Mô hình “Bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch UBND cấp xã”

Kỳ 3: Cần duy trì và nhân rộng

Mục tiêu của việc thực hiện nhất thể hóa bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã nhằm tinh gọn bộ máy cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Đây là chủ trương đúng đắn, phù hợp với xu thế, yêu cầu cải cách bộ máy hành chính nhà nước, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị.

Con người - yếu tố quan trọng nhất 

Thời gian qua, việc thực hiện mô hình “Bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã” ở một số địa phương trên địa bàn tỉnh phát huy hiệu quả, minh chứng rõ nét nhất cho sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn của người đứng đầu. Tuy nhiên, không phải ai cũng có đủ năng lực, trình độ để đảm đương vị trí quan trọng ấy.

Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND xã Hòa Phú, huyện Châu Thành - Bùi Văn Hòn (người đứng) có lối sống, đời tư chuẩn mực, trong sáng, biết lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân
Xã Hòa Phú, huyện Châu Thành và phường 3, TP.Tân An sau khi thực hiện mô hình, hầu hết chỉ tiêu về các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội đều phát triển, đi đầu toàn tỉnh. Theo Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND xã Hòa Phú - Bùi Văn Hòn: “Người được lựa chọn phải được đào tạo chuẩn về chuyên môn, lý luận chính trị. Việc bố trí cán bộ vào chức danh lãnh đạo đảng ủy, UBND xã phải là người thực sự có đức, có tài, có kinh nghiệm, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, đặc biệt phải có lối sống, đời tư chuẩn mực, trong sáng, biết lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân và trải qua ít nhất 1 nhiệm kỳ làm bí thư đảng ủy. Hơn hết, đó phải là người có bản lĩnh chính trị vững vàng, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và nhân dân”.

Tại Cần Giuộc, mô hình “Bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã” ở Trường Bình, Long Thượng và Tân Tập có thể nhân rộng tại các xã khác hay không thì phần lớn vẫn là yếu tố con người. Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Cần Giuộc - Võ Quốc Thanh, cho biết: “Tuy chỉ mới triển khai trên địa bàn huyện chưa đầy 1 năm nhưng nhìn chung, địa bàn các xã thực hiện mô hình này đều ổn định, đời sống người dân phát triển. Chủ trương của Huyện ủy là phải chọn lựa những người từng có kinh nghiệm lãnh đạo, có năng lực để xử lý các vấn đề liên quan đến các văn bản quy phạm pháp luật, có kỹ năng tiếp xúc với người dân."

Đồng thời, đội ngũ lãnh đạo các xã phải có sự ổn định lâu dài, không bị “gãy đổ” vì mỗi lần thay đổi nhân sự là cả một vấn đề. Với 2 đồng chí: Đỗ Hiếu Trung (Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND xã Trường Bình), Nguyễn Thành Nhanh (Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND xã Tân Tập) đều là Huyện ủy viên, có năng lực, nhiệt huyết và tinh thần trách nhiệm trong công việc. Đồng chí Ngô Thanh Tuấn (Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND xã Long Thượng) là Huyện ủy viên, từng giữ chức vụ Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy, người có uy tín, năng lực và giỏi chuyên môn nên phù hợp với yêu cầu thực tế địa phương.

Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND xã Long Thượng, huyện Cần Giuộc - Ngô Thanh Tuấn là Huyện ủy viên, từng là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy, là người có uy tín, năng lực và giỏi chuyên môn
“Dù có thực hiện mô hình Bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã hay không thì vẫn phải chú trọng công tác kiểm tra, giám sát tại chỗ của cấp ủy và HĐND cấp trên. Để duy trì và phát huy những yếu tố tích cực từ mô hình này, cần phải xây dựng quy chế, quy định rõ chức năng, nhiệm vụ, có lớp tập huấn cho những đồng chí đảm đương trọng trách này” - ông Võ Quốc Thanh thông tin thêm.

