Đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh kiến nghị sửa quy định về thuế thu nhập cá nhân

Đại biểu Phạm Hùng Thái - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh, chủ trì buổi thảo luận

Tham gia thảo luận góp ý kiến đối với dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), đại biểu Lê Thị Song An - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị cần xác định cụ thể hơn khái niệm thu nhập từ kinh doanh tại khoản 1 Điều 3; cần làm rõ thu nhập từ kinh doanh phải là phần thu nhập sau khi trừ các khoản chi phí hợp lý, hợp lệ đã phát sinh trong quá trình sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ để tránh tình trạng tính thuế trên tổng doanh thu gộp một cách bất cập.

Tại điểm d khoản 10 Điều 3, đại biểu Song An đề nghị xem xét việc bổ sung quy định đánh thuế thu nhập từ chuyển nhượng vàng miếng, bảo đảm tính khả thi, công bằng và hiệu quả trong kiểm soát thị trường vàng. Đại biểu cho rằng việc này có thể dẫn đến thuế chồng thuế, vì vàng đã chịu thuế khi mua; trong khi chưa có công cụ đánh giá lượng vàng nắm giữ trong dân nên việc thực hiện sẽ khó khăn.

Đại biểu Lê Thị Song An - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh phát biểu thảo luận

Đại biểu cũng lo ngại quy định bắt buộc mua vàng có hóa đơn có thể khiến phát sinh giao dịch ngầm, làm giảm tính minh bạch và gia tăng xu hướng tích trữ vàng ngoài hệ thống. Nếu chỉ áp dụng với vàng miếng mà không xem xét các loại vàng khác như vàng nhẫn, vàng trang sức, quy định sẽ chưa toàn diện và chưa phù hợp với tâm lý tích lũy vàng của người dân.

Về thu nhập được miễn thuế là tiền làm việc ban đêm, làm thêm giờ tại khoản 8 Điều 4, cần xác định rõ phần nào trong các khoản tiền lương được trả thêm (do làm việc ban đêm hoặc làm thêm giờ) được miễn thuế, là toàn bộ hay chỉ một phần; quy định rõ khung giờ nào được coi là ban đêm, hoặc bổ sung dẫn chiếu đến Bộ luật Lao động, nếu không sẽ dẫn đến khó khăn khi triển khai áp dụng, có thể bị lợi dụng để né thuế và có thể dẫn đến nguy cơ áp dụng tùy tiện giữa các ngành nghề hoặc địa phương.

Về thu nhập được miễn thuế là bồi thường bảo hiểm được quy định tại khoản 11 Điều 4, đại biểu Song An đề nghị không cần liệt kê thu nhập từ bồi thường hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ, hay tiền bồi thường tai nạn lao động trong điều khoản miễn thuế, vì loại thu nhập này không nằm trong các khoản thu nhập chịu thuế đã được quy định tại Điều 3.

Về căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh tại khoản 2 Điều 7, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị cân nhắc, xem xét lại ngưỡng 200 triệu đồng và cách tính thuế theo doanh thu; cho phép cá nhân có sổ sách kế toán được tính thuế theo thu nhập thực tế.

Theo đại biểu, việc tính thuế theo doanh thu hiện nay chưa phản ánh đúng khả năng nộp thuế, thiếu công bằng giữa các đối tượng và không khuyến khích cá nhân thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ.

Đại biểu Trần Quốc Quân - Bí thư Đảng ủy xã Tân Lân, phát biểu tại buổi thảo luận tổ

Cùng tham gia góp ý đối với dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), đại biểu Trần Quốc Quân - Bí thư Đảng ủy xã Tân Lân, đề nghị loại trừ thu nhập từ việc thực hiện hoặc kết thúc hợp đồng bảo hiểm nhân thọ khỏi diện chịu thuế. Đại biểu cho rằng, bản chất bảo hiểm nhân thọ là hình thức tiết kiệm định kỳ, người dân chỉ nhận lại tiền gốc và lãi; trong khi quy định hiện hành đã miễn thuế đối với tiền lãi và tiền bồi thường của hợp đồng bảo hiểm, nên việc loại trừ thu nhập này là hợp lý.

Về thu nhập từ chuyển nhượng biển số xe trúng đấu giá, đại biểu đề nghị chỉ đánh thuế phần thu nhập tăng thêm, không tính phần chi phí ban đầu khi tham gia đấu giá, vì số tiền này đã nộp vào ngân sách nhà nước và biển số trở thành tài sản hợp pháp của người dân.

