Sơ kết phiên tòa rút kinh nghiệm theo tinh thần cải cách tư pháp giai đoạn 2016-2020

Chiều 26/11, Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp (CCTP) tỉnh tổ chức hội nghị sơ kết phiên tòa rút kinh nghiệm theo tinh thần CCTP giai đoạn 2016-2020. Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Ban chỉ đạo CCTP tỉnh – Nguyễn Thanh Hải chủ trì hội nghị.

Theo Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh, việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm được xác định là khâu đột phá của hoạt động tư pháp mà Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị về chiến lược CCTP đã đề ra. Thống kê từ tháng 7/2016 đến tháng 12/2020, hai ngành Tòa án và Viện kiểm sát phối hợp chọn và tổ chức xét xử được gần 800 phiên tòa rút kinh nghiệm. Trong đó có 473 phiên tòa hình sự và 321 phiên tòa dân sự.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Ban chỉ đạo CCTP tỉnh – Nguyễn Thanh Hải phát biểu tại hội nghị

Qua việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm theo yêu cầu CCTP trên địa bàn tỉnh từ năm 2016 đến nay đã phục vụ thiết thực chủ trương về CCTP theo Nghị quyết 49, các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 và bổ sung năm 2015, Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2011, Luật Tố tụng hành chính năm 2011 và hướng tới Bộ luật Tố tụng Hình sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, , Luật Tố tụng Hành chính năm 2015.

Các phiên tòa rút kinh nghiệm ngoài việc bảo đảm diễn ra đúng chủ trương của Đảng, đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục tố tụng, Hội đồng xét xử luôn bảo đảm thời gian dành cho việc tranh luận giữa Kiểm sát viên với bị cáo, người bào chữa, người bị hại và những người tham gia tố tụng khác tạo điều kiện cho bị cáo, người bào chữa thực hiện quyền bào chữa theo quy định. Tại các phiên tòa, hoạt động tranh tụng dù có luật sư hay không có luật sư dần trở thành nhu cầu và trọng tâm trong hoạt động xét xử. Kết quả tranh luận tại các phiên tòa được Hội đông xét xử ghi chép, nhận định, đánh giá đầy đủ từng nội dung, từng vấn đề được tranh luận trong bản án và làm cơ sở cho việc đưa ra các phán quyết của các bản án có căn cứ, đúng pháp luật.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh – Nguyễn Thanh Hải và Phó Chủ tịch UBND tỉnh – Nguyễn Minh Lâm trao bằng khen của UBND tỉnh cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong tổ chức thực hiện phiên tòa rút kinh nghiệm giai đoạn 2016-2020

Đồng thời, qua việc tổ chức họp rút kinh nghiệm sau các phiên tòa được các đơn vị, địa phương tổ chức đã rút ra được những hạn chế còn mắc phải và khắc phục triệt để những vị phạm được chỉ ra, qua đó giảm đáng kể án bị hủy, án bị cải sửa, án có oan sai, nhất là án cùng loại. Trong thời gian qua, công tác tổ chức thực hiện phiên tòa rút kinh nghiệm theo tinh thần CCTP đã đem lại hiệu quả thiết thực, làm chuyền biến tích cực về nhiều mặt trong công tác xét xử, số lượng phiên tòa xét xử rút kinh nghiệm ở 2 cấp tăng lên rõ rệt, chất lượng các phiền tòa ngày càng nâng cao.

Bên cạnh đó, từ việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm cũng giúp lãnh đạo các đơn vị nhận thấy được những mặt mạnh và điểm còn hạn chế của thẩm phán, kiểm sát viên, hội thẩm nhân dân, thư ký phiên tòa để đánh giá năng lực cán bộ chính xác, toàn diện, phát huy điểm mạnh và khắc phục thiếu sót. Từ đó, lãnh đạo các đơn vị có sự phân công cán bộ tham gia hợp lý và có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu về chiến lược CCTP.

Tuy nhiên, nhìn nhận toàn diện các phiên tòa rút kinh nghiệm trong 5 năm qua, Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh cũng cho rằng một số địa phương chọn án xét xử rút kinh nghiệm nhiều lúc chưa hợp lý. Có những vụ án chọn quá đơn giản nên phần tranh luận tại tòa không nhiều, không rõ nét, nội dung rút kinh nghiệm chỉ là những vấn đề về trình tự, thủ tục là chính. Bên cạnh đó, cũng có những vụ án chọn xét xử rút kinh nghiệm quá phức tạp dẫn tới áp lực về thời gian nên có vụ không sâu, thậm chí có lỗi vi phạm. Từ đó dẫn đến chất lượng một số phiên tòa chưa cao, nội dung rút kinh nghiệm không phong phú.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh – Nguyễn Thanh Hải ghi nhận và biểu dương những nỗ lực của các ngành trong tổ chức thực hiện phiên tòa rút kinh nghiệm. Ông đề nghị, các ngành tiếp tục duy trì tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm xem đây là khâu đột phá trong CCTP và hoàn thiện các nội dung cần thiết trong quy chế phối hợp để tổ chức tốt hơn phiên tòa rút kinh nghiệm hướng nhiệm vụ của các phiên tòa rút kinh nghiệm ngày càng đi vào chiều sâu, giải quyết được những vấn đề có tính chất cốt lõi và khắc phục những hạn chế còn tồn tại.

Dịp này, Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh cũng tặng bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh cho 12 tập thể và 12 cá nhân có thành tích xuất sắc trong tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm giai đoạn 2016-2020./.

Kiên Định