
Khu mộ Đại tướng của Nhân dân - người Anh hùng kiệt xuất của dân tộc Việt Nam (tại Vũng Chùa - Đảo Yến, xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình)
Vũng Chùa - Đảo Yến - tĩnh yên vẹn nghĩa tri ân
Từ Sân bay Đồng Hới, chúng tôi bắt đầu cuộc hành trình đến với Vũng Chùa - Đảo Yến. Con đường ven biển trải dài, đưa chúng tôi qua những làng chài yên ả, những rừng phi lao rì rào trong gió và những khoảng lặng với biển xanh ngắt một bên, bờ cát trắng một bên. Khung cảnh yên bình, no ấm ấy như tấm gương phản chiếu sự đổi thay của Quảng Bình. Xa xa, những dãy núi hùng vĩ vươn mình đón gió, như những "chứng nhân" lịch sử lặng lẽ dõi theo bước chân lữ khách.
Tiếng sóng vỗ rì rào hòa cùng tiếng gió biển như khúc ca của tự nhiên, vỗ về những ghềnh đá hoa cương in bóng mây trời. Trên dải cát trắng trải dài ôm lấy làn nước xanh ngọc bích, từng đợt nắng nhẹ xuyên qua kẽ lá hoa bàng vuông, rọi lấp lánh những mảng rêu xanh trên tảng đá. Hơi thở biển khơi hòa cùng hương hoa dại ven bờ, len lỏi khắp không gian tĩnh mịch. Giữa khung cảnh ấy, Vũng Chùa - Đảo Yến hiện lên như bức tranh thủy mặc, vừa nên thơ, vừa linh thiêng, đúng nghĩa “Tĩnh yên vẹn nghĩa tri ân” - nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp yên nghỉ và lòng người lặng xuống trước vẻ đẹp của mảnh đất thiêng liêng.
Nơi đây được gọi là đất thiêng bởi nó không chỉ sở hữu cảnh quan non nước hữu tình mà còn là nơi an nghỉ cuối cùng của Đại tướng - người đã dành trọn cuộc đời mình cho độc lập, tự do của Tổ quốc, góp phần làm nên dáng vóc non sông gấm vóc hôm nay. Sự hiện diện của Đại tướng đã biến mảnh đất này trở thành biểu tượng linh thiêng trong trái tim mỗi người dân Việt, để mỗi lần trở lại lại vang lên khúc ca của lòng tri ân và hy vọng.
Nơi an nghỉ của Đại tướng và tấm lòng của nhân dân
Khi đặt chân đến Vũng Chùa, vẻ đẹp hoang sơ mà hùng vĩ nơi đây khiến ai nấy đều cảm thấy lòng mình lắng lại. Con đường dẫn lên mộ Đại tướng, nằm trên núi Thọ, mũi Rồng, rợp bóng cây xanh. Dọc hai bên lối đi, những hàng phi lao và bạch đàn rì rào trong gió như những người lính đứng gác. Những vòng hoa tươi thắm và nén nhang thơm nghi ngút khói được du khách thập phương kính cẩn đặt lại, tạo nên một không gian trang nghiêm và ấm áp tình người. Mỗi bước chân lên viếng mộ là một nốt trầm trong bản hòa ca tri ân, thể hiện lòng biết ơn vô hạn đối với vị tướng tài ba.
Khu mộ Đại tướng hiện ra trong sự giản dị nhưng đầy tôn kính. Ngôi mộ được xây bằng đá xanh nguyên khối lấy từ núi Non Nước Ngũ Hành Sơn - Đà Nẵng, tọa lạc trên một vị trí đắc địa, hướng ra biển Đông lộng gió. Đá xanh dưới ánh mặt trời lấp lánh, gợi nhớ về cốt cách thanh cao và sự vĩ đại của Đại tướng. Xung quanh là những khóm hoa cúc vàng rực rỡ, điểm tô cho không gian linh thiêng. Bia tưởng niệm khắc dòng chữ: “Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Người con ưu tú của quê hương Quảng Bình - Vị tướng tài ba - Danh nhân văn hóa thế giới”. Từ nơi an nghỉ của Đại tướng, tầm nhìn ôm trọn khung cảnh biển trời Quảng Bình với những hòn đảo nhỏ như Hòn La, Hòn Gió, Đảo Yến, tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình, như vòng tay ôm ấp, bảo vệ giấc ngủ ngàn thu của Đại tướng. Gió biển mặn mòi quyện với mùi hương trầm tạo nên không gian vừa thiêng liêng, vừa gần gũi.
