Tiếng Việt | English

27/11/2020 - 15:50

Mỗi hài cốt đồng đội được tìm thấy là cả nghĩa tình quân - dân

“Nếu không có sự giúp đỡ của chính quyền, nhân dân Campuchia, những người lính Đội K73 không thể dễ dàng tìm được hài cốt đồng đội đã anh dũng hy sinh trên nước bạn. Mỗi hài cốt đồng đội được tìm thấy là minh chứng cho nghĩa tình quân - dân sâu đậm giữa hai bên” - Thượng tá Trần Chí Công - Đội trưởng Đội K73, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh, khẳng định.

Hơn 10 năm tìm ngôi mộ tập thể tại Svay Rieng

Cách đây hơn 10 năm, Đội K73 nhận được thông tin, tại tỉnh Svay Rieng có 1 vị trí là hố chôn tập thể các liệt sĩ của bộ đội ta hy sinh trong trận phục kích của ngụy quân Lon Nol. Sau khi bị phục kích, ngụy quân Lon Nol đã đưa thi thể các chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam về thị chúng trước khi chôn tập thể. Tuy nhiên, vị trí chính xác về ngôi mộ tập thể này không được xác định cụ thể bởi địa hình đã thay đổi quá nhiều sau chiến tranh. 

Những hài cốt liệt sĩ được Đội K73 cất bốc trên đường trở về với đất mẹ tại Cửa khẩu Quốc tế Bình Hiệp, thị xã Kiến Tường

Từ thông tin ấy, bao năm qua, cán bộ, chiến sĩ (CBCS) Đội K73 không ngừng tìm kiếm nhưng kết quả vẫn chỉ là những “nhát cuốc” vào đất cứng khô cằn bên nước bạn. “Năm nào CBCS Đội K73 cũng dò hỏi thông tin từ chính quyền, người dân để mong sớm tìm được hài cốt các chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam quy tập về đất mẹ. Nhưng mọi dấu vết về vị trí vẫn biệt tăm” - Thượng tá Trần Chí Công - Đội trưởng Đội K73, cho biết.

Theo Thượng tá Trần Chí Công, trong những giai đoạn quy tập hài cốt liệt sĩ, tại các khu vực nghi là nơi chôn cất tập thể này, CBCS Đội K73 đã nhiều lần tìm kiếm, hàng trăm mét đất được xới lên, hàng chục vị trí được khảo sát nhưng chưa có kết quả. “Có lúc, chúng tôi tưởng rằng sẽ phải mất nhiều thời gian nữa mới có thể tìm thấy hài cốt các anh thì bất ngờ, ngày 03/01/2019, chúng tôi nhận được thông tin chính xác từ người dân nước bạn: Có vị trí phát hiện nhiều hài cốt nghi là của quân tình nguyện Việt Nam” - Thượng tá Trần Chí Công cho biết.

Có được thông tin “quý hơn vàng”, ngay lập tức, cán bộ Đội K73 đã cùng Đội hợp tác tỉnh Svay Rieng đến xác minh. Theo bà Soc Sa Rương, ngụ ấp Ran Ba, xã Coi T’Ro Bec, TP.Svay Rieng, khoảng năm 1979, bà đào đất đắp nền nhà thì phát hiện rất nhiều hài cốt, sau đó bà lấp lại. Trước đây, bà có nghe người thân kể lại, khu vực này ngày trước có xe tải chở thi thể quân tình nguyện Việt Nam đến hố bom rồi chôn tập thể. Thời gian trôi qua, bà Soc Sa Rương cũng không để ý, chỉ đến khi nghe thông tin về việc bộ đội Việt Nam tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ nên bà đến thông báo. Từ thông tin chính xác ấy, đầu năm 2019, Đội K73 đã quy tập ngôi mộ tập thể với khoảng 75 hài cốt liệt sĩ sau hơn 10 năm tìm kiếm.

“Nếu không có thông tin chính xác từ người dân nước bạn thì có lẽ phải mất nhiều năm nữa, chúng tôi mới tìm được các anh” - Thượng tá Trần Chí Công bày tỏ.

Khó khăn vẫn không nản lòng

Theo Bộ CHQS tỉnh, qua 19 giai đoạn đi tìm hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại Campuchia, Đội K73 đã đưa về nước được 2.203 bộ hài cốt, trong đó có 164 bộ có tên và địa chỉ, 6 mộ tập thể với khoảng 280 hài cốt liệt sĩ. Riêng trong giai đoạn XIX, dù gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và tiếp nhận thêm 2 địa bàn mới tại tỉnh PaiLin và Battambang nhưng Đội K73 vẫn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ khi tìm kiếm và quy tập được 110 bộ hài cốt liệt sĩ. 

Sau bao năm nằm lại nơi đất lạnh xứ người, những hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam được yên nghỉ trong lòng đất mẹ

Theo Thượng tá Trần Chí Công, những giai đoạn gần đây, việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ khó khăn hơn vì địa hình thay đổi quá nhiều, nhiều khu vực trước đây là chiến trường ác liệt thì nay là phố xá sầm uất. Cũng vì thế mà có những thông tin về vị trí nhưng 18, 19 năm qua, dù cố gắng vẫn chưa thể tìm ra. Đặc biệt, sau khi tiếp nhận 2 địa bàn mới từ Quân khu, Đội K73 phải phân tán lực lượng ra tìm kiếm. Những tỉnh mới như PaiLin, Battambang có địa hình hiểm trở, 90% là rừng núi, bom mìn còn sót lại rất nhiều, khoảng cách lên đến 650km. Đây cũng là 2 tỉnh từng là căn cứ địa của Pôn Pốt nên việc tìm kiếm gặp vô vàn khó khăn. Tuy nhiên, khó khăn vẫn không làm nản lòng những người lính Đội K73. Khi đến một địa bàn mới, việc đầu tiên lực lượng CBCS Đội K73 thực hiện là đối ngoại với chính quyền và làm công tác dân vận với nhân dân nơi đơn vị đóng quân và làm nhiệm vụ cất bốc hài cốt liệt sĩ. 

“Chúng tôi biết được khó khăn nhưng bằng mọi cách phải vượt qua để đưa các anh về với đất mẹ. Đó vừa là nhiệm vụ nhưng cũng là trách nhiệm thiêng liêng của mỗi người lính Đội K73. Từ thông tin có được, chúng tôi lại phải dựa vào chính quyền và nhân dân nước bạn thì việc tìm kiếm mới đạt hiệu quả. Cũng may trong những giai đoạn vừa qua, Đội K73 luôn nhận được sự giúp đỡ chí tình của chính quyền và nhân dân nước bạn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Mỗi hài cốt đồng đội được tìm thấy là cả nghĩa tình quân - dân” - Thượng tá Trần Chí Công cho biết./.

Trong suốt những năm tháng làm nhiệm vụ quy tập hài cốt liệt sĩ, tôi vô cùng ấn tượng trước hình ảnh một bà cụ người Campuchia tình nguyện ngày ngày lặng lẽ quét dọn vệ sinh, thắp hương tại tượng đài Anh hùng, liệt sĩ Nguyễn Văn Ngộ và hình ảnh những cựu chiến binh từ miền Bắc xa xôi khăn gói cùng lực lượng tham gia tìm hài cốt bên nước bạn. Những hình ảnh ấy càng thôi thúc mỗi người lính Đội K73 chúng tôi phải nỗ lực, cố gắng hơn nữa để sớm quy tập những liệt sĩ đã anh dũng hy sinh trên nước bạn vì nhiệm vụ quốc tế cao cả”.

Thượng tá Trần Chí Công

Nhật Minh

Chia sẻ bài viết