Nhớ về một trận tao ngộ chiến hy hữu

Đêm ấy (4-5-1972), chúng tôi di chuyển trận địa. Cũng tại địa bàn Gò Nổi (xã An Ninh Tây, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An) nhưng triển khai ở một hướng khác. Theo nhận định của tham mưu Tiểu đoàn, rất có thể ngày mai địch sẽ theo hướng đó càn vào hòng chọc thủng phòng tuyến của ta.

18 giờ, trinh sát tiểu đoàn phối hợp với trinh sát của Đại đội 25 (đặc công) bám địch để đưa bộ đội vào chiếm lĩnh trận địa. Khoảng 20 giờ, họ trở ra và cho biết tình hình an toàn, không có dấu hiệu địch chuyển quân; liền đó, dẫn bộ đội vào vị trí đã định.

Hôm ấy, tôi được đồng chí Nguyễn Văn Điệp - Đại đội trưởng giao nhiệm vụ đi cùng với trinh sát để nhận vị trí trận địa. Chúng tôi lặng lẽ đi, rất tự tin, ít ai cảnh giác địch vì chính những đồng chí trinh sát đó vừa mới bám địch trở về dẫn đường. 

Chừng hơn 30 phút sau, dưới ánh trăng thượng tuần, đang đi, chúng tôi bất chơt phát hiện mờ mờ hai bên đường rất nhiều tăng bạt, màn tuyn sùm sụp. Có mấy bóng người rất gần, tiến lại.

Đồng chí Nguyễn Văn Lợi (quê Quảng Ninh, sau này là Đại đội trưởng Đại đội 3, Tiểu đoàn 7) tiến đến vỗ vai một người rồi hỏi bằng giọng Nam bộ: "Đơn vzị nào vzậy?" Có tiếng đáp: "Dạ thưa, 25 đó, anh Hai!". Chúng tôi ai cũng nghĩ là lính của Đại đội 25 (đặc công) của Trung đoàn...

Bất chợt, mấy bóng đen chụp vội mũ sắt lên đầu roi lao vào chỗ tối. Hình như chúng phát hiện ra điều gì. Linh cảm của người lính mách bảo có điều chẳng lành, tóc gáy tôi chợt dựng lên, sống lưng ớn lạnh, tôi nghĩ nhanh: "Địch! Chúng đang lao vào ụ súng!".

Tôi xoay ngang AK, mở khóa an toàn, nhắm vào chỗ đó xả đạn, rồi mở rộng hướng, quạt mạnh vào đám tăng màn lổn nhổn. Rất nhiều tiếng la hét thất thanh. Các đồng chí khác cũng hướng AK, B40 vào những chỗ có tăng bạt, nổ súng. Tôi nhằm hướng vừa vào, bật chạy trở lại. Trận tao ngộ chiến bắt đầu!

Súng địch từ hai hướng bắn chéo cánh sẻ vào đội hình hành quân của ta. Nhiều đồng chí hy sinh tại chỗ. Tôi vừa chạy, vừa bò, cốt làm sao thoát nhanh ra khỏi chỗ đó. Đang bò, chợt phát hiện ở phía bên trái những ánh chớp lóe lên liên tục. Tôi hướng nòng AK vào đó, siết cò. Ánh chớp tắt ngấm. Tôi vụt dậy, lao đi. Lúc này pháo sáng địch đã tung lên đầy trời. Cũng may mà ở đó có khá nhiều cây lúp xúp. Tôi chạy lom khom giữa các lùm cây.

Đang chạy, bỗng một ánh chớp và tiếng nổ chát chúa rất gần trước mặt. Tôi chợt thấy nhói đau ở cổ chân và bắp chân trái. Biết mình bị thương nhưng vẫn cố sức chạy tiếp. Được một lúc, tôi chợt thấy tối sầm mặt mày rồi ngã xuống.

Nhờ ánh hỏa châu, tôi phát hiện trước mặt có một cái hố bèn cố hết sức lết nhanh đến đó rồi trườn xuống. Đó là một hố pháo. Lúc này, địch gọi cối 81 và pháo giã cấp tập vào phía sau đội hình chúng tôi để chặn không cho rút.

Lợi dụng ánh sáng, tôi giật vội cuộn băng bên dây lưng xé ra, buộc chặt vết thương. Hai mảnh M79 găm vào chân trái tôi. Một ở cổ chân, một ở bắp chân phía trong. Mất nhiều máu nên tôi bị choáng. Đạn cối địch rơi rất gần nhưng may là tôi đã nằm gọn dưới hố pháo nên không việc gì. Tôi chợt thấy khát nước. Chắc do mất nhiều máu và mồ hôi, tôi thấy trời đất chao đảo rồi tối sầm...