Vai trò người tham mưu

Chính vì đảm nhiệm “hai vai”, công việc nhiều, áp lực tăng nên tinh thần tự giác, biết san sẻ trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, đặc biệt là phó bí thư đảng ủy và phó chủ tịch UBND xã trong công tác tham mưu, giúp việc đồng chí bí thư đồng thời là chủ tịch UBND khi thực hiện mô hình này là rất cần thiết. “Cùng các cán bộ, công chức khác, được đồng chí Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND xã tin tưởng nên tôi luôn tự giác, chủ động trong công việc, không đợi nhắc nhở, đôn đốc, cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao” - Phó Bí thư kiêm Phó Chủ tịch UBND xã Trường Bình, huyện Cần Giuộc - Nguyễn Thanh Lộc bày tỏ.

Bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch UBND cấp xã là người lãnh đạo, truyền đạt chủ trương, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên, bộ phận, đồng thời là người kiểm tra, giám sát nên tạo sự đồng bộ trong cả hệ thống chính trị. Vì vậy, không chỉ trực tiếp tham mưu mà đội ngũ cán bộ ấp cũng đóng vai trò quan trọng.

Trưởng ban Công tác Mặt trận ấp 3, xã Hòa Phú, huyện Châu Thành - Bùi Thanh Toàn cho biết: “Đồng chí Bùi Văn Hòn là người thường xuyên đôn đốc, động viên người dân tham gia các phong trào do địa phương phát động vì lợi ích chung. Vì đảm nhận 2 chức danh nên đồng chí có nhiều áp lực công việc. Tôi là cán bộ hưu trí, làm công tác Mặt trận - “cánh tay nối dài” của cấp ủy, UBND xã nên phải tích cực hỗ trợ để địa phương nói chung, đồng chí bí thư nói riêng hoàn thành nhiệm vụ”.

Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND phường 3, TP.Tân An - Trần Văn Đon quan tâm, sâu sát đội ngũ cán bộ, công chức trong thực hiện nhiệm vụ, phục vụ nhân dân

Phường 3, TP.Tân An, là một trong những địa phương phát huy rất tốt vai trò bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã. Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND phường 3, TP.Tân An - Trần Văn Đon trăn trở: “Để thực hiện tốt mô hình này, phải lựa chọn người lãnh đạo có “tâm”, có “tầm”, có năng lực, trách nhiệm, uy tín. Trong công việc, phải biết cách phân công để người nhận nhiệm vụ chủ động, hỗ trợ lãnh đạo hoàn thành nhiệm vụ. Cụ thể, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy và 2 Phó Chủ tịch UBND phường 3 đều là những người có năng lực, dám nghĩ, dám làm. Là người phân công, tôi sẵn sàng chịu trách nhiệm nếu có sai sót xảy ra”.

Theo ông Đon, đây cũng chính là lực lượng kế thừa, phát huy nền tảng của người đi trước. Khi đảm nhiệm vai trò giúp việc thì đồng thời, họ cũng đang trong quá trình học việc. Nếu đủ đức, đủ tài thì có thể đảm đương vị trí bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã tương lai. Đặc biệt, trong khâu chọn người, ít nhất phải có 10 năm tuổi Đảng để có sự am hiểu, nhận thức nhất định về Đảng. Bất kỳ công việc chuyên môn nào phải có sự lãnh đạo của Đảng thì mới đi đúng hướng, sống có lý tưởng và phục vụ lợi ích nhân dân.

Mục đích của việc nhất thể hóa bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước ta nhằm giúp cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương vận hành trôi chảy, thông suốt, góp phần tinh giản biên chế, tiết kiệm một phần ngân sách và nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy Đảng. Người được lựa chọn phải biết “phân vai” bí thư khi lãnh đạo, chủ tịch khi điều hành, đề cao trách nhiệm tập thể để tránh chuyên quyền, độc đoán. Có như vậy, mô hình mới phát huy hết hiệu quả, chọn được người lãnh đạo vừa có “tâm”, vừa có “tầm”, sẵn sàng cống hiến vì lợi ích chung.

Ngọc Mận - Phạm Ngân