Đại biểu cũng đề nghị quy định chặt chẽ, minh bạch hơn đối với thu nhập từ thừa kế và quà tặng. Trường hợp danh mục các đối tượng chịu thuế chưa bao quát, cần bổ sung quy định chung áp dụng cho mọi loại quà tặng có giá trị vượt ngưỡng tối thiểu, giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm thống nhất khi áp dụng.

Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh phát biểu

Góp ý đối với dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy - Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị xem xét lại việc sử dụng thuật ngữ “lợi tức cổ phần” tại điểm b khoản 3 Điều 3.

Đại biểu cho rằng thuật ngữ này hiện chưa được quy định rõ trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Trong Luật Doanh nghiệp sửa đổi năm 2025, tại khoản 1 Điều 1 chỉ sử dụng thuật ngữ “cổ tức”, được hiểu là phần lợi nhuận sau thuế được chia cho các cổ phần. Do đó, việc dùng cụm từ “lợi tức cổ phần” có thể gây khó hiểu, trong khi về bản chất đây chính là “cổ tức”. Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo sử dụng thống nhất thuật ngữ “cổ tức”, hoặc nếu vẫn giữ nguyên, cần giải thích rõ khái niệm để tránh nhầm lẫn khi áp dụng.

Về quy định miễn thuế tại khoản 6 Điều 4 quy định miễn thuế đối với thu nhập từ lãi trái phiếu Chính phủ, đại biểu đề nghị xem xét mở rộng chính sách này đối với thu nhập từ lãi trái phiếu do chính quyền địa phương phát hành.

Hiện nay, nhiều địa phương phải huy động nguồn lực lớn để đầu tư phát triển hạ tầng. Việc miễn thuế cho loại thu nhập này sẽ góp phần khuyến khích đầu tư, tạo điều kiện cho các địa phương, nhất là địa phương khó khăn, chủ động hơn trong huy động nguồn vốn, phù hợp với chủ trương tăng cường phân cấp, phân quyền và nâng cao tính tự chủ của chính quyền địa phương.

Liên quan khoản 7 Điều 4 về miễn thuế thu nhập từ kiều hối, đại biểu đồng tình cần làm rõ khác biệt giữa “miễn thuế” và “không chịu thuế”. Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị Ban soạn thảo rà soát các quy định tại khoản 7 và khoản 11 Điều 4 để bảo đảm thống nhất và phản ánh đúng bản chất pháp lý của các khoản thu nhập này.

Tham gia góp ý dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí, đại biểu Phạm Hùng Thái - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh kiến nghị cần rà soát, bổ sung, cập nhật đầy đủ các hành vi lãng phí đang phát sinh trong thực tế. Nếu chỉ giới hạn trong điều khoản giải thích hiện nay thì chưa phản ánh hết bản chất và phạm vi của lãng phí trên nhiều lĩnh vực.

Về xử lý tài sản công, đại biểu đề nghị bổ sung quy định coi việc chậm ban hành phương án xử lý tài sản dôi dư, đã báo cáo nhưng chưa được giải quyết kịp thời, là hành vi gây lãng phí; cần xem xét việc chậm tháo gỡ các dự án, công trình, vụ việc vướng mắc cũng là nguyên nhân làm thất thoát, lãng phí nguồn lực.

Liên quan cơ chế xử lý vật chứng, tang vật tạm giữ, kiến nghị rà soát, điều chỉnh quy định pháp luật để xử lý kịp thời, nhất là đối với phương tiện vi phạm hành chính. Việc tạm giữ kéo dài nhiều năm khiến tài sản hao mòn, mất giá trị, gây lãng phí, cần sớm có cơ chế khắc phục.

Đối với Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh đề nghị xem xét lại ngưỡng chịu thuế 10 triệu đồng/tháng vì chưa phù hợp với chi phí sinh hoạt hiện nay; cần bảo đảm chính sách thuế mang tính nhân văn, khuyến khích sản xuất kinh doanh, tránh áp dụng cào bằng.

Về kê khai bổ sung thuế, thống nhất không cho phép người nộp thuế kê khai lại sau khi kỳ đó đã được thanh tra, kiểm tra, trừ trường hợp có lý do khách quan.

Bên cạnh đó, đối với cơ chế chi thưởng cho cán bộ thuế, không nên căn cứ vào mức thu dự toán hằng năm để tính thưởng vượt lương; thay vào đó, đại biểu đề nghị trích một phần nguồn thu từ các khoản truy thu, xử lý vi phạm và phạt hành chính để chi thưởng, bảo đảm minh bạch, công bằng và tạo động lực thực chất./.

ND