Lần trở lại viếng dịp này, chúng tôi còn nhìn thấy bên cạnh phần mộ Đại tướng, cách độ 10 mét là phần mộ mới của bà Đặng Bích Hà, người bạn đời tần tảo, cũng được phủ đầy hoa tươi. Nhiều người dừng lại, cúi đầu, thì thầm lời tri ân đến bà - người đã lặng lẽ làm hậu phương vững chắc cho Đại tướng suốt những năm tháng gian khó. Những vòng hoa được chuẩn bị sẵn, gắn dải băng đen, được đặt ngay ngắn, trong khi hương khói nghi ngút bay lên, hòa quyện với không gian thiêng liêng.
Vào mỗi cuối tuần và kỳ nghỉ lễ, Vũng Chùa - Đảo Yến luôn chào đón hàng ngàn người con khắp mọi miền Tổ quốc đến viếng mộ Đại tướng. Nhất là những ngày Tết Cổ truyền hay kỷ niệm ngày sinh - ngày giỗ của Đại tướng, dòng người thành kính nối dài trên con đường dẫn vào, mang theo vòng hoa, nén nhang thơm thể hiện lòng biết ơn sâu sắc. Đặc biệt, như hôm chúng tôi đến, đúng vào ngày 30-4-2025, cả nước kỷ niệm Ngày thống nhất đất nước, một dòng người dài bất tận, như rồng rắn uốn lượn, trật tự xếp hàng từ sáng sớm đến chiều muộn để viếng thăm và bày tỏ lòng thành kính. Dưới ánh nắng vàng nhạt, không khí trang nghiêm bao trùm khu mộ, nơi những ngọn gió biển thổi qua mang theo hơi thở của lịch sử. Dù phải chờ hàng giờ dưới cái nắng gay gắt, không ai than vãn, chỉ có những ánh mắt trầm tư và những câu chuyện thì thầm về những chiến công lừng lẫy của vị tướng huyền thoại. Nhiều đoàn khách vượt hàng trăm, thậm chí hàng ngàn cây số để đến đây thắp nén nhang tri ân, minh chứng cho tình cảm thiêng liêng mà nhân dân cả nước dành cho vị tướng của lòng dân.

Dòng người thành kính đến viếng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp
Vị tướng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”
Đứng trước mộ Đại tướng, chúng tôi không chỉ bày tỏ lòng thành kính với một người con ưu tú của quê hương mà còn tưởng nhớ về một trong những nhân vật kiệt xuất nhất của lịch sử hiện đại Việt Nam và thế giới. Đại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là một thiên tài quân sự mà còn là nhà văn hóa lớn. Công lao và tầm vóc của Đại tướng gắn liền với những mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc.
Đặc biệt, Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 dưới sự chỉ huy tài tình của Đại tướng đã kết thúc thắng lợi vang dội, đập tan chủ nghĩa thực dân cũ, “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Chiến thắng này không chỉ giải phóng hoàn toàn miền Bắc Việt Nam mà còn cổ vũ mạnh mẽ cho phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên khắp thế giới. Tên tuổi Đại tướng gắn liền với những chiến dịch lịch sử, mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975. Lời hiệu triệu kịp thời và quyết đoán của Đại tướng: “Nhanh hơn, táo bạo hơn, tận dụng từng phút, từng giây để tiến về mặt trận phía Nam, giải phóng miền Nam. Chúng ta quyết tâm chiến đấu và chiến thắng”, đã tiếp thêm sức mạnh cho quân và dân ta tiến đến thắng lợi hoàn toàn vào ngày 30-4-1975, thống nhất đất nước.
