Hiện tượng ENSO và nhận định xu thế khí tượng thủy văn từ tháng 10/2019 - 3/2020

1. Hiện tượng ENSO

Theo các kết quả dự báo mới nhất về hiện tượng ENSO cho thấy: Nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO3.4 tiếp tục giảm và chuyển sang trạng thái trung tính từ tháng 8/2019. Dự báo trạng thái trung tính sẽ tiếp tục diễn ra trong các tháng cuối năm 2019 và đầu năm 2020 nhưng nghiêng về pha nóng.

2. Bão/áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) và các hiện tượng thời tiết nguy hiểm

Dự báo, từ nay đến cuối năm 2019 có khả năng mật độ bão hoạt động trên khu vực Biển Đông ở mức ít hơn TBNN (khoảng 3 - 5 cơn); trong đó có khoảng 1 - 3 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta, trọng điểm là khu vực Trung Bộ và Nam Bộ. Cần đề phòng khả năng xuất hiện của những cơn bão mạnh và có quỹ đạo phức tạp.

Thời tiết chuyển mùa, tiếp tục đề phòng nguy cơ xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, sét, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn quốc.

3. Nhiệt độ

Nhiệt độ trung bình tháng 10 - 12/2019 ở Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa - Thừa Thiên Huế cao hơn TBNN từ 1.0 - 1.5 độ, các nơi khác cao hơn TBNN từ 0.5 - 1.0 độ; từ tháng 01 đến tháng 3/2020 phổ biến ở mức cao hơn TBNN từ 0.5 - 1.0 độ.

4. Lượng mưa

4.1. Khu vực Bắc Bộ

Tổng lượng mưa tháng 10 thấp hơn TBNN từ 20 - 40%; tháng 11 ở mức xấp xỉ với TBNN; tháng 12/2019 và tháng 3/2020 cao hơn TBNN từ 20 - 40%; từ tháng 1 - 2/2020 thấp hơn TBNN từ 10 - 30%.

4.2. Khu vực Trung Bộ
Tổng lượng mưa tháng 10/2019 thấp hơn TBNN cùng thời kỳ từ 20 - 40%; tháng 11 khu vực từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế ở mức xấp xỉ TBNN, khu vực từ Đà Nẵng đến Bình Thuận thấp hơn TBNN từ 10 - 30%; tháng 12/2019 phổ biến ở mức cao hơn TBNN từ 20-40%. Các tháng 01 - 3/2020 ở mức thấp hơn từ 10 - 30%. Đề phòng tình trạng thiếu hụt mưa trong các tháng chính mùa mưa.

4.3. Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ

Tổng lượng mưa tháng 12/2019 phổ biến ở mức cao hơn TBNN cùng thời kỳ từ 10 - 30%; tháng 11 ở mức thấp hơn TBNN từ 10 - 20%; các tháng 10/2019, tháng 01 - 3/2020 phổ biến ở mức thấp hơn từ 15 - 30%. Khả năng mùa mưa ở khu vực kết thúc tương đương với TBNN, tuy nhiên trong các tháng cuối năm 2019 có khả năng vẫn xuất hiện các đợt mưa diện rộng trên khu vực. 

5. Thủy văn

5.1. Bắc Bộ

Trong tháng 10/2019, trên các sông suối khu vực Bắc Bộ sẽ xuất hiện lũ nhỏ với đỉnh lũ các sông phổ biến ở mức BĐ1 và dưới BĐ1, các sông suối nhỏ từ BĐ 1- BĐ2. Lũ quét, sạt lở đất có nguy cơ tiếp tục xảy ra tại khu vực vùng núi, đặc biệt khu vực Việt Bắc và Tây Bắc.

Từ tháng 11/2019 - 3/2020, nguồn nước trên các sông suối khu vực Tây Bắc, Việt Bắc và Đông Bắc thiếu hụt so với TBNN từ 20 - 50%; khu vực Đồng bằng Bắc Bộ, hạ lưu sông Hồng thiếu hụt từ30 - 60%.

5.2. Khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên

Từ nay đến tháng 12/2019 là thời kỳ lũ chính vụ trên các sông ở khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên dòng chảy trên các sông có xu thế tăng dần. Lượng dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 10 - 35%, một số sông thấp hơn 50%.

Đỉnh lũ năm 2019 trên các sông có khả năng như sau: Các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An ở mức báo động BĐ1-BĐ2, xấp xỉ đỉnh lũ TBNN; các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên ở mức BĐ2 - BĐ3, tương đương TBNN; trên một số sông suối nhỏ và thượng lưu các sông vẫn có khả năng xuất hiện lũ lớn.

5.3 Khu vực Nam Bộ
Đỉnh lũ năm ở đầu nguồn sông Cửu Long khả năng đạt trên mức BĐ1. Thời gian xuất hiện mực nước đỉnh lũ năm có khả năng xảy ra vào cuối tháng 9 và nửa đầu tháng 10/2019.

Tình hình khí tượng thủy văn trên lưu vưc sông Mê Công , vùng Đồng bằng sông Cửu Long còn diễn biến phức tạp, các địa phương ở Nam Bộ cần theo dõi chặt chẽ diễn biến và sớm có các biện pháp chủ động phòng chống ngập lụt, sạt lở ven sông vùng ngoài đê bao (tỉnh An Giang, Đồng Tháp) trong mùa lũ.

Nhận định đỉnh lũ năm ở đầu nguồn sông Cửu Long thấp hơn TBNN, nguy cơ về xâm nhập mặn trong mùa khô năm 2019 - 2020 vẫn ở mức cao, các tỉnh ở đồng bằng Nam Bộ cần sớm có xây dựng các kế hoạch, kịch bản phòng chống hạn hán và xâm nhập mặn để chủ động ứng phó với tình hình thực tế trong thời gian tới.

6. Hải văn

Nguy cơ xuất hiện nước dâng do bão chủ yếu tập trung tại ven biển Bắc Trung Bộ trong tháng 10 - 11/2019. Ven biển Trung Bộ sẽ xuất hiện các đợt triều cường cao vào các ngày 11 - 14 tháng 10, 9 - 13 tháng 11 và 13 - 16 tháng 12/2019, ngày 10 - 13/01/2020. Tại ven biển Nam Bộ, nhiều đợt triều cường cao với mực nước tại trạm Vũng Tàu vượt 4,0m xuất hiện vào các ngày cuối tháng 10 và đầu tháng 11, các ngày giữa và cuối của tháng 11 và 12/2019, các ngày từ 09 - 12/01/2020. Hiện tượng sạt lở bờ biển tiếp tục diễn biến phức tạp, nhất là trong các đợt triều cường kết hợp với gió mùa mạnh.

Bản tin dự báo khí tượng thủy văn thời hạn mùa tiếp theo được phát hành vào ngày 15/10/2019./.

Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia