Đề nghị thanh tra, điều tra việc xác định, sử dụng mức chiết khấu sách giáo khoa

Chiều 14.8, tại phiên họp 25, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức giám sát về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Báo cáo kết quả giám sát về đổi mới chương trình, sách giáo khoa của Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá, đến nay, sách giáo khoa triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới được bảo đảm đầy đủ theo đúng lộ trình quy định. Nội dung sách giáo khoa cơ bản đã đáp ứng yêu cầu, được đổi mới theo hướng tinh giản, tăng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn.

Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ ra nhiều bất cập trong việc biên soạn, tổ chức lựa chọn cho tới cung ứng sách giáo khoa theo chương trình giáo dục phổ thông mới (2018)

Dù vậy, đoàn giám sát đánh giá việc thực hiện đổi mới sách giáo khoa giáo dục phổ thông còn nhiều tồn tại, hạn chế.

Việc Bộ GD-ĐT không tổ chức biên soạn được một bộ sách giáo khoa, hoàn toàn phụ thuộc vào xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa là chưa phù hợp với chủ trương, quan điểm của Đảng, Nhà nước.

"Trong thực tiễn, việc thực hiện chủ trương "một chương trình, nhiều sách giáo khoa" cùng với việc Bộ GD-ĐT không biên soạn một bộ sách giáo khoa gây lúng túng cho địa phương, phụ huynh, học sinh trong quá trình lựa chọn sách giáo khoa. Cử tri tại nhiều địa phương đề nghị thực hiện một bộ sách thống nhất trong phạm vi toàn quốc hoặc một địa phương", báo cáo đánh giá.

Cạnh đó, việc thẩm định, tiếp thu chỉnh sửa một số sách giáo khoa chưa chặt chẽ dẫn tới chất lượng chưa bảo đảm, còn nhiều lỗi, nội dung thiếu chính xác, văn phong chưa chuẩn mực ở nhiều sách giáo khoa, nhất là đối với sách giáo khoa tiếng Việt lớp 1, khoa học tự nhiên lớp 6 và lịch sử lớp 11.

Tổ chức lựa chọn sách giáo khoa còn bất cập

Đoàn giám sát cũng đánh giá việc tổ chức lựa chọn sách giáo khoa còn một số bất cập. Nhiều địa phương chỉ chọn 1 bộ sách giáo khoa thực hiện chung trên địa bàn cả tỉnh.

Cùng đó, việc lựa chọn sách giáo khoa khá gấp về thời gian, số bản mẫu sách giáo khoa nhiều (nhất là ở cấp tiểu học), lại diễn ra trong năm học, khiến giáo viên gặp khó khăn trong việc đầu tư thời gian nghiên cứu, lựa chọn.

Báo cáo của đoàn giám sát cũng dẫn báo cáo của Ban Dân nguyện (Ủy ban Thường vụ Quốc hội) cho hay, có 36 tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư đề nghị nên có 1 bộ sách giáo khoa để sử dụng chung.

Việc lựa chọn nhiều bộ sách giáo khoa tạo ra khó khăn trong khâu đặt hàng, bảo đảm cung ứng sách giáo khoa trước năm học mới. Sự khác biệt về nội dung, cấu trúc trong mỗi bộ sách khó khăn cho việc ra đề thi chung, học sinh chuyển trường phải mua lại sách giáo khoa, khó tiếp cận kiến thức.

Giá sách giáo khoa tăng 2 - 4 lần, chiết khấu cao

Về cung ứng, phát hành sách giáo khoa, đoàn giám sát cũng đánh giá còn nhiều bất cập, qua nhiều khâu trung gian.

Tình trạng thiếu sách giáo khoa diễn ra ở nhiều nơi, nhất là trước thềm năm học mới. Phụ huynh, học sinh gặp nhiều phiền hà trong việc mua sách giáo khoa theo kênh phát hành tự do qua hệ thống cửa hàng bán lẻ.

Giá sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cao, tăng 2 - 4 lần so với giá sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2006; gây khó khăn cho một bộ phận người dân, nhất là ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số.

Chi phí phát hành sách giáo khoa cao, chưa hợp lý so với các mặt hàng thiết yếu. Theo đoàn giám sát, mức tối đa phí phát hành (chiết khấu) sách theo chương trình mới cho các đơn vị đầu mối phát hành phục vụ năm học 2020 - 2021, 2021 - 2022 đối với sách giáo khoa là 29% giá bìa, sách bài tập là 33%, sách giáo viên là 15%; năm học 2022 - 2023, đối với sách giáo khoa là 28,5% giá bìa, sách bài tập là 35%, sách giáo viên là 15%.

"Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam trực thuộc sự quản lý của Bộ GD-ĐT chưa thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ trong việc biên soạn, in ấn, phát hành sách giáo khoa, còn để xảy ra sai phạm, vi phạm pháp luật, chi phí phát hành (chiết khấu) cao, giá sách giáo khoa khá cao", đoàn giám sát nêu trách nhiệm của Bộ GD-ĐT.

Đề cập đến giải pháp, đoàn giám sát kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét chuyển cơ quan chức năng thanh tra, điều tra toàn diện việc xác định, sử dụng chiết khấu sách giáo khoa theo chương trình giáo dục phổ thông mới.

Với Chính phủ, đoàn giám sát cũng kiến nghị chỉ đạo thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018, nhất là công tác đấu thầu, mua sắm thiết bị giáo dục; công tác in, phát hành sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 của các nhà xuất bản, việc xác định, sử dụng chi phí phát hành (chiết khấu) sách giáo khoa; chuyển cơ quan điều tra khi xác định dấu hiệu vi phạm./.

Theo Thanh niên