Tản mạn Lý Sơn

Một góc đảo Lý Sơn. Ảnh: Internet

Hơn 1 giờ trên tàu cao tốc lênh đênh trên biển cả, tôi mới hiểu thế nào là say sóng, đầu óc cứ lâng lâng. Rồi đảo cũng hiện dần ra. Những con thuyền đánh cá neo đậu san sát nhau, những hàng dừa thơ mộng vươn mình trong gió biển tạo nên một cái gì đó rất đặc trưng của một hòn đảo trên biển Đông. Lý Sơn đây rồi! Lý Sơn thật đẹp. Lý Sơn đón chúng tôi bằng những ruộng tỏi, ruộng bắp xanh tươi, nụ cười tỏa nắng của những ngư dân.

Buổi sáng, những người bạn ở Lý Sơn đưa chúng tôi thăm những nấm mộ chiêu hồn thờ các anh hùng vị quốc vong thân: Phạm Hữu Nhật, Phạm Quang Ảnh,... Theo người dân ở đảo từ thế kỷ XV-XVI, người Việt dong thuyền ra Lý Sơn khai hoang, trong đó, dòng họ Phạm (gồm hai nhánh: Phạm Văn và Phạm Quang) để lại nhiều dấu ấn lịch sử trên hòn đảo này.

Đến Nhà trưng bày đội Hoàng Sa Bắc Hải, hình ảnh đội dân binh ngày xưa như hiện dần ra qua hiện vật và lời của cô thuyết minh: “Ghe bầu kềnh càng không chống nổi với sóng lớn, nếu ra khơi có thể bị đánh vỡ tan. Dân binh phải đi bằng ghe câu, tuy nhỏ hơn nhưng lách sóng được. Chèo khoảng ba ngày, ba đêm thì đến quần đảo Hoàng Sa nếu biển lặng và thuận gió. Sáu tháng trên biển phải đối phó với trăm ngàn nguy hiểm, có thể mất mạng bất kỳ lúc nào. Thế nên, trên mỗi thuyền câu đều trang bị sẵn nẹp tre và dây buộc, để phòng nếu có chết giữa biển thì nẹp xác rồi thả xuống nước, hy vọng xác trôi về quê nhà”. Một cảm giác cay cay nơi khóe mắt khi nghĩ về số phận của những con người lênh đênh trên biển cả.

Tượng đài “Đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải” trên đảo Lý Sơn

Buổi trưa, ngồi ở Âm Linh tự, được nghe các bác, các chú kể về những chuyến đi biển đầy hiểm nguy ập đến từ thiên nhiên và từ cả con người. Biển mang đến cho con người nhiều sản vật nhưng cũng cướp đi những gì quý giá nhất của gia đình. Không ít ngư dân nơi đây một lần ra biển rồi không trở về nữa! Biết bao người đàn bà Lý Sơn ngồi đó với đôi mắt khắc khoải dõi theo trùng khơi, mong đợi điều kỳ diệu nào đó. Khó khăn, thử thách là thế nhưng người dân vẫn bám biển, “treo” mạng sống mình trên đầu sóng, ngọn gió không chỉ vì miếng cơm, manh áo mà còn để khẳng định chủ quyền của đất nước.

Buổi chiều, chúng tôi ra chùa Hang, nắng vàng rực, biển xanh ngắt. Những bụi chà là mọc lúp xúp trên triền núi. Trước chùa có một tượng Phật Bà. Nhiều người dừng lại thắp hương, lễ Phật. Chùa Hang là một hang đá nằm sâu trong lòng núi, bốn bề nhũ đá buông phủ như những cây cổ thụ trên vách đá tạo cho chùa một vẻ kỳ bí, linh thiêng. Người dân Lý Sơn vốn có niềm tin vào tôn giáo và tín ngưỡng dân gian.

Tối, tôi đi ra cảng cá rồi dọc theo bờ, gió lồng lộng, trăng giữa tháng trải ánh sáng khắp mặt biển, những vảy màu li ti, nhấp nhô, lượn vòng như tấm khăn thủy tinh trên biển. Mọi vật hiện ra mờ ảo, chỉ có ánh đèn trên thuyền cá le lói nơi xa xa. Chợt chạnh lòng thấy thương lính đảo, dân đảo thường xuyên sống trong cảnh thiếu nước, thiếu điện. Có khi, đảo bị cô lập bởi những cơn bão khắc nghiệt, kéo dài.

Trăng lên cao. Cảng cá vắng lặng. Nhưng khi bình minh thức giấc, ở đây nhộn nhịp hẳn lên. Tiếng ồn ào của kẻ bán, người mua. Đối với ngư dân trên đảo, hải sản vừa là hàng hóa, vừa là thực phẩm tự cung, tự cấp. Bao đời nay, cuộc sống vẫn thế!

Hai ngày ở Lý Sơn, tôi dành thời gian tha thẩn lòng vòng quanh đảo, đầy xúc cảm khi đứng bên tượng “Đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải”, lúc đứng bên miệng núi lửa hay khi ngồi trên cây phong ba oằn mình cùng gió bão, nắng mưa hay bên đình An Hải, Lăng cá Ông Lân Chánh,...

Biển hôm nay thật trong xanh, hiền hòa. Cảm ơn Lý Sơn, cảm ơn vùng đất linh thiêng bình yên!...

Lê Quang Huy