Chỉ số tiếp cận đất đai chưa cao
Tiếp cận đất đai là 1/10 chỉ số quan trọng trong việc cạnh tranh và thu hút đầu tư của các địa phương, phản ánh hai khía cạnh mà doanh nghiệp (DN) quan tâm, đó là việc tiếp cận đất đai có dễ dàng hay không và sự bảo đảm về tính ổn định trong quá trình sử dụng đất. Trong chỉ số này, có 11 chỉ số thành phần:
(1) Tỷ lệ DN có mặt bằng kinh doanh và có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ);
(2) Số ngày chờ đợi để được cấp GCNQSDĐ;
(3) DN đánh giá rủi ro bị thu hồi đất;
(4) DN không gặp cản trở về tiếp cận/mở rộng mặt bằng kinh doanh;
(5) Khó khăn về thiếu quỹ đất sạch;
(6) Giải phóng mặt bằng;
(7) Việc cung cấp thông tin về đất đai không thuận lợi, nhanh chóng;
(8) Nếu bị thu hồi đất, DN sẽ được bồi thường thỏa đáng;
(9) Thay đổi khung giá đất của tỉnh phù hợp với thay đổi giá thị trường;
(10) DN thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) đất đai trong vòng 2 năm qua không gặp khó khăn;
(11) Không có GCNQSDĐ do lo ngại TTHC rườm rà/cán bộ nhũng nhiễu.
Ngành Tài nguyên và Môi trường tập trung cải thiện, nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai
Theo Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Long An - Võ Minh Thành, năm 2021, Sở triển khai nhiều giải pháp nhằm giúp việc tiếp cận đất đai của người dân và DN được thuận tiện hơn. Tuy nhiên, việc tiếp cận đất đai của DN vẫn còn những khó khăn, hạn chế nhất định.
Sở chưa kịp thời tham mưu UBND tỉnh ban hành, sửa đổi các cơ chế, chính sách nhằm hỗ trợ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (BTGPMB); giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Công tác BTGPMB chưa đạt yêu cầu, nhiều dự án vướng mắc nhiều năm chưa được giải quyết dứt điểm; chưa chủ động rà soát vướng mắc để kịp thời hướng dẫn địa phương tháo gỡ vướng mắc về BTGPMB.
Công tác định giá đất còn nhiều bất cập, kéo dài. Công tác chỉnh lý biến động đất đai, xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính chưa kịp thời, còn nhiều sai sót, gây khó khăn cho công tác BTGPMB; cung cấp thông tin, dữ liệu về đất đai chưa được thuận lợi, nhanh chóng và thực hiện quyền của người sử dụng đất, còn tình trạng giải quyết TTHC trễ hẹn.
Chủ tịch UBND TP.Tân An - Nguyễn Minh Hùng cho biết: Việc thực hiện chỉ số tiếp cận thông tin đất đai trên địa bàn tuy đạt một số kết quả nhưng hiện nay vẫn chưa cao, chưa đạt yêu cầu theo kế hoạch. UBND TP.Tân An kiểm tra, rà soát, nhận thấy địa bàn vẫn còn những hạn chế nhất định.
Trong đó, công tác công khai quy hoạch sử dụng đất còn hạn chế về phương pháp, cách thức để tiếp cận, cập nhật dữ liệu địa chính; việc cung cấp thông tin về đất đai cho người dân, DN có lúc chưa kịp thời; còn phản ánh của người dân trong giải quyết hồ sơ hành chính liên quan đến lĩnh vực đất đai, nhất là trong thời gian gần đây, vấn đề tính thuế thu nhập cá nhân khi chuyển quyền sử dụng đất, hồ sơ kê khai thuế phải trả lại để khai bổ sung, từ đó giải quyết hồ sơ trên lĩnh vực đất đai còn trễ hẹn.
Công tác GPMB một số dự án còn chậm, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân và khả năng đầu tư của DN. Tình trạng đầu cơ, phân lô bán nền gây cục bộ về lợi ích đất đai; tạo sự xung đột về quyền và nghĩa vụ giữa DN đầu tư dự án theo quy hoạch và các cá nhân tự bỏ vốn đầu tư ảnh hưởng quy hoạch.
