Xây dựng đô thị tăng trưởng xanh: Từ kinh nghiệm đến thực tiễn

Cây dầu được trồng tại công trình đô thị, tạo nên “lá phổi xanh” cho thành phố mới Bình Dương. (Ảnh: Dương Chí Tưởng/TTXVN)

Ngày 29/6, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Diễn đàn Đô thị Việt Nam (VUF) phối hợp tổ chức hội thảo Xây dựng đô thị tăng trưởng xanh Việt Nam và Hội nghị thường niên VUF năm 2015.

Hội thảo nhằm chia sẻ các kinh nghiệm và kiến thức thực tiễn về xây dựng đô thị tăng trưởng xanh, đối thoại giữa thành viên của Diễn đàn đô thị với các cơ quan, tổ chức hàng đầu trong lĩnh vực tăng trưởng xanh, cũng như tình hình tài chính, kế hoạch hoạt động năm 2015-2016 của VUF.

Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phan Thị Mỹ Linh, Trưởng ban Ban điều phối VUF, nhấn mạnh giai đoạn 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định tăng trưởng xanh là một nội dung quan trọng của phát triển bền vững, đảm bảo phát triển kinh tế đất nước nhanh, bền vững. ​Các hành động của lĩnh vực đô thị được ưu tiên cao trong Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2014-2020.

Những năm qua, tốc độ tăng trưởng kinh tế được duy trì ngay cả trong điều kiện khó khăn của biến động kinh tế toàn cầu. ​Hệ thống đô thị quốc gia đã đóng góp khoảng 70% GDP, là những trung tâm động lực phát triển kinh tế của các vùng, miền trên cả nước. Chất lượng và điều kiện sống của người dân khu vực đô thị đã được cải thiện đáng kể.

Mặc dù vậy, Thứ trưởng Phan Thị Mỹ Linh cho rằng sự phát triển quá nhanh của các đô thị Việt Nam trong thế kỷ 21 đã và đang đặt ra nhiều thách thức mang tính toàn cầu về kinh tế, văn hóa, dân số, năng lượng, lương thực... và đặc biệt về biến đổi khí hậu và những thảm họa thiên nhiên do biến đổi khí hậu gây ra. Do vậy, các bên liên quan cần trao đổi thẳng thắn về khả năng, nhu cầu của mỗi bên, tìm ra các cơ hội hợp tác, hỗ trợ song phương và đa phương, làm cơ sở quan trọng để định hướng các nhiệm vụ cụ thể cần được triển khai trước mắt cũng như lâu dài.

Theo ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), chiến lược tăng trưởng xanh hướng tới việc thay đổi phương thức phát triển, thông qua đó đóng góp vào cam kết của Việt Nam đối với Liên hợp quốc về giảm phát thải khí nhà kính.

Chiến lược gồm ba nhiệm vụ. Thứ nhất, phát triển CO2 thấp, vào năm 2020 giảm tự nguyện cường độ phát thải khí nhà kính từ 8-10% so với năm 2010, và giảm 20% nếu có sự hỗ trợ của quốc tế. Thứ hai là xanh hóa sản xuất nhằm phát triển các ngành công nghiệp xanh, nông nghiệp xanh… Thứ ba là xanh hóa lối sống và khuyến khích tiêu dùng bền vững.

Ông Nguyễn Tuấn Anh cũng cho rằng cần có sự tham gia nhiều hơn của khu vực tư nhân trong các chương trình, dự án về tăng trưởng xanh. Nguồn vốn từ Chính phủ và nguồn ODA sẽ được dùng để thu hút và tạo môi trường thuận lợi cho khối tư nhân đầu tư vào các dự án biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, các mô hình theo phương thức hợp tác công tư như trong lĩnh vực hạ tầng, sản xuất điện.

Ông Oscar Huerta Melchor, đại diện Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), lưu ý đô thị chú trọng tới tăng trưởng nhưng cũng cần chú trọng tới các vấn đề liên quan tới môi trường, bởi chỉ 2% của các vùng thuộc OECD đóng góp 1/3 tăng trưởng GDP trong giai đoạn 1995-2007; trong khi đô thị sử dụng 67% năng lượng và phát thải 71% lượng khí thải CO2 toàn cầu, đồng thời chiếm tới 70% vốn đầu tư công trực tiếp (tính trung bình trong khối OECD).

Theo đại diện Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng), hệ thống đô thị tại Việt Nam đã phát triển mạnh trong 15 năm qua. Năm 1999, cả nước chỉ có 629 đô thị thì đến cuối năm 2014 đã có 774 đô thị. Tỷ lệ đô thị hóa từ gần 24% năm 1999 tăng lên 34,5% năm 2014.

Theo định hướng quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống đô thị quốc gia, dự kiến tỷ lệ đô thị hóa sẽ tăng lên 50% vào năm 2025./.

Theo Vietnam+