Đúng như lời ca ngợi của nhà giáo Hồ Cơ trong câu đối tặng Đại tướng nhân dịp sinh nhật lần thứ 90: “Văn lo vận nước Văn thành Võ/ Võ thấu lòng dân Võ hóa Văn”. Câu đối không chỉ tôn vinh tài năng quân sự kiệt xuất, lòng yêu nước và sự gần gũi với nhân dân của vị tướng huyền thoại mà còn thể hiện sâu sắc triết lý và tư duy của Đại tướng: Một nhà quân sự lỗi lạc luôn lắng nghe, thấu hiểu, đặt lợi ích của nhân dân và vận mệnh đất nước lên hàng đầu, kết hợp hài hòa giữa sức mạnh quân sự và trí tuệ văn hóa.
Sự ra đi của Đại tướng vào ngày 04-10-2013 là một mất mát to lớn đối với toàn thể dân tộc Việt Nam. Tang lễ của Đại tướng được tổ chức theo nghi thức Quốc tang trang trọng bậc nhất. Hàng triệu người dân Việt Nam đã xếp hàng dài chờ đợi suốt nhiều ngày để được vào viếng, thể hiện niềm tiếc thương vô hạn. Không chỉ ở Việt Nam, sự kiện này còn gây xúc động trên toàn thế giới. Nhiều nhà lãnh đạo, học giả và bạn bè quốc tế đã bày tỏ lòng ngưỡng mộ và tiếc thương một vị tướng huyền thoại đã sống trọn đời vì hòa bình và công lý. Đại tướng Võ Nguyên Giáp được công nhận là Danh nhân văn hóa thế giới, khẳng định tầm vóc vĩ đại và những đóng góp to lớn của Đại tướng không chỉ trong lĩnh vực quân sự mà còn trên bình diện văn hóa nhân loại.
Cảm nhận từ trái tim
Đối với những người con tỉnh Long An như chúng tôi, chuyến đến với Vũng Chùa - Đảo Yến mang một ý nghĩa đặc biệt. Quê hương chúng tôi từng là chiến trường ác liệt, nơi máu xương của bao thế hệ đã đổ xuống để đổi lấy hòa bình hôm nay. Đứng trước mộ Đại tướng, ký ức về những ngày gian khó lại ùa về, càng thấm thía hơn giá trị của độc lập, tự do. Chúng tôi thắp nén nhang, dâng bó hoa, lòng trào dâng niềm xúc động và biết ơn. Tiếng sóng biển rì rào như lời ru của mẹ hiền, tiếng gió reo như khúc tráng ca về những năm tháng hào hùng.
Đến chiều muộn, khi hoàng hôn buông xuống, dòng người vẫn chưa vơi hướng về khu mộ. Cảnh tượng ấy không chỉ là một buổi viếng thăm mà là một bức tranh sống động về lòng biết ơn, sự đoàn kết và tinh thần dân tộc, khắc họa sâu sắc hình ảnh một vị tướng của nhân dân và người vợ hiền, mãi mãi sống trong trái tim triệu triệu người Việt.
Rời Vũng Chùa - Đảo Yến, mỗi người trong đoàn mang theo một ngọn lửa ấm áp trong tim - ngọn lửa của lòng tự hào dân tộc, của tình yêu quê hương, đất nước và của trách nhiệm phải sống sao cho xứng đáng với sự hy sinh của thế hệ cha anh. Chuyến đi này như ngọn lửa bùng lên trong lòng, khơi dậy niềm tự hào và cảm hứng từ tấm gương cao cả của Đại tướng. Hành trang trở về không chỉ là những kỷ niệm đẹp mà còn là khát vọng âm thầm hiện hữu trong từng việc làm giản dị: Vun đắp miền quê, lan tỏa tinh thần đoàn kết và yêu thương. Giữa không gian yên bình của Vũng Chùa - Đảo Yến, lời nhắc nhở về lòng biết ơn tiền nhân vang vọng sâu thẳm như một khúc ca nhẹ nhàng nhưng bền bỉ, lưu lại mãi trong tim mỗi người con đất Việt./.
Việt Trúc