Nâng cao kiến thức pháp luật cho người dân

Trong đời sống xã hội, pháp luật có vai trò đặc biệt quan trọng, vừa là công cụ quản lý nhà nước hữu hiệu, vừa tạo hành lang pháp lý an toàn, tin cậy, thuận lợi cho sự phát triển KT -XH. Vì thế, cùng với việc không ngừng xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), đưa pháp luật vào cuộc sống trở thành yêu cầu cấp thiết, cần được thực hiện thường xuyên, liên tục và hiệu quả với nhiều hình thức, biện pháp phù hợp nhằm làm cho tinh thần thượng tôn pháp luật thực sự thấm sâu vào ý thức, hành vi, hoạt động của mọi người dân, cơ quan, tổ chức và toàn xã hội.

Luật PBGDPL ra đời, có hiệu lực ngày 01/1/2013, đã quy định quyền được thông tin về pháp luật và trách nhiệm tìm hiểu, học tập pháp luật của công dân; nội dung, hình thức PBGDPL; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và các điều kiện bảo đảm cho công tác PBGDPL. Điều 8 Luật PBGDPL cũng quy định: “Ngày 09/11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội”.

Thực hiện Luật PBGDPL, những năm gần đây, công tác tuyên truyền, PBGDPL được thực hiện bằng nhiều hình thức, qua đó góp phần nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân, tạo thuận lợi để đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến gần hơn với cuộc sống, góp phần quan trọng trong phát triển KT - XH, giữ gìn an ninh chính trị, an toàn xã hội tại địa phương.

Đặc biệt, thông qua Ngày Pháp luật, mọi tổ chức, cá nhân, công dân có ý thức tuân thủ pháp luật tốt hơn. Đây còn là dịp để đánh giá lại những kết quả đã đạt và những hạn chế trong hoạt động xây dựng, thực thi pháp luật. Qua đó, những người thi hành pháp luật cũng sẽ nhận được những thông tin phản hồi, những đánh giá về việc thực hiện các quy định pháp luật, hiệu quả của hệ thống pháp luật trong đời sống xã hội; từ đó, hoàn thiện hơn hệ thống pháp luật, cũng như cải thiện, nâng cao hoạt động của hệ thống tư pháp.

Bên cạnh một số mặt tích cực, nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng, do nhiều yếu tố khác nhau khiến mức độ hiểu biết, nhận thức pháp luật của người dân nói chung đến nay vẫn còn hạn chế, đặc biệt là người dân khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới,…

Do hạn chế nhận thức về pháp luật nên nhiều người không chấp hành, có những hành vi chống đối, cản trở người thi hành công vụ, thậm chí chống đối người thi hành công vụ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, gây khó khăn cho các cơ quan bảo vệ pháp luật. Bên cạnh đó, cũng không ít trường hợp người dân bị xâm hại về quyền lợi mà không biết sử dụng công cụ pháp luật để đòi hỏi, yêu cầu các cơ quan bảo vệ pháp luật bảo vệ quyền lợi cho mình,...

Để nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL cũng như nhận thức về pháp luật của người dân, các cấp, ngành cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với các cấp ủy Đảng, cơ quan, ban, ngành, đơn vị, địa phương trong công tác PBGDPL; thường xuyên củng cố, kiện toàn Hội đồng phối hợp PBGDPL các cấp; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác PBGDPL như trên các phương tiện thông tin đại chúng, khai thác tính tích cực và hiệu quả của mạng xã hội như Zalo, Facebook,...

Cùng với đó, phải thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và hòa giải viên ở cơ sở để họ làm tốt công tác này ở địa phương; phát triển mạnh mẽ các lực lượng bổ trợ tư pháp, phát triển đội ngũ luật sư về số lượng, chất lượng, phân bố rộng khắp ở các địa phương để kịp thời hỗ trợ, tư vấn, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người dân và giúp người dân sử dụng pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Đa dạng hóa nội dung, hình thức, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, PBGDPL sẽ giúp pháp luật thực sự đi sâu vào cuộc sống, đến với người dân vùng sâu, vùng xa, biên giới, góp phần giữ ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tại địa phương./.

Thanh Tuyền