Cải thiện, nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai
Theo Chủ tịch UBND TP.Tân An - Nguyễn Minh Hùng, để cải thiện, nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai, địa phương tập trung các giải pháp điều chỉnh, khắc phục, có kế hoạch hành động ngay để gia tăng mức độ hài lòng, nâng cao PCI, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chung. Thành phố cũng kiến nghị tỉnh có hướng dẫn về xác định giá đất để làm cơ sở tính thuế thu nhập cá nhân khi chuyển quyền sử dụng đất. Thành phố đề xuất có thể áp dụng giá đất được tỉnh phê duyệt để bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn để các địa phương, ngành Thuế có cơ sở thực hiện, tạo sự thống nhất, đồng bộ.
Chủ tịch UBND huyện Bến Lức - Trần Văn Tươi chia sẻ: Huyện xác định nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2022 là tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp theo kế hoạch về tiếp tục đẩy mạnh triển khai, thực hiện nhiệm vụ cải thiện, nâng cao PCI; thực hiện cải cách các quy trình giải quyết TTHC về đất đai, tạo điều kiện để người dân, DN dễ dàng tiếp cận. Trong đó, tập trung rút ngắn thời gian hoàn thành một số TTHC để tạo điều kiện thuận lợi cho công dân, tổ chức trong quá trình thực hiện.
Cụ thể, ở lĩnh vực đất đai, thủ tục đăng ký biến động về sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất do thay đổi thông tin so với nội dung đã đăng ký, cấp giấy chứng nhận (quy định 15 ngày, giảm còn 5 ngày). Thủ tục đăng ký và cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu (quy định ngày, giảm còn 25 ngày). Thủ tục thẩm định nhu cầu sử dụng đất để xem xét giao đất, cho thuê đất không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư (quy định 30 ngày, giảm còn 5 ngày làm việc).
Giám đốc Sở TN&MT - Võ Minh Thành thông tin: Để cải thiện, nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai, Sở đề ra các giải pháp tập trung thực hiện hiệu quả trong năm 2022: Đào tạo, bồi dưỡng, sắp xếp, điều động, luân chuyển công chức, viên chức, người lao động (CCVCNLĐ) đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; kiện toàn các đơn vị trực thuộc, thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, tinh thần trách nhiệm cho CCVCNLĐ gắn với việc rèn luyện, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; thực hiện chế độ công vụ, cải cách hành chính; kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ nội dung công việc nhằm khắc phục tốt việc giải quyết hồ sơ trễ hẹn.
Sở đẩy nhanh tiến độ tham mưu UBND tỉnh xây dựng, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật (về sửa đổi, bổ sung bảng giá các loại đất định kỳ 5 năm (2020-2024) trên địa bàn tỉnh; sửa đổi, bổ sung chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; quy định về cơ chế tạo quỹ đất sạch; quy định chi tiết việc rà soát, công bố công khai danh mục các thửa đất nhỏ, hẹp do Nhà nước trực tiếp quản lý, việc lấy ý kiến người dân và công khai việc giao đất, cho thuê đất đối với các thửa đất nhỏ, hẹp tại địa phương để sử dụng vào mục đích công cộng hoặc giao, cho thuê cho người sử dụng đất liền kề,...).
Sở tập trung triển khai các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác BTGPMB, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh. Trong đó, tập trung BTGPMB các công trình trọng điểm; ban hành quy trình hướng dẫn thực hiện BTGPMB thống nhất trên địa bàn tỉnh. Sở cũng đẩy nhanh công tác định giá đất phục vụ công tác BTGPMB và để người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính.
Bên cạnh đó, Sở tăng cường công tác chỉnh lý biến động đất đai kịp thời, hoàn thiện đo đạc bản đồ địa chính, xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý.
"Việc triển khai, thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên của ngành TN&MT cùng với sự quan tâm phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả của các sở, ngành, địa phương sẽ góp phần cải thiện thứ hạng trong năm 2022 về chỉ số tiếp cận đất đai nói riêng và PCI của tỉnh nói chung" - ông Võ Minh Thành nhấn mạnh../.
Sơn Quê