹp riêng, được thiết kế lồng ghép với hệ thống công viên, những con rạch cảnh, cầu kiều, ao cá cùng với những con đường rợp bóng cây xanh đã làm cho khu lưu niệm càng thêm gần gũi.

Ngôi nhà thời niên thiếu của Chủ tịch Tôn Đức Thắng được phục dựng

Nhà trưng bày về cuộc đời và sự nghiệp của Bác Tôn có các hình ảnh, hiện vật, các tư liệu và phim hình sống động giúp chúng ta hiểu thêm về Bác Tôn, một tấm gương sáng của dân tộc ta về chí khí kiên cường, đạo đức cách mạng, khiêm tốn, giản dị.

Trong khuôn viên khu lưu niệm còn lưu giữ nguyên trạng những hình ảnh, hiện vật gắn với thuở thiếu thời của Bác Tôn - đó là căn nhà sàn lót ván 3 gian, 2 chái lợp ngói âm dương cùng với những đồ vật, đồ dùng sinh hoạt trong gia đình, lũy tre xanh đầu ngõ soi bóng xuống sông Hậu theo thế “Long chầu Nguyệt”. Đã mấy trăm năm nhưng lũy tre vẫn xanh tốt, những ao cá trong vườn vẫn rực màu hoa sen, hoa súng, những vườn cây quanh năm hoa trái trĩu cành,...

Cù lao Ông Hổ là vùng đất lấy chữ “Đức” làm gốc, con người sống nhân hậu, nghĩa tình, thủy chung son sắt. Thuở Bác Tôn chào đời, cụ Tôn Văn Đề - thân sinh của Bác Tôn và các bậc Nho học nhận thấy cậu bé mặt mũi khôi ngô, tuấn tú, nhân tướng toát lên vẻ thanh cao, giàu chí khí nên đã dùng chữ đệm là “Đức” trước tên là chữ “Thắng” và dự đoán: Cù lao này có long mạch, nhất định sau này cậu bé sẽ là bậc gánh trọng trách của xã tắc, non sông.

Với những truyền thuyết gắn với hiện thực về mảnh đất "chôn nhau cắt rốn" của Bác Tôn nên cù lao Ông Hổ từ lâu đã thu hút sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước mỗi khi đến An Giang. Tình cảm đó đã được đúc kết trong ca dao Nam Bộ:

Dù ai xuôi ngược bốn bề

Chưa đến Ông Hổ chưa về An Giang.

Ngày nay, cù lao Ông Hổ đã trở thành địa chỉ đặc biệt thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. Ngoài hai địa danh trên, ở vùng đất trù phú này còn có hàng trăm ngôi nhà cổ, đình thần Mỹ Hòa Hưng trăm tuổi, làng bè nuôi cá, vườn táo hồng xanh mướt mắt,... Cứ đến dịp lễ, tết, du khách khắp nơi lại nô nức xuống phà Ô Môi qua sông Hậu để đến với cù lao Ông Hổ thưởng ngoạn, về nguồn./.

Trần Thái Học