"Các tiêu chí về đời sống văn hóa phải được xây dựng dễ hiểu"

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá" phát biểu tại cuộc họp. (Ảnh: An Đăng/TTXVN)

Sáng 3/12, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã chủ trì cuộc họp của Ban Chỉ đạo để triển khai nhiệm vụ năm 2016.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Trung ương phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa,” năm 2015, phong trào đi vào hoạt động có chiều sâu, 62/63 tỉnh, thành phố đã thành lập ban chỉ đạo cấp tỉnh, có văn phòng thường trực đi vào hoạt động theo mô hình mới, chuyên trách đem lại hiệu quả cao.

Nhiều địa phương đã có sáng kiến mới, cách làm hay, xây dựng các mô hình danh hiệu văn hóa kiểu mẫu, gắn với phong trào phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội, xây dựng nông thôn mới, văn minh đô thị… điển hình như Tiền Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, Hà Nội.

Việc thực hiện phong trào được lồng ghép trong việc vận động người dân thực hiện tốt các tiêu chí xây dựng “Gia đình văn hóa”; Làng, thôn, ấp, bản, tổ dân phố văn hóa. Đến nay, cả nước có gần 18,8 triệu gia đình đạt chuẩn danh hiệu Gia đình văn hóa (đạt tỷ lệ 85%), tăng 2% so với năm 2014; 71.000 làng văn hóa, tổ dân phố văn hóa được công nhận, đạt tỷ lệ gần 69%, tăng 7% so với cùng kỳ.

Bên cạnh đó, đã có 4.998/11.145 xã/phường có thiết chế văn hóa, tỷ lệ 44,8%; 54.391/118.034 thôn có nhà văn hóa; 659 thư viện cấp huyện; 2.456 thư viện cấp xã; 14.470 tủ đọc sách cấp xã và cơ sở…

Nhiều địa phương đã tổng kết đúc rút kinh nghiệm thực tiễn, chú trọng đến công tác chỉ đạo, tập trung nguồn lực… nhằm nâng cao chất lượng phong trào trong xây dựng văn minh đô thị, nông thôn mới.

Bên cạnh các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao quần chúng ngày càng phong phú, tại nhiều thôn làng đã khôi phục, bảo tồn lễ hội văn hóa dân gian, di tích lịch sử truyền thống…

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Huỳnh Vĩnh Ái, dù Ban chỉ đạo ở nhiều địa phương đã triển khai sâu rộng, tình trạng chạy theo thành tích vẫn còn. Một số địa phương, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, miền núi, biên giới, hải đảo, ý thức của người dân trong việc phấn đấu xây dựng gia đình văn hóa còn chưa đúng mức.

Việc đăng ký xây dựng gia đình văn hóa, làng, thôn, ấp, bản, tổ dân phố văn hóa ở một vài nơi vẫn còn hạn chế, dẫn đến tỷ lệ gia đình văn hóa trong báo cáo cao nhưng chất lượng phong trào còn thấp, tình trạng bạo lực gia đình gia tăng, đạo đức xã hội ngày càng xuống cấp, giá trị văn hóa gia đình truyền thống bị mai một…

Tại cuộc họp, các thành viên Ban Chỉ đạo đã tập trung thảo luận những vấn đề đặt ra trong quá trình thực hiện phong trào như: bệnh thành tích, hình thức; sự trùng lắp, chồng chéo về tiêu chí, định tính nhiều hơn định lượng; thiếu thốn các cơ sở sinh hoạt văn hóa cho công nhân trong các khu, cụm công nghiệp…

Đồng thời, các ý kiến thống nhất cho rằng việc thực hiện phong trào trong thời gian tới phải mới từ cách tổ chức thực hiện đến giám sát, đánh giá…

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá thời gian qua, công tác xây dựng đời sống băn hóa đã đạt được những kết quả nhất định.

Các cấp ủy Đảng, chính quyền và các thành viên Ban Chỉ đạo đã quan tâm, thực hiện sát sao các nhiệm vụ. Tuy nhiên còn nhiều vấn đề bất cập cần giải quyết.

Để xây dựng đời sống văn minh, văn hóa cần sự quản lý của nhà nước, trong đó có việc ban hành chính sách pháp luật, các giải pháp kinh tế nhưng quan trọng nhất là giải pháp vận động, giáo dục. Xây dựng đời sống văn hóa là một quá tình dài, mỗi thời kỳ có một vấn đề bức xúc cần giải quyết, Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng lưu ý trong thời gian tới, bên cạnh những công việc thường xuyên, Ban Chỉ đạo cần lựa chọn những hoạt động cụ thể, tạo chuyển biến thực sự trong thực hiện phong trào.

Trong đó, các Bộ, ngành, cơ quan liên quan cần tiếp tục chỉ đạo, xây dựng, ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương tổng kết 15 năm phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và 20 năm cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư,” tiến tới Hội nghị tổng kết toàn quốc vào quý IV năm 2016.

Việc tổng kết, đánh giá phải thực hiện một cách thiết thực, trong đó quan trọng là cần đề ra được giải pháp cần thực hiện trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch cần hoàn thiện và ban hành bộ tài liệu hỏi-đáp về Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và các văn bản thực hiện vào quý ​I năm 2016, gửi Trưởng Ban Chỉ đạo cấp xã. Đây là cơ sở để thống nhất trong công tác tổ chức thực hiện phong trào ở cơ sở.

Bên cạnh đó, Bộ cần tổng hợp, rà soát hoàn thiện Bộ Tiêu chí Quốc gia về thực hiện phong trào, đặc biệt là các tiêu chí liên quan đến gia đình văn hóa. Các tiêu chí phải được xây dựng theo tinh thần dễ hiểu, cụ thể, khắc phục được bệnh không thực chất.

Đồng thời Bộ cần tiếp tục duy trì tổ chức giao ban cụm về thực hiện phong trào, tổng hợp các đề xuất, kiến nghị của các địa phương về những thuận lợi, khó khăn trong quá trình thực hiện, báo cáo Trưởng ban Chỉ đạo kịp thời điều chỉnh, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tại địa phương…

Phó Thủ tướng đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xây dựng kế hoạch triển khai cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” theo Nghị quyết của Đoàn Chủ tịch đã đề ra; xây dựng dự thảo Nghị quyết liên tịch với Chính phủ về thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững; tiếp tục theo dõi, tổng hợp báo cáo ở địa phương; phối hợp với Ban chỉ đạo Trung ương “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tổ chức giao ban, từ đó thống nhất việc thực hiện các phong trào thi đua khác trên địa bàn khu dân cư trong giai đoạn mới…

Đồng thời, các Bộ, ngành, các cơ quan thành viên Ban Chỉ đạo cần đổi mới công tác kiểm tra việc thực hiện phong trào tại cơ sở; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động đến từng người dân, gia đình, cộng đồng dân cư, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức để mọi người hiểu rõ về ý nghĩa, nội dung phong trào, từ đó, tự nguyện, tự giác thực hiện các hoạt động của phong trào…/. 

Phúc Hằng/Vietnam+