Đại biểu Lê Thị Song An: Đề nghị bổ sung vào các khoản được miễn trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân

Chiều 19/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường đối với dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Tham gia tại phiên thảo luận, đại biểu Lê Thị Song An - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Tây Ninh có nhiều ý kiến đóng góp để hoàn thiện dự án luật.

Đại biểu Lê Thị Song An phát biểu tại phiên thảo luận

Về thu nhập miễn thuế được quy định tại Điều 4, đại biểu đề nghị bổ sung lãi trái phiếu chính quyền địa phương vào thu nhập được miễn thuế. Đại biểu Song An cho rằng, về bản chất, trái phiếu Chính phủ và trái phiếu chính quyền địa phương đều là công cụ huy động vốn của Nhà nước để phục vụ cho chi đầu tư phát triển. Khi dự thảo đã miễn thuế đối với lãi trái phiếu Chính phủ thì việc mở rộng miễn thuế cho trái phiếu chính quyền địa phương là hoàn toàn hợp lý, bảo bảo tính thống nhất trong chính sách thuế.

Việc miễn thuế thu nhập đối với nội dung này sẽ góp phần thu hút thêm nhà đầu tư, tạo thêm nguồn lực cho địa phương phát triển hạ tầng và triển khai các chương trình an sinh xã hội. Điều này đặc biệt cần thiết trong bối cảnh hiện nay việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ đặt ra yêu cầu lớn về vốn đầu tư công để xây dựng và hoàn thiện hệ thống hạ tầng.

Việc miễn thuế đối với thu nhập từ lãi trái phiếu chính quyền địa phương cũng không tác động lớn đến nguồn thu ngân sách nhà nước, bởi hiện nay loại trái phiếu này được phát hành theo quy trình chặt chẽ, có kiểm soát và không gây ảnh hưởng đáng kể đến ngân sách Trung ương, đồng thời giúp cân bằng phát triển giữa các vùng, miền, nhất là đối với những địa phương còn khó khăn.

Quốc hội thảo luận tại hội trường trường đối với dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Thu nhập từ chuyển nhượng tín chỉ carbon là thu nhập được miễn thuế quy định tại khoản 16, Điều 4, đại biểu Song An đánh giá cao việc ghi nhận loại thu nhập này, thể hiện sự chủ động của Chính phủ trong thực hiện cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính, đồng thời mở ra một lĩnh vực kinh tế xanh nhiều tiềm năng.

Tuy nhiên, theo dự thảo, thu nhập từ chuyển nhượng tín chỉ carbon chỉ được miễn thuế trong lần chuyển nhượng đầu tiên. Đại biểu cho rằng, quy định này chưa thật sự hợp lý và phù hợp với chủ trương khuyến khích phát triển thị trường carbon của Nhà nước.

Thu nhập từ việc bán tín chỉ carbon đang góp phần quan trọng cải thiện đời sống người dân ở nhiều địa phương, đặc biệt là khu vực có rừng. Việc người dân tham gia bảo vệ rừng không chỉ mang lại thu nhập thực tế mà còn nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của rừng trong phát triển bền vững. Thực tiễn cũng cho thấy từ cơ chế tín chỉ carbon, các khu rừng đã được phục hồi, hệ sinh thái được cải thiện và người dân sẽ quan tâm đến việc trồng rừng hơn.

Bên cạnh đó, thị trường carbon của nước ta hiện nay mới ở giai đoạn khởi động, cần thêm thời gian hoàn thiện thể chế, chính sách và cơ chế giám sát. Việc chưa điều tiết thuế thu nhập cá nhân đối với loại thu nhập này trong giai đoạn đầu sẽ giúp khuyến khích người dân, doanh nghiệp và cộng đồng tích cực tham gia, góp phần thúc đẩy thị trường carbon vận hành hiệu quả, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế xanh, bền vững trong tương lai.

Đại biểu Song An đề nghị, nếu Chính phủ vẫn giữ quy định điều tiết thuế với loại thu nhập này thì cần gia tăng thời gian miễn thuế cho các lần chuyển nhượng tiếp theo để khuyến khích các cá nhân, tổ chức tích cực tham gia thị trường carbon.

Đối với quy định giảm trừ các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo và các khoản giảm trừ khác tại Điều 11, đại biểu Song An đề nghị bổ sung vào danh mục giảm trừ thuế các khoản chi do xây dựng các công trình công cộng, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh. Theo đại biểu, đây là những hoạt động mang tính xã hội, nhân đạo vì cộng đồng, mang lợi ích chung, giúp cải thiện điều kiện sống, nâng cao chất lượng, người dân vẫn cần được khuyến khích bằng các chính sách ưu đãi về thuế.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật chỉ quy định áp dụng đối với cá nhân cư trú, trong khi người nộp thuế là cá nhân không cư trú thì không được hưởng. “Quy định này chưa bảo đảm tính công bằng và chưa thể hiện đầy đủ tinh thần khuyến khích, tôn vinh các hành động nhân đạo, từ thiện” - đại biểu Song An cho biết.

Trên thực tế, việc đóng góp cho các hoạt động từ thiện, nhân đạo xuất phát từ tấm lòng nhân ái và trách nhiệm xã hội của mỗi người, không phụ thuộc vào quốc tịch, giới tính hay nơi cư trú. Do đó, đại biểu Song An đề nghị bổ sung đối tượng được hưởng giảm trừ, đối với các cá nhân không cư trú khi họ có đầy đủ chứng từ khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, đại biểu Song An cũng đề nghị bổ sung vào các khoản được trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân chi phí lãi vay trả cho tổ chức tín dụng khi người dân mua nhà ở xã hội hoặc căn nhà thương mại đầu tiên và duy nhất.

Đại biểu Song An cho rằng, hiện nay, đối với người trẻ và các hộ gia đình có thu nhập trung bình, việc sở hữu nhà ở phần lớn phải dựa vào vốn vay ngân hàng. Nếu khoản lãi vay mua nhà được giảm trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân sẽ là chính sách hỗ trợ thiết thực, giúp giảm gánh nặng tài chính, sớm ổn định chỗ ở và cuộc sống, đúng với mục tiêu an cư lạc nghiệp.

“Chúng ta đang từng bước tích hợp dữ liệu về nhà ở, đất đai vào hệ thống định danh điện tử quốc gia cho phép cơ quan chức năng dễ dàng xác định cá nhân thuộc diện mua nhà lần đầu hoặc chưa sở hữu bất động sản. Việc áp dụng chính sách giảm trừ này hoàn toàn khả thi nếu đi kèm cơ chế kiểm soát phù hợp. Do đó, đề nghị Ban soạn thảo xem xét, bổ sung chi phí lãi vay mua nhà ở xã hội hoặc căn nhà thương mại đầu tiên và duy nhất vào danh mục được trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân, đồng thời quy định cơ chế kiểm soát chặt chẽ thông qua xác nhận của ngân hàng và cơ quan đăng ký đất đai qua mã định danh điện tử để đảm bảo chính sách được áp dụng đúng đối tượng, tránh lợi dụng chính sách” - đại biểu Song An kiến nghị./.

Kiên Định – Ngọc Hoa