...Tỉnh dậy, thấy mình vẫn nằm dưới hố pháo. Tiếng súng đã im từ lúc nào. Chân trái đau nhói và nặng trịch. Cơn khát cháy họng lại kéo đến. Tôi rút dao găm khoét đất rồi úp mặt vao đấy, hít mạnh mong tìm kiếm chút hơi nước. Nhưng chẳng ăn thua gì. Tôi nắm lấy cổ chân trái gần chỗ bị thương thử nhấc lên, nhưng đau quá và rất nặng. Tôi hoàn toàn mất khả năng định hướng và vô thức trước thời gian, không gian.

Một lần nữa, sức mạnh của bản năng sinh tồn đã giúp tôi nghị lực để vượt qua. Tôi gắng hết sức mình trườn lên khỏi hố pháo. Nhìn lên trời, thấy một ngôi sao lớn, biết là sao mai. Tôi giật mình: "Chết! Trời sắp sáng!" - tôi nghĩ. Nếu không cố gắng vượt ra khỏi chỗ này, sáng ra, địch càn, nhất định chúng sẽ bắt sống hoặc bắn chết.

Cố gắng lắm, tôi mới khoác được AK lên lưng, định hướng, rồi cố lê bước, nhưng không thể được. Tôi đành phải trườn. Cơn khát cháy họng cùng với cái đau đã làm tôi nhanh chóng kiệt sức. Tôi huơ tay trên cỏ cho sương đêm dính vào cánh tay rồi liếm lấy. Những giọt sương ấy như một thứ thần dược đã làm cho tôi hồi tỉnh. Tôi cố gắng bò tiếp...

Không biết được khoảng bao lâu thời gian, chợt thấy phía Đông bầu trời chuyển sang màu trắng. Pháo địch ở các căn cứ đã bắt đầu bắn cầm canh. Tôi nghĩ nhanh: "Mình không thể nào ra được đến bờ sông! Phải nhanh chóng tìm chỗ ẩn nấp". Tôi chọn mấy lùm cây lúp xúp, lá dày và giống như lá nón nhưng cành có gai liền chui thử vào đó (sau này hỏi mới biết đó là cây “mật cật”). Thấy rất kín, tôi nằm luôn như vậy rồi thiếp đi lúc nào không biết nữa...

...Đang mơ màng, tôi choàng mở mắt vì bỗng nghe tiếng phành phạch của trực thăng, rồi nhiều loạt AR15 cùng tiếng lựu đạn và M79 dội lại… Mặt trời đã lên cao, chói chang. Bọn địch đã nống (càn, phát triển) ra giải tỏa. Chúng đang lục soát để tảo thanh. Tôi cố gắng nhấc mình lên quan sát nhưng không thể được vì đau và vướng, chỉ nghe tiếng la hét của những đồng chí bị thương, tiếp theo là những loạt súng roi tiếng rên la im bặt. Tôi biết chúng đang lôi những đồng chí bị thương nặng đêm qua, không chạy được ra bắn. Rồi sẽ đến lượt mình - tôi nghĩ.

Bình tĩnh, tôi cho AK xuống dưới bụng, nằm thu mình lại rồi rút lựu đạn cầm tay. Ngón trái giữa cho vào vòng chốt thép, sẵn sàng. Tôi tính toán, nếu chúng tới mà phát hiện ra tôi, nhất định chúng sẽ gọi hàng. Lúc này dùng súng sẽ bất tiện. Tốt nhất là chọi lựu đạn trước rồi bật dậy dùng AK bắn bồi. Sau đó, hy sinh.

Sự chờ đợi làm cho thần kinh tôi căng như sợi dây đàn. Đang nghĩ mông lung, bỗng có tiếng chửi thề rất gần: "Đ... mẹ, lục soát kỹ đi tụi bây! Chắc nó còn đâu đây!". Thế là "tới số" rồi! - tôi nghĩ . Phen này thế nào chúng cũng sẽ tìm thấy mình. Tôi thấy tim như thắt lại. Trấn tĩnh, tôi chợt nhớ đến kinh nghiệm của các đồng chí cựu binh ở chiến trường. Họ cho biết tụi lính ngụy thường "đánh giặc mồm" để hù dọa. Chúng vờ chửi thề, la hét vu vơ như vậy, nếu ai yếu bóng vía, hoảng sợ sẽ đầu hàng hoặc mất bình tĩnh, làm lộ mục tiêu. Tôi trấn tĩnh, chờ đợi...

