CSIS bàn về Biển Đông tại Washington

Theo phóng viên TTXVN tại Washington, hội thảo kéo dài một ngày này được chia làm bốn nội dung thảo luận chính gồm: Các diễn biến gần đây trên Biển Đông, Các vấn đề pháp lý và các quan ngại, Cán cân quân sự-trật tự khu vực và Can dự trong một cuộc khủng hoảng. Hai vấn đề “nóng” tại cuộc hội thảo lần này là việc Philippines kiện Trung Quốc ra Tòa án Trọng tài thường trực (PCA) của Liên hợp quốc và việc Trung Quốc thời gian qua tiến hành xây dựng đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông.

Một số học giả cho rằng nếu tòa án có trụ sở tại The Hague (La Haye, Hà Lan) thụ lý và ra phán quyết có lợi cho Philippines, đó sẽ là một sự khích lệ cho khả năng giải quyết tranh chấp trên Biển Đông bằng biện pháp pháp lý. Tuy nhiên, các học giả cũng đề cập tới vấn đề phán quyết của tòa án tuy mang tính ràng buộc pháp lý, song lại không có cơ chế thực thi, do đó sẽ không ảnh hưởng nhiều tới cách hành xử của Bắc Kinh.

Một học giả phát biểu tại hội nghị CSIS.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á - Thái Bình Dương Daniel Russel nhắc lại quan điểm Washington không đứng về bên nào trong tranh chấp ở Biển Đông, song khẳng định các tranh cãi phải được giải quyết bằng giải pháp ngoại giao, dựa trên luật pháp quốc tế và Mỹ phản đối mọi hành động hăm dọa hay cưỡng ép.

Về việc Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo và đường băng ở Biển Đông, một số học giả cáo buộc Bắc Kinh đang thay đổi nguyên trạng tại vùng biển này. Trợ lý Ngoại trưởng Russel cho biết Trung Quốc đang tiến hành hoạt động này với tốc độ nhanh chưa từng có. Cố vấn cấp cao về châu Á của CSIS Bonnie Glaser nhận định việc Bắc Kinh đẩy mạnh hoạt động xây dựng đường băng trên các đảo nhân tạo là nhằm tăng cường sự hiện diện và thực thi quyền kiểm soát trên biển ở Biển Đông. Bà cũng không loại trừ mục đích quân sự của các hoạt động này.

Cuộc hội thảo đã thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia học giả quốc tế tới từ Trung Quốc, Philippines, Mỹ và một số quốc gia trong khu vực như ông Patrick Cronin, Giám đốc Chương trình An ninh châu Á - Thái Bình Dương thuộc Trung tâm An ninh Mỹ mới; Giáo sư Peter Jennings, Giám đốc điều hành Viện Chính sách chiến lược Australia; ông Ngô Sĩ Tồn, Chủ tịch Viện Nghiên cứu quốc gia về Biển Đông (Trung Quốc) và ông Renato de Castro, Khoa Nghiên cứu quốc tế, Đại học Dela Salle (Philippines).

Tham dự cuộc hội thảo bên phía Việt Nam có hai học giả là Tiến sĩ Trần Trường Thủy, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Biển Đông của Việt Nam và bà Phạm Lan Dung tới từ Học viện Ngoại giao. Các quan chức Mỹ tham dự cuộc hội thảo với hai bài phát biểu đáng chú ý của Hạ nghị sĩ Randy Forbes, Chủ tịch Tiểu ban các lực lượng và sức mạnh trên biển thuộc Ủy ban Quân lực Hạ viện, và của Trợ lý Ngoại trưởng Russel./.

TTXVN/Tin tức