Có tiếng nói chuyện rồi tiếng bước chân rất gần. Chúng đã đến! Tôi nín thở. Một chiếc giày xuất hiện cách bụi cây tôi nằm chừng một mét. Tim tôi như ngừng đập. Tên lính nhanh chóng đi qua. Tiếp đến, rất nhiều bước chân khác dẫm theo thằng vừa nãy. Có lẽ do nắng quá nên chúng nhìn ra xa chăng?

Chúng lần lượt đi qua. Không đứa nào phát hiện ra tôi cả. Tôi thở phào. Cơ thể ướt đầm vì mồ hôi. Tôi đang mừng vì có lẽ thế là thoát. Đột nhiên, có tiếng thét rất gần: "Đó! Đó! Nó nằm trong bụi cây đó!". Tôi rút chốt lựu đạn, chuẩn bị ném nếu chúng bước thêm mấy bước nữa. Nhưng rồi hình như cũng tiếng thằng lính đó cười lên sằng sặc và chửi thề: "Đ... mẹ! Về thôi tụi bây, tụi nó chết hết rồi. Đi nữa coi chừng ăn trái gài (lựu đạn gài) của Việt Cộng đó nghen!". Và đột ngột, chúng rẽ sang hướng khác. Tiếng nói xa dần. Thế là thoát - tôi nghĩ thầm.

Lúc này cơ thể tôi như nhão ra. Từ nãy, cơn khát biến đâu mất, giờ nó đột ngột trở lại và càng dữ dội hơn. Tôi bị thương mất nhiều máu từ tối qua, từ sáng đến giờ lại ra nhiều mồ hôi do phản ứng tâm lý cộng với nắng gắt. Mắt tôi hoa lên. Đẩy chốt lựu đạn trở lại, tôi kéo vội một nắm lá cho vào miệng nhai, hòng tìm lấy chút nước, nhưng không thể nào nhai nổi. Khát và đói cùng với đau đớn do vết thương sưng tấy đã làm tôi kiệt sức. Trời đất lại tối sầm... Tôi không còn biết gì nữa...

...Từ từ mở mắt vì chợt thấy man mát, định thần, tôi lục lại trí nhớ. Sự việc dần dần hiện ra như một cuốn phim quay chậm. Trời đã xế chiều. Không gian im lặng gần như tuyệt đối. Ở chiến trường này, sự im lặng như thế này quả là rất hiếm. Tôi thấy chân trái mình như ai đeo vào một tảng đá và nhức nhối vô cùng. Tôi thò tay nới lỏng cuộn băng. Chân trái tê dại và cứng đờ. Suốt từ đêm qua đến giờ nó bị bó trong cuộn băng và ống quần. Tôi thử nhấc lên nhưng không được. Thò tay khóa súng lại, tôi cố lết ra khỏi bụi lá nón. Một lần nữa, sự sống và cái chết lại đặt tôi trước sự lựa chọn. Không còn cách nào khác là phải cố gắng vượt qua.

Khoác AK lên lưng, tôi định hướng, lết bò đi. Lúc này đã gần tối. Tôi nhích từng mét một trong sự hy vọng mong manh. Đang bò, tôi chạm phải sợi dây điện. Ngỡ đó là dây mìn. Tôi giật mình: "Hay là bọn địch gài mìn?" Tôi thử kéo nhẹ sợi dây về phía mình. Biết không phải, tôi thở phào! Thì ra đó là sợi dây thông tin của ta (loại dây điện Liên Xô lúc ấy). Tôi đoán đêm qua, thông tin hữu tuyến của tiểu đoàn rải theo bộ binh vào để liên lạc. Khi trận tao ngộ xảy ra, họ không kịp cuốn, đã bỏ lại trận địa để rút lui. Tôi mừng thầm: "Mình sẽ lần theo sợi dây này để trở ra, mong sao gặp được các đồng chí trở lại tìm kiếm thương binh, tử sĩ!".

Nhưng, bò rồi trườn được một lúc, sợi dây điện cũng hết (do bị đứt). Tuy vậy, tôi đã xác định được hướng và tiếp tục bò. Lúc này trời đã tối hẳn. Không còn cách nào khác là phải tiếp tục nỗ lực tự thân, khắc phục khó khăn để tìm sự sống. Nghỉ sức một lát, tôi lại nhắm hướng Tây bò tới.

Ảnh minh họa: Thiện Mỹ

Đến khoảng 7 giờ tối, đang bò, tự nhiên thoảng trong gió mùi thuốc thơm "Ruby" (hồi đó tôi rất nghiện thuốc lá, nên nghe mùi thuốc là có thể biết loại gì rồi). Tôi giật mình, nghĩ nhanh: "Hay là địch phục kích?". Thận trọng, tôi chuyển AK xuống tay rồi cố trườn bám lên. Càng gần, mùi thuốc càng thơm lựng. Rồi có tiếng nói chuyện thầm thì. Tôi cảnh giác... nhích tới...

Tiếng nói chuyện nghe càng rõ hơn. Lại có cả giọng Nghệ Tĩnh, tôi đoán là bộ đội mình nhưng chưa thật tin; cẩn thận trườn tới một đoạn nữa... Nhìn qua ánh tàn lửa điếu thuốc khi họ rít, thấy vành mũ tai bèo và đầu súng AK dựng bên vai - "Anh em mình!"- tôi nghĩ. Khóa vội súng, tôi la len: "Các đồng chí ơi! Cứu tôi với!"... Rồi tôi chẳng còn biết gì nữa...

...Tỉnh dậy, thấy mình đang nằm trên xuồng. Xung quanh, mấy đồng chí đang gò lưng đẩy xuồng qua đám cỏ bàng. Tôi nghe rõ tiếng người reo lên: "Kìa, cậu ấy tỉnh rồi!". Tôi đòi uống nước, rồi bắt đầu lục lại trí nhớ và biết mình đang được anh em chở bằng xuồng lên “cứ” tiền phương tây ngạn sông Vàm Cỏ thuộc địa bàn Đức Huệ. Nhờ được bón nước và tiêm thuốc trợ lực nên tôi hồi tỉnh khá nhanh.

Khoảng gần 4 giờ sáng thì xuồng đến trạm phẫu tiền phương của Trung đoàn. Tôi được đưa ngay vào để xử lý vết thương. Đã gần hai ngày đêm kể từ lúc bị thương, vết thương bắt đầu nặng mùi. Tôi cứ nghĩ là chân mình sẽ bị hoại tử. Nhưng thật kỳ diệu, vết thương không những không hoại tử mà ngược lại, rất chóng lành. Các đồng chí quân y cho biết vết thương ở cổ chân bị mẻ một miếng xương.

Mấy ngày sau, khi tỉnh táo, tôi mới bắt đầu hỏi chuyện các đồng chí xung quanh. Họ cho hay, hôm đó chúng ta hy sinh mất gần 60 đồng chí. Những người bị thương nặng không ra được, hôm sau khi địch càn ra, chúng lôi lên rồi bắn chết hết.

Ở trạm phẫu này, tôi mới biết mình là 1 trong 6 đồng chí bị thương còn lại tự bò ra được nên sống sót. Sau trận ấy, có tin đồn ra Bắc là tôi đã hy sinh. Ở nhà, mọi người cho rằng tôi không còn nữa. Nghe nói, mẹ tôi ngất lên, ngất xuống, suy sụp hoàn toàn vì tin rằng tôi đã chết. Mẹ khóc tôi đến không còn nước mắt. Mãi đến mấy tháng sau 30-4-1975, ở nhà mới nhận được thư của tôi. Lúc ấy mẹ mới thực sự tin là tôi còn sống.

Trận tao ngộ chiến năm ấy đã đi vào lịch sử, nhưng dư âm về nó thì mãi mãi còn trong tâm thức của chúng tôi như mới ngày hôm qua. Có thể nói, đó là một tình huống cực kỳ hy hữu. Sau này chúng tôi thường gọi đùa là trận "Bắt tay với sư đoàn 25 - Tia chớp Nhiệt đới".

Nguyên do trận ấy là sau khi trinh sát nắm địch tại các vị trí để chuẩn bị đưa bộ đội vào tập kết, chiếm lĩnh trận địa, không thấy dấu hiệu có địch, cho là an toàn, liền trở về, dẫn bộ đội lên. Lẽ ra, phải để lại một bộ phận, tiếp tục cảnh giới và theo dõi địch tình, thì lại rút hết. Vì vậy, thời gian trống giữa hai lần vào, ra của trinh sát ta, thình lình hai cánh quân của sư 25 và sư 5 ngụy đã bí mật hành quân đến, đang triển khai đội hình dã ngoại thì gặp phải lực lượng ta vào. Cả hai bên đều bất ngờ. Đến lúc phát hiện ra nhau thì tá hỏa và… trận tao ngộ chiến xảy ra…

Bài học xương máu về công tác trinh sát được rút ra thì cái giá phải trả cho nó đã quá đắt!.../.

Vương Khả Sơn